Bugün itibariyle savaşa hazır beşinci nesil avcı uçaklarının şunlar olduğunu hatırlayalım;

• Lockheed Martin F-22 Raptor (Aralık 2005)


• Lockheed Martin F-35 Lightning II (Temmuz 2015)


• Chengdu J-20 (Mart 2017)


• Sukhoi Su-57 (Aralık 2020)

Türkiye ve diğer ulusal/uluslararası projeler ise geliştirme aşamalarında bulunuyor. Böyle bir beşinci nesil avcı uçağının tanımlayıcı özellikleri üzerinde evrensel olarak mutabık kalınmış değil ve her beşinci nesil uçağın da aşağıda kısaca maddelediğimiz özelliklerin hepsine sahip olması gerekmez.

• Gizlilik: Beşinci nesil avcı uçakları, radar tarafından tespit edilmelerini zorlaştıran düşük bir radar kesiti (RCS) ile gizli olacak şekilde tasarlanıyor. Bu kabiliyet, mühimmatların dahili olarak depolanması, çift eğimli kuyruklar vb. tasarımsal değişikliklerle elde ediliyor. Buna ek olarak, beşinci nesil avcı uçakları yüksek oranda kompozit malzemeye sahip olmakta. Bunun da RCS'yi azaltmaya yardımcı olduğu belirtiliyor.

• Yüksek manevra kabiliyeti: Bu uçaklar, belişmiş uçuş kontrol sistemleri ve itme vektörleme yetenekleri ile yüksek manevra kabiliyetine sahipler. Ayrıca kısa saha kabiliyetlerine sahip olma eğilimindedirler, bu da nispeten kısa pistlerde kalkış ve iniş yapabildikleri anlamına geliyor.

• Supercruise: Süpersonik hızların yeniden ısıtma kullanmadan uzun süreler boyunca devam ettirebilen beşin nesiller, büyük mesafeleri hızla kat edebiliyor ve çok çeşitli tehditlere yanıt verebiliyorlar.

• Gelişmiş aviyonikler: Radar, sensörler ve diğer hava araçları da dahil olmak üzere çeşitli kaynaklardan bilgi toplamalarını ve işlemelerini sağlayan gelişmiş aviyonik sistemler bu neslin en temel farktörleri arasında bulunuyor.


• Ağ bağlantılı veri füzyonu: Bu uçakların havada tek başlarına gezmeleri de mümkünken aynı zamanda diğer varlıklarla da bağlantılı olarak kapsamlı görevleri icra edebiliyorlar. Diğer hava araçlarıyla, yer tabanlı sistemlerle ve ağa bağlı savaş alanındaki diğer sistemlerle ortak faaliyet yürütebiliyorlar. Bu da farkındalığın artırılmasını sağlıyor.

• Çok maksatlı yetenekler: Bu uçaklar oldukça pahalı oldukları için kuvvetler genellikle her şeyi yapabilmelerini istiyor. Dolayısıyla havadan havaya, adan yere saldırı ve istihbarat, gözetleme ve keşif (ISR) dahil olmak üzere çok çeşitli görevlerde kullanılabiliyorlar. Bu uçaklar aynı zamanda komuta, kontrol ve iletişim gibi yetenekler de sergiliyor.

Bu özellikler genel olarak tüm beşinci nesil savaş uçaklarında yer alıyor. Elbette ülkeler, ihtiyaçları doğrultusunda uçaklarında farklı yaklaşımları da tercih edebiliyor. Türkiye, KAAN’ı artık eskiyen F-16 filosunun yerini doldurmak için geliştiriyor. KAAN’ın tam anlamıyla servise girmesi ve Hava Kuvvetleri’nin omurgası olmasına halen yıllar var. Bu nedenle F-16 Block 70’ler (Viper) ile oluşacak boşluğun kapatılması hedefleniyor. F-16 Viper’lerin, yükseltilmiş radarları ile 4.5 nesil olarak ifade edildiğini de belirtelim.

TUSAŞ KAAN ne kadar büyük?

Ayrıca Bkz.Bayraktar TB3 SİHA, 40'ıncı uçuş testini tamamladı 

Bu arada boyut kıyaslamalarını gösteren görsellerin X kullanıcısı @selcuk_ix tarafından sağlandığını belirtelim. Son olarak ise aşağıdaki tablodan genel özelliklerin bir karşılaştırmasını yapabilirsiniz. Ancak KAAN’ın halen gelişim aşamasında olduğunu, buradaki teknik özelliklerde değişiklik olabileceğini unutmamakta fayda var.