İngilizce mi Daha Üstün Bir Dil Yoksa Türkçe mi?

15 yıl

Yarbay

Konu Sahibi

Oktay Sinanoğlu - Bye Bye Türkçe kitabının özeti. Kesinlikle tavsiye edilir.

ÖĞRETİM DİLİ İNGİLİZCE

Türk kültür, dil ve tarihini tarih sahnesinden silmek isteyen İngiltere ve Amerika’nın başarıya en çok yaklaştıkları alan: Öğretim Dili İngilizce.

İNGİLİZCE’NİN MENŞEİ

1066’da İngiltere, Fransa’dan gelen Normanların istilasına uğradığında, oradaki yerliler ormanlarda sırık ve otlardan yapılmış kulübelerde oturuyorlardı. Yerli halkın kökeni Keltlerle Viking ve Cermen soyundan Engel ve Sakson karışımı idi. Tabii bu İngiltere dediğimiz bölge, Britanya adasının güneydoğusunda, onun küçük bir kısmını oluşturuyordu. Bu bölge, ilkel şartlarda yaşayan yerlilerle doluydu ki, yolları bile, 100 sene önce Romalıların yaptırdığı yollardı.

Roma’nın eyaleti oldukları birkaç yüzyıl içinde İngilizler tam Latinleşmemiş, ama dillerine büyük ölçüde Latince karışmıştı. Norman istilasından az önce, üst tabaka Fransızca konuşmaya merak sarmış, bazı krallarını Normanlar tayin eder olmuştu. Norman istilasından sonra yapı tamamen değişti. Dil bu sefer iyice Fransızca ile karıştı.

Sonuç olarak, bugünkü haline 4, 5 yüzyıl önce gelmeye başlayan İngilizce, 5 kadar dilin kuralsız karışımından oluşmuştur. Bu yüzden İngilizce’nin temel yapısı diyebileceğimiz ana kuralları mevcut değildir.

İLERLEYEN TEKNİKBİLİM KARŞISINDA İNGİLİZCE’NİN DURUMU

İngilizce’de, belli kurallara göre yeni terim türetme yeteneği hemen hemen yoktur. İngilizce’ye Latince’nin büyük ölçüde tesirli olması, İngilizce için bir nimettir. Kendilerini Roma-Yunan medeniyetinin vârisi olarak gören İngilizler, Latince’yi büyük bir içtenlikle kullanmış ve gelişen teknikbilimdeki birçok kavrama karşılık olan kelimeyi Latince’den türetmiştir. Bunda, İngilizce’nin kelime türetme yeteneğinin olmamasının etkili olduğunu da tekrar hatırlatmalıyız.

ABD’de 1960’lara kadar Latince ve eski Yunanca zorunlu dersler olarak okutuluyordu ancak; bunun ABD’de toplumu çöküşe götürdüğü görülünce Latince ve Yunanca dersleri kaldırıldı. Halk ne Yunanca’yı ne Latince’yi ne de zaten karışık kuralsız bir dil olan İngilizce’yi tam olarak öğrenebiliyordu. New-York Times gazetesi araştırma makalesine göre, Amerikan liselerini bitiren Amerikalı gençlerin %60’ı dosdoğru okuma, yazma bilmemektedirler.

Latince kaldırılınca, bilim ve teknikte ilerleyen Amerika, yeni teknik terimler oluşturma sıkıntısı içine düştü. Bu durumda, birkaç kelimenin ilk harfini alıp yeni sözcükler icat etmeye başladılar. Mesela, bilgisayardaki ‘anabellek’e RAM diyorlar. (Random Access Memory).
TÜRKÇE

İngilizce’nin 500-600 senelik bir geçmişi olmasına karşılık Türkçe, Çince gibi dillerin 10.000 seneye varan bir geçmişi vardır. Türkçe’nin temel yapısı diyebileceğimiz ana kuralları vardır.(Küçük ünlü uyumu, Büyük ünlü uyumu, hecelerin oluşumu vb). Bu kurallar yapılarını hala korumaktadırlar. Türkçe’nin matematiksel bir yapısı vardır. Her şey bir kurala dayanır, her şeyin bir izahı vardır. Kelime türetme yeteneği de sonsuzdur. Mesela bellek kelimesi, bellemek fiilinin, fiilden isim yapma eklerinden biri olan –k ekini almasıyla oluşmuş şeklidir.

Hiç bilmeyen, cahil bir Türk’e bellek deseniz, bellemekle, hafızayla ilgili bir laf ettiğinizi en azından tahmin eder. Halbuki, cahil bir Amerikalıya veya İngiliz’e RAM deseniz, koyunun erkeğinden bahsediyorsunuz zanneder.

Baş harflerden oluşturulan böyle kelimelere akronim denir. Dilbilimcilere göre, bir dilde akronim kelime ne kadar fazla ise, o dilin gücü o kadar azdır. Güçlü dillerde, böyle meydana getirilen harf topluluğuna kısaltma denir; Türkçe’de olduğu gibi.

Türkçe’de yeni kavramlara karşılıklar, dilin özellikleri iyi öğrenilmişse kolayca bulunur. Tabii, dilini, bilimiyle, fenniyle, edebiyatıyla iyi öğrenmek, onu iyice bilmek, onun eşsiz yetenek ve inceliklerine âşık olmak bahtiyarlığına ermek içinse, her konuda eğitimi Türkçe olarak görmüş olmak gerekir. En az bir tane başka dili öğrenmenin hem bilim için hem karşılaştırma sonucu kendi dilini de daha iyi idrak etmek açısından faydası vardır. Her düzgün ülkede dil, mesleğine yardımcı olacak kadar, ayrıca yabancı dil derslerinde öğrenilir. Eğitim dili resmi dil veya anadilden olmazsa, o kişi değil Türkçe kelimelerden terimler türetmek, konuşurken, yazarken aklına mevcut Türkçe sözcükler bile gelmez, hâlâ tam anlamadığı yarım yamalak İngilizce laflar söyleyiverir. Hele bir de öyle garip bir eğitim düzeni içine sokulan aşağılık duygusunu önleyememişse, telafi kabilinden, bu çirkin İngilizce lafları kullanmakla da böbürlenir. İşte yabancı dille eğitim tuzağının sonunda, bir nesil içinde, güvercin İngilizce’si (Anglomanlıca), yani 250 kelimelik Tarzanca dil ortaya çıkar.
İNGİLTERE-İRLANDA HAKKINDA KISA BİR ÖYKÜ

15. yüzyıldan itibaren İngilizler, defalarca Erin’e tecavüz ettiler. Sonunda İrlanda’yı kendi eyaletleri yaptılar. İlk işlerinden biri şâir sınıfını toplayıp katletmek oldu. Daha sonra bütün coğrafi isimleri Gaelik dilinden İngilizce’ye çevirdiler.(Bknz:Brian FRIEL, Tercümeler). Bütün bu uğraşlarına rağmen İngilizler, 1890’a gelindiğinde İrlandalıları bir türlü kendi kimliklerinden, kültürlerinden, bağımsızlık özlemlerinden vazgeçirememişlerdi, isyanlar durmak bilmiyordu. Bunun üzerine İngilizler, Romalılar gibi düşündüler. Bunların Gaelik dilini unutturalım, o zaman iş biter dediler. Derhal bir Millî (!) Eğitim Kurulu oluşturdular. Kurulda, İngiliz sömürge eyalet yöneticileri ve bir de onların İrlandalı yardakçıları vardı. Kurul derhal bir karar aldı: “Gaelik dilinde eğitim, öğretim yapan tüm okullarda (ilk, orta, lise, evrenkent) eğitim dili, bundan sonra İngilizce olacak.” Dediler. O zamana kadar İrlanda halkının %90’dan fazlası Gaelik konuşurken, bir nesil sonra Gaelik bilenlerin sayısı %30’a düştü. Bu %30 da dağdaki çoban, hamal.

Fakat iş bitmedi, ciğeri yananlar, dillerine, şiirlerine, töresine âşık olan birkaç doktor, yazar, çizer, eğitimci bir araya gelip Gaelik Birliği (Konrath na Gaelge) isminde bir dernek kurup, şehrin çeşitli semtlerine Gaelik’i yeniden öğretmek için okullar açtılar. Millet, iş çıkışlarında bu kurslara gidip yeniden anadillerini öğrendiler. Bu bilinçlenme sonucu Bağımsız İrlanda Cumhuriyeti kuruldu ve bu devletin resmi dili Gaelik oldu.

Buna, yüzyılllarca devletsiz, birbirlerinden ayrı, teşkilatsız yaşayan İsrailoğulları’nı da örnek verebiliriz. Yüzyıllarca anadilleri olan İbranice’yi, dolayısıyla kültürlerini korudular ve sonunda devlet kurdular. Bugünkü İsrail’in resmi dili, anadilleri olan İbranice’dir.

MİLLÎ KİMLİK
Millî kimlik, Amerika’nın son yıllarda bize yutturmaya çalıştığı gibi bir ırk meselesi değil, bir gelenek, görenek, kültür, töre ve özellikle bir gönül ve onu, gemiyi yüzdüren su gibi, batmadan üstünde tutan d i l meselesidir. Dilini unutan kavimlerin tarihten adları bile silinir gider. Anadolu, böyle yok olmuş kavimlerin binlerce yıl sonra kazılarda bulunan çanak çömlek kırıntıları ile doludur.

OSMANLICA - ÖZ TÜRKÇE vs.

1055 yıllık İslamî dönemde bazı Arapça ve Farsça kökenli sözcükler veya bunların Türkçe’ye uyarlanmış şeklinin Türkçe halk diline kadar girmiş ve Türkçe’ye mal olmuş olması olağandır. Böyle kelimeleri Kazak, Başkır, Özbek, Karaçay, Çeçen, Uygur Türkleri de kullanıyor. Kelime, laf, tabiat, sohbet de Türkçe’dir; sözcük, söz, doğa, söyleşi de Türkçe’dir.

Dil ve edebiyat üstatlarımız ve kimi duyarlı vatandaşlarımız “kelime mi?” “sözcük mü?” ; “soru mu?”, “sual mi?” gibi tartışmaların içindedir. Halbuki Türkçe’nin karşısındaki asıl tehlike İngilizce’dir.

BİR GÖNÜL MESELESİ

İbn-i Sîna, Gazâlî gibi büyük ve batıya bilimi öğretmiş olan gerçek bilim âlimlerine göre gerçek bilim adamı, fenci ise, hekim ise, yalnız bu dış dünya bilimlerine değil, aynı oranda iç âlemin, gönlün de bilimlerinde yetişmiştir.

Batı, bu konuda geri kalmıştır. Gönül gibi kelimelerin Batı dillerinde karşılığı yoktur. Çünkü Batı’da böyle kavramlar hiçbir zaman olmamıştır. Bu kavram, derin ve eski kültürleri olan Asya milletlerinde vardır. Batı, bu eksikliğin acısını bugün bol bol çekiyor. Sanayide ilerlemiş, madden zenginleşmiş olmalarına rağmen batının insanları ve toplumları huzursuzluk, mutsuzluk içindedir.

Türk dilini unutturup, ulusumuzu bozma oyununa kurban gidersek, gençlerimiz yabancı dildeki, harici veya dahili misyoner okullarında eğitilmeye devam ederse gönül gibi sözcüklerle gönlümüz de yok olup gider.

MİSYONER OKULLARI

Atatürk, bilim dilinin Türkçe, tüm derslerin her düzey okulda Türkçe olmasına büyük özen göstermiş, hatta 1934’te oturup bir geometri kitabı yazmış, bugün kullandığımız üçgen gibi kelimeleri kendi türetmiştir.

Atatürk, yabancı dilli misyoner okullarına özenilmesin diye, Türk Eğitim Derneği’ni ve onun özel okulu olan TED Yenişehir Lisesi’ni kurmuştu. Bu okul, yabancı dil öğretimine önem veriyor, ama bu, her akıllı ülkede olduğu gibi, takviyeli yabancı dil derslerinde yapılıyordu. Bütün fen, edebiyat, felsefe vb dersler tam Türkçe idi. İşte bu gaye ile kurulan böyle ve başarılı bir okula İngiliz-Amerikan çengeli 1953’te atılıp, dersler İngilizce’ye çevrildi. Okula Ankara Koleji dendi. O zamana kadar yurtta, böyle bir misyoner tipi Türk okul yoktu. Kolej kelimesi, Robert Kolej gibi, misyoner okulu demekti. Sonra, açılan bu İngiliz deliğinden kova gibi su girdi. Anadolu Liseleri vb aldı başını yürüdü. Millete de yabancı dil öğrenmenin yolu buymuş gibi yutturuldu. Geleceğimizin teminatı Türkçe kalemizde bu deliği açmayı başaran Oxfordlu Mr. Browning’e 20 yıl sonra, İngiliz Kraliçesi madalya verdi. Törene katılanlar, “Ufak bir okulda İngilizce dersi veren garip bir öğretmene, koskoca kraliçe niye madalya verir?” diye sormadılar. Arkasından Orta Doğu Teknik Üniversitesi geldi; toptan Amerikanca. O zamanlar hâlâ bir bahâne gerekiyordu. Dediler ki; Buraya Ortadoğu’dan yabancı öğrenciler gelecek...” yani biz, birkaç yabancı öğrenci için kendi dilimizi feda edeceğiz. Halbuki, herhangi bir yabancı ülkede, öğrencilere eğitim verme fedakarlığı sağlanıyorsa, onların, o ülkenin dilini öğrenmeleri şart koşulur; o ülkenin kültürünü seven taraftarlar oluşturulur.

Yukarıda bahsettiğimiz böyle alıştırmaların ardından, halk iyice uyutulunca, artık bahane bile göstermeksizin, okulların eğitim dili İngilizce yapılmaya başlandı.

Türkçe’yi, dolayısıyla Türk’ün geleceğini satanlar, torunlarının refah içinde yaşayacağını zannetmesinler. Bugün Havai’de aynı sorun vardır. Ülkelerini Amerikan misyonerlere satan asilzâde ve prenseslerin torunları, Havai’de hamallık yapmaktadır.

YABANCI DİL ÖĞRETİMİ

Atatürk, yeni Türkiye’nin her dalda batı uygarlığı düzeyine çıkacak gençlerinin önemli birer araç olarak, yabancı dilleri de iyi öğrenmeleri gerektiği üzerinde durmuştur. Bu öğretim, gelişmiş diğer ülkelerde olduğu gibi olmalıdır. Yabancı dil öğretimi, yabancı dille öğretim olmamalıdır.

Yabancı dil öğretimi; yabancı dille öğretim, yabancı öğretim haline gelmemeli, Türk dilinin yerine geçerek, onu yıkma, eritme, zayıflatma vesilesi olmamalıdır. Yabancı diller, Türklük şuuru ve benliği içinde, teknik ilerlemede bir araç olmalıdır. Türk devlet ve milletine hizmet etmeyecekse,yabancı dil neden öğrenilsin? ABD’nin kendi kültürünü yaymak ve iç düzenini korumak için hazırladığı filmleri, kendi dillerinde izleyip, kültürlerini daha çabuk almak için mi? Yoksa örütbağda dolaşırken, yine bizi her alanda pazar olarak gören Amerikan ve İngiliz kültür ve mallarını pazarlayan reklam yığınlarını daha iyi anlamak için mi?

Birkaç derste eğitim dilinin İngilizce olması, Türk çocuklarının İngilizce’yi daha iyi öğrenmesini sağlamaz mı?

Öyle şey olmaz. Yabancı dil öğrenmenin böyle bir yolu yoktur. Mesela fen veya sadece fiziği ele alalım. Çocuk aynı anda zaten zor olan fiziği mi öğrensin, İngilizce’yi mi? İkisini de öğrenemez, sadece ezberci olur. Kendi dilinde düşünemeyen, her an dolaylı da olsa, kendi dil ve kültürünün değersiz olduğu kendisine telkin edilen çocukta kimlik, benlik, haysiyet duyguları nasıl gelişir? zaten böyle bir şey, birkaç sömürgeyi saymazsak, dünyanın hiçbir ülkesinde yoktur.

Mesela;
Coelenterates
Coelentares are aquatic animals most of which live in the sea. Their bodies, usually circular and arranged around a central axis, are either vase-shaped (sessile polyps) or inverted as a bowl shape (mobile medusae). Coelentares are characterised by the presence of a digestive cavity with only one opening. This opening serves as both mouth and anus. (High Scholl Biology 1 – Oran (Syf:127), Ahmet ARIK, Rahim POLAT)
Şimdi, anadili İngilizce olmayan bir çocuk, bunu bir okumada nasıl öğrenecek. Okuduğunu Türkçe’ye çevirmeye mi uğraşsın? En iyi, en çabuk, en faydalı öğrenme anadille olur. Yukarıdaki bilgi, neden ama neden Türkçe verilemesin? Türkçe’nin bunu ifade etme gücü yok mu yoksa? Bu, duyarlı her insanın tüylerini diken diken edecek bir durumdur.

YABANCI EĞİTİME RAĞBET

Bir çocuk, bir genç, bir insan, içine sinmeyen, gönlünü okşamayan, kendinin olmayan bir yabancı dil ile, bilgiyi nasıl öğrenir? Öğrenmez, sadece, o da yapabilirse, ezberler.

İkinci Dünya Harbi’nden sonra Ruslar, Orta Asya’da eğitim dili Rusça olan okullar açtılar. Gerçi, Özbekçe, Türkmence gibi çoğu Türk dilinin lehçelerinden olan dillerde eğitim yapan okullar hala vardı ve oradaki Türkler çocuklarını Türkçe eğitim veren okullara gönderiyorlardı; ama Ruslar, her türlü imkanı Rusça eğitim dilli okullara veriyor, Rusça eğitim veren okullardan mezun olanlara büyük iş sahaları tanınıyor, bu okullarda okuyanlar, hatta mezun olmadan iş buluyorlardı. Durum böyle olunca halk, Rusça eğitim veren okullara ilgi göstermeye başladı. Sonunda Türk dilli okullar, ikinci sınıf okul durumuna düşürüldü. Veliler, gençler daha imtiyazlı, itibarlı Rus okullarına özenir oldular.

Bahsedilen stratejiyi, daha sonra özellikle İngilizler, hemen arkasından da, onların tarihi rolünü devralan Amerikalılar uyguladılar. Öyle bir izlenim yaratıldı ki; sanki artık dünyanın dili İngilizce olacak, başka dillere gerek kalmayacak. Bu tasarı, dünya üzerinde en çok, nedense Türkiye’de başarılı oldu. Bunda, en büyük önemin Türkiye’ye verilmiş olmasının önemini de unutmamak gerekir. Çünkü Türkler, birçok imparatorluklar kurmuşlar, 10.000 yıllık köklü, adeta matematiksel bir yapıya sahip, eşsiz bir kendini yenileme gücü olan bir dile, derin bir tarihe, kültüre ve töreye varis olmuşlardır. Önce, özellikle İslam ülkelerinde Osmanlı izlerini silerek, Türk kültürünü oralardan kazıma işine giriştirler, sonra sıra, 1953 yılından itibaren, tarihin, kültürün, millî his ve beraberliğin, törenin üzerinde yaşadığı ortam olan Türk dilinin yok edilmesine geldi. Resmî dili, kâğıt üzerinde Türkçe olan Türkiye’nin eğitim dili tümden İngilizce olmaya başladı; bu okullar hızla yaygınlaştı.

İngilizce eğitim veren okullara çok fazla imkanlar tanındı. Bu kolejlere güzel laboratuarlar açıldı, kaliteli öğretmenler ihraç edildi ve öğrencileri senaryonun bir parçası olarak, okuldan çıkar çıkmaz iş sahibi edildi. Bu misyoner okullarında okuyanların İngiltere, Amerika’ya gitmesi kolaylaştırıldı. Kamuoyu, iç çatışmalar, yoksulluklar, iktisadî bunalımlarla meşgul edilip uyutulurken, yabancıların gelişmesi ve Türkiye’nin eritilmesi faaliyetleri devam etti. İş sıkıntısının baş gösterdiği dönemlerde vatandaşlar, güya evlatlarının geleceğini garanti almak, onlara kolayca iş imkanları sağlamak vb düşüncelerle bu şekildeki yerli ve yabancı misyoner okullarına yöneldiler. Talep artınca bu okullar sınavla öğrenci almaya başladılar. Zeki öğrenci ve ilgili veliler birleşince, dersler İngilizce dahi olsa, öğrencilerin başarısı arttı. Başarı artıyor göründükçe talep arttı, talep arttıkça bu okullardaki giriş sınavları zorlaştırıldı ve maalesef en zekî çocuklarımız bu okullara gider oldu. Öğrencilerin tamamı zekî, velilerin tamamı ilgili olsun, bütün okullar başarılı olur. Buradaki, sözde başarı ne okulun ne de İngilizce’nindir. Başarı bizim gençlerimizin ve maalesef misyonerlerin tuzağınındır; ama asıl başarı İngilizce eğitimdeymiş gibi gösterildi. Böyle okullar arttı. Kendi vatandaşlarımız bile kendi paralarıyla böyle okullar kurarak yabancı misyonerlere hizmet etmeye başladılar. Bol imkanlı, Türk sermayeli, İngilizce eğitim veren özel okullar açıldı. Bu millî değil ticarî olan okulların yöneticileri köyden, şehirden zeki öğrencileri burslu okutup, başarılı gördükleri diğer öğrencilerin okul ücretlerinde de büyük indirimler yaptılar. Yerli İngiliz ve Amerikan yardakçıları sayesinde de, böyle gençleri hemencecik iş sahibi yaptılar. Çoğu Amerikan ve İngiliz olan şirketler, bu okullarda okuyan gençlere burs verdiler... Sonuç olarak ise, zekası misyonerler tarafından bile fark edilen nadide gençlerimiz ve çocuklarımız, okulu il veya ilçe çapında dereceler yaparak bitirirler ve o okullar, bu başarıyı dev bez ilanlarla caddelerde sergilerler. Halka, başarı kendi eğitimlerinin başarısıymış gibi gösterilir; yoksa çocuk sıradan biridir, zeki filan değildir. Bu çocuğun diğer öğrencilerden hiçbir farkı yoktur da, İngilizce eğitim sayesinde, bu çocuk birinci, ikinci olmuştur. Bu bez ilanları okuyan, zaten uyutulmuş vatandaşlarımız da, yiyip içmelerinden keserek artırdıkları paraları bu okullara vererek, zeki, çalışkan, pırıl pırıl çocuklarını misyonerlerin eline teslim ettiler. Halkta, “bizim çocuk zeki, elimizi biraz sıkalım da, çocuğumuzu filanca koleje yazdıralım, çocuğumuz heba olmasın” zihniyeti oluştu ve zekî çocuklarımız, bu okulların başarılı gözükmesine alet edildiler. Bu okullara çocuklarını yazdıranlar, övünerek bundan bahsetmeye başladılar. Veliler ve çocuklar, İngilizce öğretim vesilesiyle, farkına varmaksızın, Türklükleriyle utandırıldıkları için, en azından İngilizce eğitim veren bir okula gittikleri için kendilerini üstün görmeye, diğerlerini de aşağı görmeye dahi başladılar. Bu okullardan aşağılanmış bir şekilde mezun olanlar, aşağılık duygusu içinde ABD’ye gidip orada eğitim görmeye heves ettiler. Artık Türkiye’de İngilizce eğitim veren okullar dahi, onların aşağılık duygularını bastırmaya yetmez olmuştu.

HAZIRLIK SINIFI

İlköğretimi veya liseyi yeni bitirmiş çocuklara soruyoruz, kaçıncı sınıftasınız diye. Hazırlık sınıfındayız diyorlar. “neye hazırlanıyorsunuz?” ...”İngilizce öğreniyoruz.” ... “Başka ne?” ... “Hiiç”

Şaşırmamak elde değil. Bu nice iştir. Bu ülkenin eğitim imkanları fazla mı geliyor ki, böyle fazladan birkaç sene daha okul, öğretmen, öğrenci vakti dolduruluyor? Yüz binlerce öğrenci gidecek okul, evrenkent bulamazken, eğitim imkanlarının %40’ı bu hazırlık sınıfı garabetine ayrılıyor. Dünyanın hiçbir yerinde hazırlık sınıfı diye inanılmaz bir israf, bir saçmalık, daha doğrusu milletine bir ihanet görülmemiştir. Olsa olsa, bir ülkeye yabancı bir öğrenci gelir, oranın tabii olarak eğitim dilini anlamaz, onun için de, orada okula başlamadan önce 6 ay kadar, oranın dil kursuna gidebilir. Tabii bu da bir israf, olağan dışı bir durumdur. Kendi ülkesinde, bir an evvel, kendi dilinden eğitimine başlasa daha iyi olur. Görülüyor ki, Türkiye’de, Türk öğrenci, kendi ülkesinde yabancı durumuna düşürülmüştür. Bu garip durum Türkiye’de İngiliz parmağı ile 1953 yılında başlattırılmıştır. Bir ülkenin eğitim dili, her yerde olduğu gibi, kendi dili olmalı ki, böyle saçmalıklar olmasın, çocuğu, genci, velisi böyle bir hainliğe kurban gitmesin. Ülkenin vakti ve parası hebâ olmasın.

YERLİ VE YABANCI EVRENKENTLER

Türkçe eğitim görmüş, bilime âşık, bilgiye aç bir genç, evrenkenti kazanır, bilim için bu evrenkentin kapısına gelir, ona, “dur!” derler. Önce 1 sene İngilizce hazırlık oku. Nedeni ise şunlarmış: Türkçe bilim dili olamaz, müsait değil; başka ülkelerden yabancı öğrenciler gelecek vb. Oysa, Türkçe’nin bilime ne kadar müsait bir dil olduğunu, aksine İngilizce’nin bilim dili olarak uygun bir dil olmadığını daha önce izah etmiştik. Bir de, Batı dünyası, birbirlerine cennetten arsalar satarken, birbirlerinin kafalarını giyotinlerle uçururken ve hatta daha önceleri, Türk bilim ve gönül adamları, Türkçe ile bilim yapıyorlardı. Ne oldu da, 10.000 yıllık geçmişi olan, batılı bilim adamlarının ilmi öğrendiği Türkçe, bir anda 500 yıllık geçmişi olan, hiçbir doğru düzgün kuralı olmayan, kelime türetme yeteneğinden yoksun, iğrenç bir dile yerini bıraktı?

İngilizce öğretim yapan okullarda okuyup, iyice aşağılık duygusuna kapılan gençlerimiz ve velileri, ABD üniversitelerine heves ettiler. ABD’de bir üniversite olsun da, ne olursa olsun. Gencin yeteneklerine uygun mu? O üniversiteye gitmesinin ülkesine bir faydası olacak mı? Gencin ve velilerin istediği, ABD’de gerçekten bilim öğrenmek midir? Yoksa sadece, Ben ABD’de okudum. Bizim çocuğumuz ABD’de okudu. Demek için mi gönderiliyor çocuklar? Bunlar gibi sorular çok fazladır. ABD’de olsun da önemli değil. Koskoca Amerika’da kötü üniversite olacak değil ya! Halk bu düşüncededir. Üniversite, bilim yapılacak alanın ne olduğu önemli değildir. Vs. genç, Amerika’ya gider, bir profesörün çalışmasına yardım eder, ki bu çalışma Amerika’yla ilgilidir, Türkiye’yle ilgili değil. Gencimiz burada doktora vs alıp yurda döner. Asıl amacı, orada başlattığı çalışmayı devam ettirmektir. İmkan bulamaz, tekrar kaçar. Şimdi burada kim kaybetti? Kim kazandı? Ülkemizde aşağılanarak Türk kültüründen uzaklaştırılıp, yurt dışına, amaçsızca gönderilen çocuklarınızın sonunda düşecekleri boşluk ve kişilik bozukluklarının nelere sebebiyet vereceğini bir düşününüz.

DAHİLİ VE HARİCİ BEDHAHLAR

Anadolu Liseleri, Kolejler, yabancı dilde eğitim veren evrenkentler, özel okullar ve dershaneler, hiçbir haysiyetli ülkede rastlanmayan, kaynakları yerli, mahiyetleri yabancı, İngiliz misyoner türü okullardır. Bundan kimsenin kuşkusu olmasın. Bırakın da bari misyonerliği, İngilizler, kendi paralarıyla yapsınlar. Bizim kuruluşlarımız, milletimizin kendi kendini tarihten sildirecek bir soykırım harekâtına niye kendi parasını harcıyor? Kamuoyu öyle bir aldatılmıştır ki, herkes, başka bir şey öğrenmemek pahasına da olsa, yalnız ve yalnız bir sokak İngilizce’si öğrenmeyi, kendi dilini, edebiyatını, tarihini, kimliğini bilmemeyi, bir yılışık özenti, bir taklitçilik, bir acenta kafalılık içinde kıvranmayı marifet sayar olmuştur. Onun için de, bu misyoner okullarına sun’i bir rağbet yaratılmıştır. Bazı Türkler de, sırf maddî getirisi için, milletinin geleceğini satmaktan çekinmemişlerdir. Şimdi, öğrencisi velisi, bu ihanet sistemi okullara girebilmek için, İngilizce hazırlık sınıfında dersleri atlamak için, dershanelere gitmektedirler. Koskoca aylar, ana kuralları, bilim temellerini ve düşünmeyi öğrenmek için değil de, sadece giriş sınavını geçmek için harcanmaktadır.

Millî okullarda öğrenim gören öğrenciler ve öğretmenler, en şerefli konumda oldukları halde, aşağılık duygusu içine itilmeye çalışılmaktadır. Aynı şeyi Ruslar, Türk illerinde yapmışlar, Rus okullarına gidenler imtiyazlı, Türk okullarına gidenler aşağılık gösterilmişlerdi. Türkiye’de, gazetelere İngilizce olarak reklam veren yerli işverenlerin gerçek amaçlarının ne olduğu iyi düşünülmelidir.

Anadilini bir kenara atıp, ortaokuldan itibaren dersleri yabancı dilde okumak şeklinde bir yabancı dil öğrenme yöntemi hiçbir aklı başında ülkede yoktur. Bugün dışarıda, özel yöntemlerle, bir yabancı dil birkaç ayda, yoğun kurslarda öğretilebiliyor. İngilizce öğrenmek için, kendi dilini dosdoğru konuşamayan, gitgide yarı Türkçe, yarı İngilizce konuşup, bir de bununla böbürlenen nesiller yetiştirmeye hiç lüzum yoktur.

Türkiye, dahili ve harici bedhahları tarafından, tarihte eşi görülmemiş bir oyuna getirilmiştir. Hiçbir zaman sömürge olmamış, büyük devletler kurmuş bir millete, sömürge eğitimi aşılanmıştır. Bu böyle giderse Türk bilimi şöyle dursun, ne Türk dili, edebiyatı, şuuru ne de Türk milleti kalır. Sadece hamburger, koka kola türünden, ithal malları almak için hamallık ve acentalık eden, dünyada hiçbir hakkı, hukuku ve haysiyeti olmayan, itilip kakılan bir insan güruhu meydana gelir.

İNGİLİZCE’NİN GÜNLÜK HAYATIMIZA YAVAŞ YAVAŞ GİRMESİ

İngilizce eğitim veren okulların ve bu okullara giden insanların sayısı arttıkça, İngilizce’nin Türkçe’nin yerini alacağını defalarca ifade ettik. Aşağılık duygusuna kapılan insanlarımız, İngilizce kelimeleri kullanmayı âdet haline getirmeye başladılar. Bazı sözde aydınlarımız da, tam olarak vâkıf olamadıkları konularda, halk kendini anlamasın diye ve de güya kalitesini artırmak için, İngilizce kelimeleri kullanma yolunu seçmişlerdir.

Hepimizin, sık sık duyduğu, artık sokaklara kadar inmiş olan bazı İngilizce kelimelere örnekler çoktur.

Vekiller heyeti, bakanlar kurulu = KABİNE (Batıdaki karşılığı heladır.)
Mebus, millet vekili = PARLAMENTER (Batıdaki karşılığı laf üreten demektir.)
Matbuat, basın-yayın = MEDYA
Muhaberat, iletişim = KOMÜNİKASYON
İçtimaî, toplumsal = SOSYAL
Kanunî, hukukî, yasal = LEGAL
Meclis-i mebusan, millet meclisi, meclis = PARLEMENTO
Mesele, sorun = PROBLEM
Usul, yöntem = METOT
Asgari, en az = MİNİMUM
Seçenek = ALTERNATİF
Faaliyet, etkinlik = AKTİVİTE
Karmaşa = KAOS
Eşgüdüm = KOORDİNASYON
Encümen, kurul = KOMİTE, KOMİSYON
Kurultay = KONGRE
Müdür, yönetmen = DİREKTÖR
Teşkilat, örgüt = ORGANİZASYON

Daha önce, hiç olmazsa imlâlarını, söylenişlerini Türkçe’ye uyarlıyorduk; şimdi aynen İngilizce yazılış ve telaffuzu kullanmakla kendilerine böbürlenme fırsatı çıkaranların sayısı git gide artmaktadır. Mesela, basın yayından bahsederken, medya yazdığınızı gören küçücük bir çocuk bile sizinle dalga geçiyor, çünkü o medya diye değil media diye yazılırmış. İşte, bizim yabancı dille eğitim bu işe yarar, başka bir şeye değil.

YENİDEN KURTULUŞ SAVAŞINA BAŞLAYALIM

Dilimizi ve dolayısıyla benliğimizi, Türklüğümüzü korumak ve yok olmamak için yapılacak çok şey var.

Kamuoyu; yabancı dil, sadece, İngilizce öğretimle öğrenilir diye aldatılmıştır. Konunun vahametini kavrayanlar, öğrencilere, velilere, eğitimcilere, halka gerçeği anlatmalıdır. Hazırlık sınıfı diye bir uygulamanın başka hiçbir ülkede olmadığını ve bunun büyük bir israf olduğu anlatılmalıdır.

Konuşurken İngilizce kelimeler kullanmak övünülecek bir şey değil, ayıplanacak bir şey olmalıdır. Böylelerine bu, kibarca izah edilmelidir.

Kalıplaşmış gibi görünen kelimeler yerine, bunların Türkçelerini kullanmanın güzelliği fark edilmeli ve böyle kelimelerin Türkçe’sini kullanırken kesinlikle çekinilmemelidir. Otele konukevi, Üniversiteye evrenkent, internete örütbağ demek gibi.

Türk dünyasının baş sorunu, yabancı dille eğitimdir. Lafları ve giysileri nasıl olursa olsun, millî eğitimi savunmayan herkese karşı dikkatli olunmalıdır.

İngilizce yazılarla ve ABD, İngiliz vb başka ülkelerin bayraklarıyla süslenmiş hiçbir giysi satın alınmamalı, bunun önemli bir beyin yıkama aracı olduğu bilinmeli; işyerlerine İngilizce isimler verilmemeli; duvarlara, araba camlarına İngilizce kelimeler yazılmamalı, bunun bizi küçültecek bir şey olduğu bilinmeli ve bu tür giysileri giyip, İngilizce kelimeler kullananlar da kibarca uyarılmalıdır. Aynı anda da, Türkçe kelimelerle süslenmiş giysilere özenilmesi için girişimde bulunmalıdır.

Abonesi olduğumuz gazete veya dergi gibi basın yayın unsurları, İngilizce sözcükler kullanıyorsa, bu kuruluşları uyarmalı, değişiklik yapmıyorlarsa, abonelik sonlandırılmalıdır.

Halkımız Osmanlıca, Öz Türkçe diye diye oyalanırken İngiliz atını alan, Üsküdar’ı geçti. Halkımız, gece yarısı ilerleyen bu atı fark edecektir. Onun için, on bin yıldır nice badireler atlatan Türk dili ailesi, yine muhakkak kurtarılacaktır. Bu en büyük ve en şerefli kurtuluş savaşı, tüm yurda yayılacak ve o nadir, matematiksel yapısıyla Türkçe, dünyanın bilim dili olacaktır.

İngilizce eğitim nedeniyle, Türkiye’de bilim adamı yetişememektedir. Türkiye, dünyada gerektiği kadar itibar görmeyen bir ülke konumundadır. Halbuki Türkiye, hiç de bu hallere düşmesi gereken bir ülke değildir. Bu perişanlık, Türkiye’nin gerçek şartlarından değil, kendine güven ve onur duygularının yitirilmesine yol açan bazı kafa ve gönül bozukluklarından doğmaktadır. Önünde birçok imkanlar olan Türkiye, yeniden dünyanın merkezi durumuna gelmiştir. 2000’li yıllarda, artık birçok şeyi görmeye başlamış olan halkımız tabandan zorlayacak ve eninde sonunda Türkiye’nin, tarih boyunca olduğu gibi, şimdi de dünya üzerinde hak ettiği yerini alacaktır.

Türk aydınlarına, bilimcisine, hekimine, meslek sahibine ve herhangi bir vatandaşa sesleniyorum. Eğitiminiz, siyasî görüşünüz ne olursa olsun, içinizde vatanseverlik, insanlık kişiliği ve haysiyet duyguları oldukça geliniz, birlik olunuz, derneklerinizle, evrenkentlerinizle, vakıflarınızla veya herhangi bir başka yoldan, toplu sesler çıkarınız. Türk milletinin bekâsı ve geleceği meselesi olan Türk diline sahip çıkınız, İngilizce eğitimin ne büyük bir felakete yol açabileceğinin farkına varınız, masum halkımızı uyandırınız. Türk gençleri artık, matematiği, fiziği, Türk edebiyatını, tarihini, hatta dinini, İngilizlerin kitaplarından öğrenmemelidir. Türk devletinin Türk okullarında, Türk öğretmenin Türk öğrenciyle İngilizce veya başka bir dilde (Yabancı dil dersleri hariç) konuşması gibi haysiyet kırıcı bir ruhsal baskıdan öğretmeni, öğrencisi kurtarılmalıdır.

Ey haysiyetli, vicdanlı, vatansever kardeşlerim! Son iki, üç bin yılda birkaç kere olduğu gibi, bu sefer de Türk’ün dili, kültürü, şerefi ve geleceği kurtarılacaktır.

Türk genci, hem eski, hem yeni Türkçe’yi çok iyi bilecek, her meslekte, her dalda güzel ve sürekli gelişen Türkçe’yi kullanırken, her kelimenin bir bal damlası gibi, tadını ağzında hissedecek, Türkçe’yi dünyanın kardeşlik ve insan sevgisi dili yapacaktır. Selçuklu atalarımız zamanında olduğu gibi, okullarımıza, dünyanın her yerinden yabancı öğrenciler gelecek, Türkçe olarak, yalnız en yeni bilim ve teknikleri değil, insanlığı da öğrenip ülkelerine döneceklerdir.

Her yaştan Türk gençleri, yıllardır üzerimizde oynanan hainlik oyunlarından yılmayınız. Karanlık bir mağarada yakılan bir kibrit, nasıl birden etrafı gösterirse, doğruluk ışığı öylece, bize gerçek ve haysiyet yolunu gösterecektir. Her yeni buluşu, her yeni tekniği insanları ezmek için değil, milletimizin, Türk dünyasının ve insanlığın maddî ve manevî refahı için kullanacağız. Çünkü bize, atalarımızdan ve binlerce yıllık Asya ve sonra üç kıtayı barıştıracak zenginlik ve derinlikteki kültürümüzden koca bir gönül, bir insan anlayışı ve insanlık sevgisi miras kalmıştır.

Bilimci ve üzerinde eğitim verme yükümlülüğü olan herkes, Atatürk’ün şu vasiyetini hiç unutmamalıdırlar:

Bakınız arkadaşlar, ben belki çok yaşamam; fakat siz ölene dek, Türk gençliğini yetiştirecek ve Türkçe’nin bir kültür dili olarak gelişmeye devamı yolunda çalışacaksınız. Çünkü Türkiye ve Türklük, medeniyete ancak bu yolla kavuşabilir.

Bu mesaja 1 cevap geldi.

D

DemirKipi

15 yıl

Yarbay

Konu Sahibi

quote:

Orijinalden alıntı: lev@

quote:

Orijinalden alıntı: pLainLogic

En basitinden ingilizcede "gönül" sözcüğüne eşdeğer bir sözcük yok yani duygu yok

Oktay Sinanoğlu - Bye bye Türkçe [Şiddetle tavsiye ederim]

Ona bakarsan ingilizcede de "parent" kelimesine karşı sözcük yok türkçede.Parent anne ve baba demektir.Ama türkçede öyle birşey yok anne ve baba diyoruz.

"my parents wont let me."

"anam ve babam izin vermiyor."

Ve ingilizce bilmeyenler yorum yapmış yok 10 kelime desen anca çıkar anlam vb. bari bilmeden konuşmayın.

Ebeveyn

Bu mesaja 2 cevap geldi.

N

nocen

15 yıl

Binbaşı

Aşağıdaki yazı uzun ama koPyalayıp zaman zaman okuyun tavsiyemdir.

Alıntıdır
TÜRKÇE'NİN MATEMATİĞİ

Victor Hugo şiirlerini 40.000 kelime ile yazdı. Türkçe'yi en zengin kullananlardan Yaşar Kemal'in romanları 3.500 kelimeyi geçmez" görüşü çok yaygındır. Bu görüş haklıdır zira Türkçe'nin Fransızca’ya oranla daha az sözcük içerdiği doğrudur. İngilizce'ye, Almanca’ya, İspanyolca’ya oranla da daha az sözcük içeriyor olması gerekir. Ne var ki bu Türkçe'nin daha yetersiz bir dil olduğu anlamına gelmez! çünkü Türkçe az sözcük ile çok şey anlatabilen bir dildir! Daha fazla sözcük içerse bunun kimseye zararı dokunmaz ancak, gereği yoktur.
Başka bir dilden Türkçe'ye çeviri yapan herkes sözlüğü açtığında, aralarında minik anlam farkları olan bir çok sözcüğün Türkçe karşılığında çoğu zaman aynı kelimeyi okur. Bu, ilk bakışta bir eksiklik gibi görünebilir, oysa öyle değildir. Çünkü yukarıda adı geçen diller kelimelerin statik olan anlamlarını öğrenmeye, Türkçe ise bu anlamları bulup çıkarmaya, yani dinamik anlamlandırmaya dayalıdır. Türkçe'de anlamları sözlükteki tanımlar değil, kelimelerin cümle içindeki konumları belirler. Tam bu noktada, Türkçe'nin, referans olmak üzere sadece gerektiği kadarı sözlüklere alınmış, sonsuz sayıda kelime içerdiği bile öne sürülebilir.
İngilizce-Türkçe sözlükte "sick", "ill" ve "patient"ın karşısında hep "hasta" yazar. Bu bağlamda ingilizce’nin üç kat daha fazla sözcük içerdiği söylenirse bu doğrudur. Ancak, aradaki farkların Türkçe'de vurgulanamadığı söylenmeye kalkılırsa bu yanlış olur: "doktor falanca beyin hastası olmak", "böbrek hastası olmak", "internet hastası olmak", "filanca şarkının hastası olmak" arasındaki farkı Türkçe konuşan herkes bir çırpıda anlar.

Bunun nasıl olabildiğini görmek zor değildir. Bir kalem alıp, alt alta:
3+5=
12+5=
38+5=
yazmak, sonra da bunları toplamak yeterlidir. Hepsinde aynı "+5" yazdığı halde!
Sonuçlar farklı çıkıyorsa, Türkçe'de de hepsinde aynı "hastası olmak" ifadesi geçtiği halde sonuçlar farklı olacaktır. Türkçe'nin az araç ile çok iş yapmasının sırrı matematikte yatar. 0'dan 9'a kadar 10 tane rakam, artı, eksi, çarpı, bölü dört işlem işareti ve bir ondalık ayracı virgül, yani topu topu 15 simge ile sonsuz sayıda işlem yapılabilir. Türkçe de benzer özellikler gösterir. Türkçe matematiğe dayalı olmaktan da öte, neredeyse matematiğin kılık değiştirmiş halidir.

Türkçe'deki herhangi bir fiilin çekiminin ve kelimelerin nasıl çoğul yapılacağının öğrenilmiş olması, henüz varlığı bile bilinmeyen, 5 yıl sonra Türkçe'ye girecek fiillerin nasıl çekileceğinin ve 300 yıl önce unutulmuş kelimelerin çoğullarının ne olduğunun biliyor olması demektir. Bu tıpkı birinci dereceden 2 bilinmeyenli bir denklemin nasıl çözüleceği öğrenildiğinde, sadece "x=6", "y=23" olan denklemlerin değil, aynı dereceden bütün denklemlerin nasıl çözüleceğinin öğrenilmiş olması gibidir.

Oysa sözgelimi ingilizce’de "go", "went" olurken "do", "did" olur. Çoğul ekleri için de durum aynıdır: "foot", "feet" olurken "boot", "beet" değil "boots" olur. Bunun tutarlı bir iç mantığı yoktur, tek çare böyle olduklarının bellenmesidir.

Türkçe'de ise, statik kelimeleri ezberlemek yerine dinamik kuralları öğrenmek gerekir. Türkçe'de neredeyse istisna bile yoktur. Olanlar da ses uyumu gereği "alma" olması gereken meyve isminin "elma" biçimine dönmesi gibi birkaç minör istisnadır. Kurallar ise neredeyse, bu dili icat edenlerin Türk olduğuna inanmayı zorlaştıracak kadar güçlü ve kesindir. Bu noktadan sonra, anlatılanları matematik olarak formüle etmek, aradaki ilişkiyi somutlaştırabilmek açısından yararlı olacaktır. Bunu yapmanın en kolay yolu ikili sayı sistemini kullanmak olduğu için de yalnızca 0 ve 1'leri kullanmak yeterlidir. İzleyen örneklerde [1=var] ve [0=yok] anlamında kullanılmışlardır.

Kelime kökü çoğul eki matematik ifade:
ev........ler.......evler
1.0.......0.1......1.1

Türkçe'deki bütün kelimelerin 2 bit olduğu varsayılabilir (ileride bit sayısı artacak). Tekil olan bütün kelimeler 1.0 (kelime kökü var; çoğul eki yok), çoğul olanlar ise 1.1'dir (kelime kökü var; çoğul eki var). Bu kural hiç değişmemek bir yana, öylesine güçlüdür ki Türkçe'de başka hiç bir dilde yapılamayacak bir şey yapılıp, olmayan bir kelimenin çoğulu dahi söylenebilir (0.1). Birisi karşısındakine sadece "ler" dediğinde, alacağı tepki: "anladık ler de, neler?" türünden bir cevap olacaktır. Bir şeylerin çoğulunun söylendiği bellidir de, neyin çoğulunun kastedildiği açık değildir.

Vurgulama / sıfat kökü zayıflatma matematik ifade
kırmızı
0.1.0
kıp kırmızı
1.1.0
kırmızı msı
0.1.1
kıp kırmızı msı
1.1.1

Türkçe'deki sıfatların anlamını kuvvetlendirmeye veya zayıflatmaya yarayan bu kural da hiç değişmez. Hatta istenirse bu kurala uyan ama hiçbir sözlükte bulunmayan, hem kuvvetlendirilmiş hem de zayıflatılmış garip sıfatlar bile türetilebilir. "Güneş doğmazdan az önce ufuk kıpkırmızımsı (kıp + kırmızı +msı; [1.1.1]) bir renk aldı" dendiğinde, herkes neyin kastedildiğini anlayacaktır. Çünkü ayaküstü türetilen bu sıfat, hiçbir sözlükte yer almaz ama, Türkçe konuşan herkesin çok iyi bildiği bu kurala uygundur.

Fiil çekimlerinde de işler farklı değildir. Burada zorunlu olarak kişi için 3, zaman için 2 bitlik gruplar kullanılacak. Çoklu bit grupları şunları ifade edecek:

011 = ben
010 = sen
000 = o
111 = biz
110 = siz
100 = onlar
00 = geniş zaman
11 = şimdiki zaman
10 = gelecek zaman
01 = geçmiş zaman

kök kişi matematik ifade

yeterlilik...................Oku (y)abil dim.........................= 1.1.0.01.0.0.011
olumsuz................... Oku (y)a ma z mış sın......................= 1.1.100.0.1.010
zaman.................. Gel me (y)ecek ti........................= 1.0.1.10.1.0.000
zaman...................Git me di k........................ = 1.0.1.01.0.0.111
hikaye...................Şaşır abil ecek ti niz .....................= 1.1.0.10.1.0.110
rivayet...................Bil (i)yor lar..................... = 1.0.0.11.0.0.100

kişi

tabloda zaman ile ilgili küme 3 bit yapılıp geçmiş zaman "di'li geçmiş" ve "miş'li geçmiş" olarak ikiye ayrılabilir, soru bileşkeni için ayrı bir bit eklenebilir, emir ve şart kipleri de işin içine katılabilir ancak, sonuç değişmezdi.

Cümleleri oluşturan öğelerin (özne, nesne, yüklem, vb...) Sıralaması da rasgele değildir. Türkçe cümleler bir tür "crescendo" (şiddeti giderek artan dizi) izlerler. Bütün vurgu en sonda yer alan yüklem (fiil) üzerindedir. Diğer öğelerin önemi, yükleme olan yakınlık/uzaklık konumları ile belirlenir. Yükleme yakınlaştıkça önem artar. Gene matematiksel olarak ele almak gerekirse, cümleyi oluşturan her bir öğenin toplam öğe sayısı kadar haneden oluşan bir matematik değere sahip olduğu varsayılabilir.

"dün ahmet camı kırdı" cümlesi 4 öğeden oluşmaktadır; o halde her öğe 4 haneli bir değere sahip olacak, ilk öğe en düşük, son öğe ise en yüksek değeri taşıyacaktır.

Cümle
matematik değer
0001
matematik değer
0011
matematik değer
0111
matematik değer
1111

1 dün ahmet camı kırdı.
2 dün camı ahmet kırdı.
3 ahmet dün camı kırdı.
4 ahmet camı dün kırdı.
5 camı dün ahmet kırdı.
6 camı ahmet dün kırdı.

Şimdi tablodaki cümleler tek, tek ele alınabilir:
1. Cümle: dün ahmet bir iş yaptı ve bu camı kırmak oldu.
2. Cümle: dün kırılan camı başkası değil ahmet kırdı (suçlu ahmet!).
3. Cümle: ahmet'in dünkü işi camı kırmak oldu (belki önceki gün kitap okumuştu).
4. Cümle: ahmet camı herhangi bir zaman değil, dün kırdı (yarın kırması gerekiyor olabilirdi).
5. Cümle: cam düne kadar sağlamdı, kırılmasının suçlusu ise ahmet.
6. Cümle: camı ahmet zaten kıracaktı, bunu dün yaptı.

Cümleyi oluşturan öğeler kesinlikle aynı kalırken (cam hep 'i' haliyle "camı" olarak kaldı; fiil hep 3. Tekil şahıs, di'li geçmiş zamanda çekildi, vb.) Sadece yerlerinin değişmesi cümlelerin anlamlarını da değiştirdi.

Her cümlede 0011, 0001'den daha fazla, 0111 bu ikisinden daha fazla, 1111 ise hepsinden daha fazla önem taşıdı. Anlamı belirleyen de zaten her bir öğenin matematik değeri oldu. Kelimelerin statik anlamlar taşıdıkları dillerde, zaman belirtecinin (dün) yeri değiştirilerek elde edilebilecek 2 çeşitlemenin dışında diğer anlamları vermek için kip değiştirmek (edilgen kip - passive mode kullanmak) veya araya açıklayıcı başka kelimeler eklemek gerekir. Türkçe konuşanlar ise her bir cümlenin diğerinden farkını derhal anlarlar.

Matematik ile olan alışveriş yalnızca verilen örneklerle sınırlı değildir. Türkçe'nin ne tarafı ele alınsa bu ilişki ile yüz, yüze gelinir. Türkçe'nin bu özelliğini "insanlar kendilerine ulaşan mesajları nasıl anlarlar? Bunun kullanılan dil ile bir ilgisi var mıdır? Bir Fransız, bir İngiliz, bir Türk aynı mesajı kendi ana dillerinde alsalar, birbirleri ile aynı şekilde mi, yoksa farklı mı algılarlar? Eğer dilin algılamayla ilgisi varsa, işin içine bir dil karışmadığı yani sözgelimi bir pantomim gösterisi izlenir veya üzerinde hiç yazı olmayan bir afişe bakılırken, dil ile ilgili bu alışkanlıklar nasıl etki ederler?" türünden sorulara yanıt ararken fark ettim. Bu özellik konuya ilgi ve sabırla yaklaşıp bakmayı bilen herkesin görebileceği kadar açık. O nedenle, bu güne kadar kesinlikle başkaları tarafından da görülmüş olmalı. "Türkçe çok lastikli, nereye çeksen oraya gidiyor" diyenler de aslında, hayal meyal bu özelliği fark eder gibi olup, ne olduğunu tam adlandıramayanlardır. Türkçe teknik açıdan mükemmel bir dildir.

Bu mükemmelliğin nedeni matematik ile olan iç içeliktir. Keza, ne yazık ki Türkçe'nin, bu dili konuşanlara kurduğu tuzak da buradadır. Kentli-köylü, eğitimli-eğitimsiz, doğulu-batılı, vb. kültür çatışmaları dünyanın her yerinde vardır. Gene dünyanın her yerinde iyi, kötü işleyen bir "asimilasyon" ve/veya "adaptasyon! " süreci bu çatışmayı kendi içinde bir takım sentezlere götürür. Türkiye bu açıdan dünya genelinin biraz dışındadır. Bizde "asimilasyon" ve/veya "adaptasyon" süreci ya hiç çalışmaz, ya da akıl almaz bir yavaşlıkta çalışır. Sorun, başka sebeplerin yanı sıra kullandığımız dilden de kaynaklanmaktadır. Düşünme, kendi kendine sözsüz konuşma olarak kabul edilirse (bence öyledir), anadilin kişilerin düşünce yapısı üzerinde etkili olduğunu da kabul etmek gerekir; insanlar kendi anadillerinde düşünürler. Türklerin büyük paradoksu işte buradadır. Teknik açıdan mükemmel bir dil olan Türkçe, kendi dışımızdaki dünyayı kendimizce değiştirmeden, olduğu gibi algılamaktaki en büyük engelimizi oluşturmaktadır.

Örneğin, Türkiye dışına yabancı işçi olarak giden ilk nesil gerek bulundukları ülkenin dilini öğrenme, gerekse oradaki yaşam biçimine ayak uydurma konusunda muhteşem bir direniş gösterdiler. Bu direnişin boyutları o denli büyük oldu ki, başka hiç bir diasporada gözlenmeyen gelişmeler yaşandı. Türk diasporası, gettolaşıp kendi kültürünü gene kendi içine kapanık bir çevrede yaşayacak yerde, kendi kültür kurumlarını o ülkeye ithal etti. Asimile olmaya en dirençli kültürlerden biri kabul edilen İspanyollar, gittikleri yere sadece gazetelerini ve bazen de radyolarını taşımakla yetinirken; Türklerin bunlara ek olarak (hem de birden çok) televizyon kanalları ve hatta kendi fast-food'ları (lahmacun, döner, vb.) oldu.

Bunları başaran insanların yeteneksiz olduklarına, dil öğrenmeyi de bu yeteneksizlikleri yüzünden beceremediklerine hükmetmek en azından adil ve gerçekçi olamaz. Keza, böylesine önemli bir kültür direnişi gösterenlerin, orada doğan çocuklarını eğitirlerken, bunca sahip çıktıkları kültürlerini göz ardı etmiş olmaları da düşünülemez. Ancak gözlemlenen o ki, orada doğan ikinci nesil, gene sözgelimi İspanyollar arasında hiç görülmediği kadar hızla asimile oldu. Bunun nedenini evdeki Türkçe'nin yanısıra okulda öğrenilen ve ev dışında yaşanan, o ülkenin dili faktöründe aramak çok yanıltıcı olmayacaktır.

Biz Türkler, konuşmayı öğrenirken (tıpkı sick, ill, patient örneğinde olduğu gibi) farklı durumların farklı kavramlar oluşturduğunu, bu farklı kavramların da farklı adları olması gerektiğini öğrenmeyiz. Aynı adı taşıyan farklı kavramları birbirinden ayırmaya yarayacak sezgisel (sezgisel=doğal=matematiksel) yöntemin kurallarını öğrenmeye başlarız.

Sezgiselliğe şartlanmış beyinler ise dış dünyayı hiçbir değişikliğe uğratmadan, olduğu gibi algılamayı bilemediklerinden, bildikleri tek yönteme yani kendilerince anlam çıkarsamaya veya başka bir ifadeyle "sezdikleri gibi algılamaya" yönelirler.

Algıladıkları kavramların tümü kendi çıkarsamaları doğrultusunda şekillenmiş olan, kendilerince tanımlanmış bir dünyada yaşayan insanlara ulaşan mesajlardaki kodlar ne kadar "herkesçe bir örnek" algılanabilir? Üzerinde emek harcanmaya değer temel sorulardan biri budur. Bu sorunun yanıtı belirginleştikçe, neden batıdaki sistemlerin bir türlü Türkiye’de oluşturulamadığı sorusunun yanıtı da belirginlik kazanabilir.

Türkçe'nin kendi iç dinamiklerinden kaynaklanan bu özel durum kuşkusuz tüm iletişim alanları için geçerlidir. Yunus Emre’nin okuması, yazması olmayan göçebe Türkmen boyları arasında 700 yıl boyunca bir nesilden diğerine büyük bir sadakatle, sözlü kültür ürünü olarak aktarılmasının ardında Türkçe’nin sezgiselliğini sonuna kadar kullanmadaki becerisi vardır. Tanzimat aydınları ve Cumhuriyet aydınlarının bir türlü geniş kitlelere seslerini duyuramamalarının nedeni de gene aynı denklemin içinde aranmalıdır. Fransız gibi, Alman gibi düşünmeyi öğrenenler, meramlarını anlatırken bunu yeni öğrendikleri düşünce sistematiği içinde yapmaya kalkışmış ve Türk gibi anlatmayı becerememiş olduklarından başarısız kalmışlardır.

Mesajlar sadece algılanabildikleri kadar etkili olurlar. Mesajları üretenlerin kendi konularına ne kadar hakim oldukları mesajın bütünlüğü açısından önemlidir ama, hitap edilen kişilerin kendilerine yönelen mesajları nasıl algıladıkları her şeyden daha önemlidir.

Yazan: Ahmet Okar

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi nocen -- 23 Mart 2010; 18:55:24 >
Bu mesaja 1 cevap geldi.

C

C.Barkley

15 yıl

Yüzbaşı

İskoç ingilizce hocam bile Türkçe'nin İngilizce'ye nazaran ne kadar muhteşem bir dil olduğundan bahsediyordu. Bizimkiler de kendi dillerini yermek için elinden geleni yapıyor...

L

leave_992

15 yıl

Teğmen

quote:

Orijinalden alıntı: lev@

quote:

Orijinalden alıntı: pLainLogic

En basitinden ingilizcede "gönül" sözcüğüne eşdeğer bir sözcük yok yani duygu yok

Oktay Sinanoğlu - Bye bye Türkçe [Şiddetle tavsiye ederim]

Ona bakarsan ingilizcede de "parent" kelimesine karşı sözcük yok türkçede.Parent anne ve baba demektir.Ama türkçede öyle birşey yok anne ve baba diyoruz.

"my parents wont let me."

"anam ve babam izin vermiyor."

Ve ingilizce bilmeyenler yorum yapmış yok 10 kelime desen anca çıkar anlam vb. bari bilmeden konuşmayın.

Ve hayır türkçe daha geniş daha güzel daha kafiyeli bir dildir ama dünya ingilizceyi tercih etmiş kuyruk acınızmı ne var anlamadımki.

ebeveyn ne demek bi araştır bakalım

Bu mesaja 1 cevap geldi.

M

mr.respect

15 yıl

Yüzbaşı

Şu ingilizceyi savunanlar öyle bir anlatmışki sanki ingilizcenin dünya dili olmasının sebebi insanların ingilizlerin kara gözüne kaşına olan aşkları

İngilizce şu an dünya diliyse tek ve tek sebebi en geniş sömürü coğrafyasına sahip olmasıdır. Sömürdükleri yerlerde okullar açıp oralarda ingiliz eğitimini halka empoze etmişlerdir. Çünki ingilizce konuşan bir topluluk kendilerine baş kaldırmayacaktır terör yapmıyacaktır. Niye? Çünki istediği şekilde ingilizceyle tercümansız olarak herifleri kolay tav edebilecektir.

Zorbalıkla dünya dili olmuştur ingilizce. Yoksa mantıklı, zengin ve edebi bir dil olmasından değildir.

Gelelim türkçeye. Çoğumuz türkçenin bir dünya dili olduğunu bilmezler. Nüfus bakımından ve etki bakımından incelerseniz türkçe ingilizceden sonra en geniş dünya dilidir.

Bugün osmanlının hakim olduğu coğrafyalara gidin bütün yaşlı insanların türkçe anladığını göreceksiniz. Türki cumhuriyetlerde türke konuşur ve anlarsınız. Bugün türkçe konuşulan coğrafyaların nüfus toplamı 750 milyonu bulmaktadır. Çinin nüfusu 1.5 milyar olsada çinin doğusunda konuşulan dili batısındaki, kuzeydekini günyedeki anlamaz. Farlı resmi dilleri vardır çinin. Mesela çinde yaşayan uygurlar bile türkçe konuşuyorlar.

Dolayısıyla türkçe hakiki manada bir dünya dilidir. Sömürü olmadan baskı olmadan olmuş bir dünya dili.

İnanınki türk milleti uyuyan bir aslandır. Batı emperyalizmi bu uyuyan potansiyelin uyanmasından korkuyorlar. Yurt dışındaki etkisinin tekrar parlamasından korkuyorlar.

Biz uyumaya devam edelim

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi mr.respect -- 23 Mart 2010; 12:53:31 >
Bu mesaja 1 cevap geldi.

N

nastyboy

15 yıl

Yüzbaşı

quote:

Orijinalden alıntı: döküntü

quote:

Orijinalden alıntı: Jolly_RogeR

@döküntü

İngilizce'nin sana hangi dil ailesinden olduğunu ayrıntılı bir şekilde anlatayım boş laf etmem ben .

İngilizce en başta Hint-Avrupa dil ailesinden gelmektedir . Ailt olduğu dil grupları kronolojik sırayla şöyledir

1.Avrupa Kolu
2.Latin (Roman) kolu
3.Germen dilleri kolu

Latin dil grubu Germen ve Roman dilleri olarak 2 gruba ayrılmıştır . Germen grubunda (Batı Germen kolunda) İngilizce yer alır . İngilizce 5.ve 6. yüzyıllarda İngiltere'yi istila eden Angeller,Yütler ve Saksonların dillerinin karışımıyla oluşmuştur .Bunlar arasında Normanca'yı da unutmamak gerek neyse Karma bir dildir yani dünya üzerinde bu şekilde derme çatma başka bir dil daha yoktur heralde Afrika kabilelerinin bile özgün bir dili var . Bu dilin bilinen ilk yazılı metinleri 900'lü yıllara tekabül etmektedir

İngilizce'nin hangi dil ailesine ait olup olmadığını gayet iyi biliyormuşum demek ki . Peki sizin bunu yazmanızın amacı neydi onu da yazsaydınız da ona göre cevap verirdim saygılar..

Unutmadan Türkçe nasıl yazıldığı gibi okunmuyor çok merak ettim .Bunu söylemenizdeki dayanağınız İstanbul ağzındaki geliyo,gidiyo,yapıyo gibi konuşma diline mahsus bir ağız özelliği olan r düşmesi mi ?

Dil konusunda bu kadar bilgili iken Türkçe'nin fonetik bir dil olmadığını bilmemen ilginç. Az buçuk bir araştırmayla o bilgilere ulaşabileceğin kanaatindeyim.

Ayrıca Türkçe'nin o kadar köklü oluşundan bahsetmişsin, henüz 30 yıl önceki eserleri anlamaktan aciziz Türkçe isterse 10 bin yıl geçmişe sahip olsun, biz 30 yıl öncesini okuyamazken adamlar Şekspir okuyabiliyor, işte üstünlük budur.

Şekspir'in kullandığı dilin ne kadar ağır olduğu ve anlama konusunda ne kadar zor olduğunu bilmiyorsunuz sanırım? Öyle bir anlatıyorsunuz ki sanki yoldan çevirilen her ingiliz şekspir okuyup anlıyor.

Bu mesaja 1 cevap geldi.

D

DemirKipi

15 yıl

Yarbay

Konu Sahibi

Başlıktan anlaşılıyor zaten. Bu konuda insanların fikrini öğrenmek istiyorum. Nedenleriyle birlikte hangi dilin daha üstün olduğunu söylerseniz uygun bir konu olur diye düşünüyorum.

B

B J K

15 yıl

Binbaşı

üstün diye bir dil yoktur..
hepsi aynı yola çıkıyor..

ama ingilizce daha kolay ve daha yaygın olduğu için + sı vardır
üstün değildir.

nerden buluyorsunuz böle ilginç soruları..

Bu mesaja 1 cevap geldi.

C

CyberScrape[4]

15 yıl

Er

türkçe hemen hemen tüm dillerden üstün bir dildir. Tabi burda Turkche'den bahsetmıyorum layıkıyla öğrenilince

T

Tera

15 yıl

Er

Şahsi görüşüm olarak, edebiyat türünde türkçe bin basar. İngilizcedeki şiirde kafiye ye rastlamak zor.(yada benim için zor

)

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Tera -- 22 Mart 2010; 14:42:33 >
Bu mesaja 3 cevap geldi.

P

penguen24

15 yıl

Teğmen

quote:

Orijinalden alıntı: Graf:
Şahsi görüşüm olarak, edebiyat türünde türkçe bin basar. İngilizcedeki şiirde kafiye ye rastlamak zor.(yada benim için zor)

Sarı yazıyorsun sonra hep sarı yazılıyor ardından. Nasıl ?

Bu mesaja 2 cevap geldi.

R

reçel_yapan_arı

15 yıl

Yüzbaşı

bıze anlaşmak ıcın 2 kelıme yeter onlar 10 dk ka konuşsalar gene bızım o 2 kelımemız kadar anlam cıkaramazlar.bence internasyonal dil türkçe olmalıydı :)
en basitinden bı kufrumuzu bıle cevırmeye çalış :)

Bu mesaja 4 cevap geldi.

T

Tera

15 yıl

Er

quote:

Orijinalden alıntı: penguen24

quote:

Orijinalden alıntı: Graf:
Şahsi görüşüm olarak, edebiyat türünde türkçe bin basar. İngilizcedeki şiirde kafiye ye rastlamak zor.(yada benim için zor)

Sarı yazıyorsun sonra hep sarı yazılıyor ardından. Nasıl ?

bu tagı kapamayacaksın. yani [/ color] u eklemeyeceksin sonuna.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Tera -- 22 Mart 2010; 14:43:57 >
Bu mesaja 1 cevap geldi.

G

GwynBlade

15 yıl

Yarbay

Sondan eklemeli olduğu için Türkçe'yi çok daha fazla seviyorum.İngilizce'de kelimeleri yan yana koyuyorsun sonra düşünüyorsun anlamını ama Türkçede böyle birşey yok

P

pLainLogic

15 yıl

Yarbay

En basitinden ingilizcede "gönül" sözcüğüne eşdeğer bir sözcük yok yani duygu yok

Oktay Sinanoğlu - Bye bye Türkçe [Şiddetle tavsiye ederim]

Bu mesaja 2 cevap geldi.

J

Janti

15 yıl

Moderatör

quote:

Orijinalden alıntı: reçel_yapan_arı

bıze anlaşmak ıcın 2 kelıme yeter onlar 10 dk ka konuşsalar gene bızım o 2 kelımemız kadar anlam cıkaramazlar.bence internasyonal dil türkçe olmalıydı :)
en basitinden bı kufrumuzu bıle cevırmeye çalış :)

Yabancıların Türkçe konusunda en çok yakındıkları nokta herhangi bir kelimenin birçok anlam taşıması. Keza doğru, vurguya göre bir kelime çok fazla anlam taşıyor.

İngilizce şu an egemen dil.

G

Guest-E502C764D

15 yıl

Yarbay

quote:

Orijinalden alıntı: penguen24

quote:

Orijinalden alıntı: Graf:
Şahsi görüşüm olarak, edebiyat türünde türkçe bin basar. İngilizcedeki şiirde kafiye ye rastlamak zor.(yada benim için zor)

Sarı yazıyorsun sonra hep sarı yazılıyor ardından. Nasıl ?

HAAHAHAH

T

Tera

15 yıl

Er

quote:

Orijinalden alıntı: reçel_yapan_arı

bıze anlaşmak ıcın 2 kelıme yeter onlar 10 dk ka konuşsalar gene bızım o 2 kelımemız kadar anlam cıkaramazlar.bence internasyonal dil türkçe olmalıydı :)
en basitinden bı kufrumuzu bıle cevırmeye çalış :)

Orası öyle, Onlarda çıkan şarkı sözleri bile "yaptım,ettim yapıcam" gibi kalıplaşmış kelimelerden ibaret.

Türkçe gibi dil varmı be!(ha bide noktalama işaretlerine dikkat ETSEM)

S

Sofistike Sinist

15 yıl

Yüzbaşı

Soy bakimindan bakarsak, Ingilizce dilinin kokeni Latince'nin Roma'lilarla kuzeye gelmesiyle baslamis sayilabilir. Ancak bundan cok daha once orta asyada konusulan bir dildi, Turkce. Zenginlesme konusuna gelirsek, butun diller zaten birbiriyle etkilenmistir. Safligini koruyan bir dil olabilecegini sanmiyorum.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Sofistike Sinist -- 22 Mart 2010; 14:46:39 >