IEA’nın yıl ortası güncelleme raporuna göre elektrik tüketimi 2025’te yüzde 3,3, 2026’da ise yüzde 3,7 oranında artacak. Bu oran, 2015-2023 dönemindeki yüzde 2,6’lık ortalamayı belirgin şekilde geride bırakıyor. 2024’teki yüzde 4,4’lük artışa göre büyüme hızı biraz düşse de son on yılın en güçlü eğilimlerinden biri sürüyor.

Yenilenebilirler kömürü geride bırakıyor

Rapor, yenilenebilir kaynakların 2025 ya da 2026 itibarıyla kömürü ilk kez geride bırakarak dünyanın en büyük elektrik üretim kaynağı olacağını öngörüyor. Aynı dönemde nükleer enerji üretiminin de rekor seviyelere ulaşması bekleniyor. Japonya’daki santrallerin yeniden devreye alınması, ABD ve Fransa’daki güçlü üretim performansı ile Asya’daki yeni projeler bu artışta etkili olacak. Ayrıca doğalgaz santralleri, kömür ve petrol kullanımını giderek daha fazla ikame ediyor.

Ayrıca Bkz.Sınırsız temiz enerji yolunda önemli adım: Dünyanın ilk nükleer füzyon santralinin inşasına başlandı

Küresel talep artışının yüzde 60’ı Asya’daki gelişen ekonomilerden gelecek. Çin’in elektrik tüketimi 2026’da yüzde 5,7, Hindistan’ın ise yüzde 6,6 oranında yükselecek. ABD’de veri merkezlerinin büyümesi, talebin 2026’ya kadar yıllık yüzde 2’nin üzerinde kalmasını sağlayacak. Avrupa Birliği’nde ise elektrik talebi 2025’te yaklaşık yüzde 1 artarken, 2026’da daha da hızlanması bekleniyor.

Fiyatlar arttı, rekabet dengesiz

2025’in ilk yarısında, Avrupa Birliği ve ABD’de toptan elektrik fiyatları geçen yıla göre yüzde 30 ila yüzde 40 oranında arttı. Bunun temel nedeni daralan doğalgaz piyasaları. Fiyatlar 2023 ortalamasının altında kalsa da hâlâ 2019’un oldukça üzerinde seyrediyor. Ayrıca giderek daha fazla görülen negatif toptan fiyatlar, şebeke esnekliği, enerji depolama ve esnek tüketim yatırımlarına acil ihtiyaç olduğunu ortaya koyuyor. Endüstriyel rekabet ise bölgeler arasında ciddi farklılık gösteriyor. Avrupa’da enerji yoğun sektörler için elektrik fiyatları, ABD’nin iki katı düzeyinde ve Çin’e kıyasla oldukça yüksek.