Araştırmada OpenAI, Google ve Anthropic gibi önde gelen şirketlerin geliştirdiği GPT-o3, Gemini 2.5 ve Claude 3.7 gibi üst düzey büyük dil modellerinin aslında sanıldığı kadar “akıl yürütemediği” öne sürülüyor. Apple araştırmacılarına göre bu modellerin “düşünme yetisi” olarak sunulan yetenekleri, gerçekte bir tür "düşünüyormuş gibi yapma" illüzyonu olabilir. Araştırmada, özellikle OpenAI gibi firmaların son dönemde sıkça vurguladığı "zincirleme düşünme" yaklaşımına dair ciddi şüpheler ortaya konuluyor.

Apple’ın yapay zeka ve makine öğrenimi araştırmaları direktörü Samy Bengio’nun da yazarları arasında yer aldığı makalede, mevcut modellerin performansını ölçmek için kullanılan testlerin veri sızıntılarına açık olduğu ve bu testlerin, mevcut modellerin gerçek akıl yürütme süreçlerine dair yeterli içgörü sağlamadığı ifade ediliyor.

Yapay Zekalar Daha Derinlemesine Düşündükçe Daha Fazla Hata Yapıyor

Araştırmada ayrıca bu modellerin hangi çözüm yolunu neden seçtiğinin hâlâ net şekilde anlaşılamadığına da dikkat çekiliyor ki hatırlarsanız Anthropic de daha önce benzer uyarılar yapmıştı. Apple tarafından yapılan analizler de bu modellerin karmaşık sorularda tutarlı ve açık algoritmalar kullanmadığını, bazen aynı türdeki bulmacalara farklı mantık yürütmelerle yaklaştığını gösteriyor. Yani modeller bir düşünce zinciri kuruyor gibi görünse de bu zincirin iç yapısı çoğu zaman zayıf, parçalı ve güvenilmez olabiliyor.

Ayrıca Bkz.AI Günlükleri: Yapay zeka dünyasında bu hafta (2 Haziran 2025)

Apple'ın yapay zeka ekibi tarafından ortaya koyulan bu araştırma, yapay zekanın akıl yürütme yetenekleriyle ilgili var olan iyimser beklentilere doğrudan bir meydan okuma olarak görülebilir. Üstelik bu, mevcut modellerin bir akıl yürütme kapasitesi konusunda sınırına ulaşmış olabileceğini ileri süren ilk araştırma da değil. Daha önce başka yapay zeka uzmanları da benzer görüşleri dile getirmişti. Ancak bu kez doğrudan Apple gibi bir teknoloji devinden bu yönde bir argüman sunulması, bu konuya daha fazla dikkat çekecektir.

Diğer yandan, Apple’ın böyle bir araştırma yayımlamış olması, şirketin yapay zeka yarışında geri kalmasına karşı geliştirilmiş bir tür savunma mekanizması olarak da yorumlanabilir. Apple, iPhone ve iPad gibi cihazlarında sunduğu Apple Intelligence paketi ve akıllı asistanı Siri ile birlikte bu alanda varlık gösteriyor olsa da yapay zeka yarışında Google ve Microsoft gibi rakiplerinin çok gerisinde kaldığı aşikâr. Hâl böyleyken Apple cephesinden böyle bir paylaşımın gelmesi, bu araştırmada ortaya koyulan tespitlere biraz daha şüpheyle yaklaşılmasına sebep olabilir.