Pekin yönetimi, ülkenin gelecek on yılını şekillendirecek olan 15. Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında, kuantum teknolojilerinden nükleer füzyona, beyin-bilgisayar arayüzlerinden 6G’ye kadar uzanan dev bir yatırım programını resmen açıkladı.

Pekin’de düzenlenen basın toplantısında konuşan Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu Başkanı Zheng Shanjie, yeni planın önümüzdeki beş yıl içinde 10 trilyon yuanlık (1,4 trilyon dolar) bir ekonomik hacim yaratacağını söyledi. Plan; kuantum bilişim, hidrojen ve füzyon enerjisi, ileri biyoteknoloji, yeni nesil malzemeler, otonom sistemler, düşük irtifa hava trafiği ekonomisi, beyin-bilgisayar arayüzleri ve 6G haberleşme altyapısı gibi başlıklara doğrudan devlet destekli yatırım öngörüyor. Zheng’e göre bu alanlar, Çin’in “yüksek katma değerli modern sanayi yapısının omurgasını” oluşturacak ve ülkenin teknoloji ihracatını tamamen farklı bir lige taşıyacak.

Hedef Hem Yüksek Teknolojiler Geliştirip, Hem Dışa Bağımlılığı Bitirmek

Plan, iki ana kulvar üzerinden şekilleniyor. İlk kulvarı, yeni enerji çözümleri, yeni nesil üretim hatları, uzay ve havacılık teknolojileri ile ileri kompozit malzemelerin yer aldığı stratejik sanayiler oluşturuyor. İkinci kulvarda ise kuantum bilimleri, füzyon temelli temiz enerji çalışmaları, 6G iletişim altyapısı, cisimleşmiş yapay zeka  sistemleri ve beyin-bilgisayar arayüzleri gibi henüz gelişim aşamasında olsa da geleceğin endüstrileri olarak görülen yüksek teknolojili alanlar bulunuyor.

Çin yönetimi, özellikle füzyon ve kuantum başlıklarında “küresel liderlik” hedeflediğini açık şekilde vurguluyor. Bu alanlar, Batılı ülkelerin dahi henüz ticari olgunluğa ulaştıramadığı teknolojiler olduğu için Pekin’e göre burada bir “ilk kazanma” avantajı mevcut.

Ayrıca Bkz.Yeni bir Sputnik krizi mi yaşanıyor? Çin'in atılımı Amerikalıları endişelendiriyor

Açıklanan program yalnızca bir ekonomik büyüme hamlesi değil, aynı zamanda bir jeopolitik savunma doktrini niteliği taşıyor. ABD’nin yarı iletken ve yapay zeka teknolojileri üzerindeki kısıtlamaları sonrası Çin, son dört yıldır “bilim ve teknolojide kendi kendine yeterlilik” politikasını kararlılıkla genişletiyor. Wang Wentao’nun yaptığı açıklamada, Çin’in uluslararası iş birliklerine açık olacağı belirtilse de ana önceliğin “kritik teknolojilerde mutlak yerli üretim” olduğu açıkça ifade ediliyor.

Çin’in yeni planı, klasik bir kalkınma belgesi olmanın ötesinde, doğrudan teknoloji egemenliği ve küresel üstünlük hedefleyen bir manifesto olarak görülüyor.