Kardeşler. Bu arkadaşımız tartışma ortamına girmeyi yanlış görmüş ki, ben de kendisine katılıyorum tüm kalbimle. Şayet bu doğrultuya yönelik sözlerim olmuş ise, bir üslup hatasına düştüm ise çok özür dilerim. Beygir gücü nedir? Onu da yazmaya çalışırdım kardeşim ama inan vaktim yok. Sonra inşallah diyelim. |
çok güzel yazmıssın eline sağlık bizde focus tdci 109hp 240nm tork honda cıvıc var 110hp 152nm tork . defalarca bu arabaları kıyasladık ve honda herdaim 1 adım önde 240torkmuş hondayı bir kez geçemedi uzunda kısada hep gerisinde
|
|
Beygir gücü : Satıcının beni tavlamak gündeme getirdiği gösterge. Örneğin; "Beyefendi bakın bu aracımız tam 105 beygir gücündedir." (satıcı bu lafı bilmiş bir edayla söyler) Tork : Benim satıcıya cevap verebilmek ve "ben de anlarım bu işlerden" havasını yaratabilmek için gündeme getirdiğim gösterge. Örneğin; "İyi de sadece beygir gücü önemli değil ki... Tork da önemli! Kaç şimdi bu aracın torku?" (Ben de bu lafı satıcıdan daha bilmiş ve hesap soran bir edayla söylerim) Benim konuyla ilgili bilgilerim bundan ibaret. Faydalı oldum mu? (Bu kadar detaylı teknik bilgilere sahip olan arkadaşların karşısında aşağılık kompleksine kapıldım da, illa kendimi göstermek istedim. Siz bana bakmayın, lütfen devam edin...) |
|
mekanik dersinde şöyle bir formül vardı tam olarak bu konuyu açıklayan: güç(beygir gücü olarak)=(motor devri*2*pi/60)* motorun o devirdeki torku bu formüle göre açıkça görülüyor ki; güç ve tork birbirine bağımlı değişkenler. fizikte işin karşılığı güç yani joule kilowatt ve ya beygir gücü ile tanımlanan değerlerdir. Yani aracın performansını güç sağlar ve tekrar formule baktığımızda daha yüksek gücün motor devrinin artması ve/ ve ya torkun yükselmesiyle sağlanabileceği açıktır. |
|
bu resimde iki kaldıraç örneği görüyorsunuz. iki kaldıraçtada kaldıraçların uzunlukları yüklerin ağırlıkları ve uygulanan kuvvet eşit olduğunu düşünün. hangisinde yükü kaldırmak daha kolaydır? cevap tabi 1. sinde. ama ikisinede aynı kuvvet uygulanıyor. destekle uygulanan kuvvet arasındaki mesafeyi ne kadar açarsanız yada desteği kaldırılacak yüke ne kadar yakın tutarsanız yükü kaldırmanız o kadar kolay olur. ama burada şu ayrıntıyada dikkat etmek gerekir; 1) destekle uygulanan kuvvet arasındaki mesafe(A NOKTASI) ne kadar açılırsa aynı kuvvet uygulamanıza rağmen kaldırma direnciniz artar ama yükün üzerinde olduğu kaldıraçla destek arasındaki mesafenin(B NOKTASI) haraket alanı daralır. 2) destekle uygulanan kuvvet arasındaki mesafe(A NOKTASI) daralırsa aynı kuvvet uygulanmasına rağmen yükü kaldırma direnci azalır ancak yükün bulunduğu kaldıraçla destek arasındaki mesafenin(B NOKTASI) haraket alanı genişler. buradan yola çıkarak torkla güç arasındaki ilişkiyi biraz daha aydınlatabiliriz sanırım. burada, kaldıraca uygulanan kuvvet "arabanın gücüdür"; yükü kaldıracın konumuna bağlı olarak kaldırabilme direnci ise "torktur". yani 110 hp lik bir motoru teknik oynamalarla torkunu istediğiniz kadar yükseltebilirsiniz. tabi bunun sonucunda motorun haraket edebilme kabiliyeti yani hızı düşecektir. diğer taraftan arabanın hızınıda artırabilirsiniz ama bunun sonucundada arabanın yük çekebilme direncini yani torkunu düşürürsünüz BURADA YAPILACAK EN DOĞRU SEÇİM TORKLA GÜÇ İLİŞKİSİNİ İYİ DENGELEYEBİLMEKTİR. ÜRETİCİLERİNDE İHTİYACA GÖRE YAPTIKLARI ŞEY BU. ÖRNEĞİN BİR TİCARİ ARAÇTA İSTENEN HIZDAN ZİYADE ÇEKME DİREN Cİ OLDUĞU İÇİN BUNA ODAKLANARAK ÜRETİLİR. NORMAL BİNEK ARABALARDA DA İSTENEN KONFOR VE SERİLİK OLDUĞU İÇİN KONFOR VE HIZ DİKKATE ALINARAK ÜRETİLİRLER umarım açıklayıcı olabilmişimdir SAYGILAR < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > |
süper ya fizik bilgim gelişti emeği geçen herkese teşekkür özellikle <reis> sen bu işi biliyorsun |
bu kadar mı ıyı anlatılır helal olsun
|
|
teşekkurler caner, ama reis de hakikaten bilimsel yönden harika açıklamış..yani ders diye anlatılır hakikaten.. benım ki sadece pratiğe dökülmüş haliydi.:) |
|
Müdahele etmeyecektim ama dayanamadım, özellikle son mesajdan sonra olay tamamen yanlış anlaşılmış. Üstteki yazıları okuduğumda genel olarak utkucay ın dedikleri doğru fakat biraz daha acıklanması gerekiyor gibi geldi. Öncelikle güvenilirlik filtresine takılmamak için belirteyim fizik de araştırma görevlisiyim. motordan aman aman anlamam fakat içine düşülen anlam kargaşasından kurtulmak gerekiyor. Birincisi motorda verilen güç ve tork bilgileri tamamiyle fizikte kullanılanların aynısıdır. Yani güç denilince birim zamanda yapılan iş tork denilince döndürme yetisi anlaşılır. Kaldı ki hp bir güç birimidir, zamanla çarpılırsa enerjiyi verir ve Nm de tork un birimidir. Terimleri fizikteki karşılıklarına biraz daha çevirmek gerekirse: motor devri bize arabanın açısal hızını verir, bu açısal hızı arabanın mekanik dizaynının belirlediği (her vites için ayrıdır)bir sabitle çarparsak bu da bize aracımızın çizgisel hızını yani bildiğimiz süratini verir. Tork= (inertia)x(açısal ivme) burada inertia nın türkçesini bilmiyorum (kütle)x(aracın mekanik dizaynı) diyebiliriz basitçe Güç = (Tork) x (açısal hız) (bunun sağlamasını yukarıda verilen grafikten yapabilirsiniz) (açısal hız= motor devri x 2 x pi / 60) Şimdi eğer ki biz aracımızın performansına bakacaksak (kamyon ya da taksi, yokuşta ya da düzlükte, sürat aracı ya da arazi aracı) bakmamız gereken nokta aracın tork grafiğidir. Eğer ki elinizde aracın güç grafiği varsa bu da yukarıda bahsettiğim formül ile tork grafiğine çevirilebilir fakat direk güç grafiğinden takip etmesi zor olur. Peki hocam neden böyle? Aracı maksimum gücü ile karşılaştıramaz mıyız? Şimdi benim yukarıda yazdığım tork formülüne göre tork hiç bir zaman sıfır olmadığına göre aracımız her devirde sınırlı bir açısal ivmeye sahip olmalı ve sürekli ama sürekli hızlanmalı. Tabii ki de böyle değil. Aracımız dış dünya ile tüm kaportasından temas kurar fakat motorun ürettiği güç dış dünya ile sadece tekerleklerin asfalta değme noktasında hesaplaşır. Yani motorun ürettiği tork dış dünyanın araç üzerine etki ettiği tork ile tekerleklerde karşı karşıya gelir. Nedir bu dış dünyanın araç üzerine etki ettiği tork: efendime söyleyeyim rüzgar(aerodynamic ile minimize etmeye çalışılır), yolun engebesi, iç aksandaki sürtünmeler, rampa, viraj, vs.vs. Tüm bunlar çoğu hıza göre değişim göstererek aracımızın tekerleklerine onun yola değme noktasından tork uygularlar. Eğer bu devirde bizim motorumuzun ürettiği tork bu tork ile eşitse bu demek olur ki motorumuz ancak bu devirde gidebilecek kadar. Yani tekerlek üzerindeki toplam tork sıfır olur bu durumda da formulümüze bakarsak toplam açısal ivme sıfır olur. Daha fazla hızlanmamız için vites değiştirerek bu hızda daha fazla tork üreten vitese geçmeliyiz. Eğer motorumuz biraz daha fazla tork üretiyorsa aracımızı halen hızlandırbiliriz ya da motorumuzu üst devirlere çıkartabiliriz. Tork ne kadar büyükse ivme o kadar büyük olur yani o kadar çabuk hızlanırsınız. Şimdi buraya kadar anladıysak bundan sonra asıl konumuzdan devam edelim. Yukarılarda da bahsedildiği gibi düşük devirlerde yüksek tork üreten araçlar seridir ya da kuvvetlidir. Aracın en çabuk şekilde hızlanması için eğer ki aracın vites aralıkları ve tork grafiği biliniyorsa çok küçük bir hesaplamayla hangi devirlerde vites değiştirmesi gerektiği çıkartılabilir ve araç canavar gibi hızlanır. (Çok meraklısı varsa aracının bu bilgilerini girsin örnek hesaplama yapabilirim). Buraya kadar okey fakat araç nereye kadar hızlanabilir?? İşte burada sorun araç yüksek devirlerde de kabul edilebilir miktarlarda tork üretmelidir. Örneğin aracınız 5. vites 2000 rpm de 120 basıyor. teorik olarak 4000 rpm de 240 basması gerekir. Peki aracınızın 3000 rpm de ki ürettiği tork onu 3001 rpm ye yükseltebilecek kadar büyük mü?. Yani 180 km/h daki sürtünmeyi karşılayacak ve ekstradan ivmelenecek kadar tork üretiyor mu aracınız 3000 rpm de. Cevap eğer hayırsa araç istediği kadar çabuk hızlansın en yüksek hız testinde sınıfta kalır. Demek ki aracımız düşük devirlerde yüksek torklu olacak fakat tork grafiği paldür küldür aşağıya inmeyecek grafikteki iniş eğimi daha küçük olacak. Yani aynı kütle ve aynı mekanik dizayndaki iki aracı karşılaştırırken ikisinin tork grafiklerine bakıyoruz. Seriliklerini karşılaştırırken düşük devirlerdeki torklarına en yüksek hızlarını karşılaştırırken yüksek devirlerdeki torklarına bakıyoruz. Bunu bsitçe grafiklerinden okuyabilirsiniz. Arabanın hp (beygir gücü) birimli gücü ise yukarıda verdiğim formülün sonucudur. Esasen konu hızlanma olunca hp ye çok büyük anlamlar yükleyemeyiz fakat karşılaştıracağımız aracın tork grafiğini bulamazsak yorumlamak zorunda kalırız ve benimde sıkça başvurduğum metoddur. Özellikle maksimum gücün üretildiği devir ile maksimum torkun üretildiği devir arasında epeyce fark varsa o araç üç aşağı beş yukarı performanslı bir araçtır. Yine yukarıda verdiğim formülleri referans veriyorum aracın maksimum gücünü mutlaka ama mutlaka o devirdeki açısal hızına bölüp o devirdeki torkunu hesaplayın. Hesapladığınız tork ve maksimum torku kullanarak aracın tork grafiğinin eğimi hakkında fikir sahibi olabilirsiniz ve diğer otomobillerle karşılaştırbilirsiniz. Bir uyarı daha yapacağım. Dediğim gibi güç birim zamanda harcanan enerjidir. Ve bu enerji sizin yaktığınız yakıttan gelir (enerjinin korunumu). Aracınızın devir güç grafiği size tasarruf yapmak istiyorsanız hangi devirlerde dolaşmamanız gerektiğini söyler. Aynı zamanda bir aracın maksimum torka ulaştığı devirlerle maksimum güce ulaştığı devirler arasında ne kadar fark varsa o arac seri kullanımlarda o kadar ekonomiktir. Unutmayın son viteste en yüksek hıza çıkma çalışmaları hariç aracınızı maksimum güç devirlerinde sürmek fazla yakıta malolduğu gibi hiçbir işinize de yaramamakta. Umarım açıklayıcı olabilmişimdir. Sorusu olan varsa yanıtlayabilirim. İtirazlarda da bilimsel çerçevede kalındığı müddetçe tartışmaya açığım. |
|
arkadaşın açıklamaları gayet güzel olmuş. ben size turbo dizel-benzinli kıyaslamasından bi örnek vereyim. üstte ceratonun iki motor seçeneğinin grafik tablosu var. dizel 2000 devirde 60hp, 2500 devirde 80hp, 3000 devirde 100hp, 3500 devirde 110hp, 4000 devirde 115hp güç elde etmektedir. benzinli ise 2000 devirde 50hp, 3000 devirde 70hp, 4000 devirde 90hp, 5000 devirde 105hp, 6000 devirde 120hp güç elde etmektedir. siz arabanızı 2000 devirde sürerken, - dizel 60hp güç üretmektedir. üstelik 1000 devir sonra 100hp güce çıkmaktadır. bu da iyi bir ara hızlanma değeri sunar. - benzinli ise 50hp güç üretmekte ve siz 5000 devire gelince 100 hp güce ulaşmakta, bu da benzinliye dizele göre kötü bi ara hızlanma değeri oluşmasına neden olmaktadır. |
| arkadaşlar çok saolun valla çok güzel bilgiler vermişsiniz. bide valf olayını açıklarsanız çok güzel olacak |
Şu tork ile beygir kadar sinir bozucu bir teknik kavram var mı acaba Bilmeyene ifade edebilmek açısından yani! Valfi yani subabı insan kalbindeki kalp kapakçıklarına benzetebiliriz.Silindire bir valf açıkken hava dolar sonra valf kapanır hava ve yakıt karışımı patlar vs vs sonra atık haline gelen gaz açılan başka bir valften dışarı atılır.. |
|
Valf, her bir silindire ait emme ve eksoz kapaklarının toplam sayısıdır. 4silindir 8Valf arabada silindir başına 8/4=2 valf vardır. Bunların biri emme biri eksozdur. 4silindir 16valf arabalarda ise 2 emme 2 eksoz kapağı bulunur. Ne işe yaradığını ise kısaca şöyle açıklayayım. Ağzınızı kapatın, nefes alıp verirken burnunuzun bir deliğini tıkayın. Derin bir nefes alıp verin, zorlanırsınız. Motor da nefes alıp verirken zorlanır. Bu da performans kaybına ve yüksek yakıt tüketimine neden olur. Tork-Beygir ayrımına gelince, Tork moment(iş yapabilme kabiliyeti), Beygir ise güç(yapılan iş) tür. Vites sistemi arabalarda uygun tork seviyesini koruyabilmek için vardır. Arabanızı 5. viteste kaldırmayı denerseniz hüsrana uğrarsınız. Yerinden bile kımıldamaz. Çünkü 1200kilogramlık arabayı yerinden kaldıracak kuvveti tekerleklere uygulayamaz. Bununla beraber 1. viteste 160km/h hız yapamazsınız. Vitesli bisikletlerde de aynı mantık vardır. Pedala yakın çark küçük, arka çark büyükken pedal çok rahat döner ama yavaş gidersiniz, tam tersi olduğundaysa pedal ağırlaşır ama biziklet (pedalı çevirebildiğiniz sürece) hızlı gider. Özetle, bir arabanın ilk hızlanması Tork ile sağlanır. Hızlanmanın devam etmesi Tork a bağlıdır. Tork ile oynamak isterseniz çok kolay bir yolu var, tekerlek çapını değiştirin. Orjinalden daha büyük çaplı tekerlek takarsanız aracın yere uyguladığı tork düşer (daha doğru anlatımla, yolun tekerleğe uyguladığı sürtünme kuvveti tekerlekler aracılığıyla motoru daha çok zorlar, bir nevi motor freni) ve araba yerinden kalkmaz. O nedenle Hyundai gibi markalar mini pick-up larının arka tekerleklerini ön tekerleklerinden daha küçük yaparlar. |
|
Gelelim tork un hareket eden araçtaki anlamına; tork= ara hızlanma ne kadar yüksek tork o kadar iyi itiş yada çekiş ne kadar erken (düşük devir) tork o kadar iyi esneklik (sollamalarda 2 vites küçüktmek gerekmez) ne kadar maksimum torka yakın sürüş o kadar verimli sürüş araç hızlanmıyorsa vites küçülterek maksimum torka yakın devire çekmek lazım maksimum beygir gücüne yakın devir de tork yani ara hızlanma elde edemezsiniz. Eğer torkunu düşük devirde verirse motor yüksek vitesde de hızlanabilirsiniz, seri motorlarda tork düşük devirde verilmeye başlanır 145-165 ntm (genelde 100-125 beygir atmosferik 1.6 lt motorlardır) bir tork ancak 2500 devirden sonra hafif araçta koltuğa yapıştırır o da üst devirlerde sona erecektir. Turbo varsa açılana dek sizi bir scooter geçer açılınca ivmelenmeden dolayı gözleriniz sulanır (tork patlaması yaşanır). En mantıklısı torkunu düşük devirde vermeye başlayan ve maximum tork devrine dek arttıran bir devir bandı dağılımı (turbo+kompresor----benzinlerimizde ki muhteşem oktan !!! bu 2 tork üreticisin den dolayı aracınızı daha ilk ayda servisin nüfusuna geçirir:( ) Buyrun karar verin ne süreceğinize!!! |
hocam bütün forumu okuttun bana saolasın da yanlıs yoldasın, senin örneklerin her ne kadar bastan beri savundugun tezi dogru gibi gösterse de dediklerin yanlıs. Simdi uzun uzun acıklamak isterim ama vaktim yok. Ama sanirsam senin var o zaman sadece sana sunu sorayim. Neden genelde dizeller 4000-4500 devir yaparda benzinliler 6000-6500 devir yapar ? Bi soru daha bunları baglayabilirsin süper olacak ? Neden dizellerin sıkıstırma oranları 18-19 iken benzinliler 10-11 civarındadır ? |
**************************** sanırım konuya hiç vakıf değilsiniz |
her prof ayrı bişi sölüyor