Teknoloji Haberleri
Aşağı Git
Tüm Forumlar
Kültür ve Bilim
Kültür, Güncel ve Tarih
Kültür ve Tarih
Osmanlı'da Türk düşmanlığı var mıydı?
Bu konudaki kullanıcılar: 1 misafir
107
Cevap 4193
Tıklama 2
Öne Çıkarma
Cevap 4193
Tıklama 2
Öne Çıkarma
-
Osmanlı'da Türk düşmanlığı var mıydı?
| Eğer bunlar doğruysa çok üzücü.Hiç bir zaman osmanlıyla övünmedim hatta osmanlı politikasını doğru bulduğum da söylenemez.Irkını beğenmeyip kendi etnik kökenini inkar eden bir milletin bu kadar uzun süre ayakta kalması şaşırtıcı Osmanlı bize hep hoşgörülü bir devlet olarak tanıtıldı eğer bu olaylar gerçekse bence tarihimizden osmanlı silinmeli |
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
| Osmanli bitti de Turkiye'deki Turk dusmanligi bitti mi sanki?Aynen devam ediyor.Hem de kendini yeni osmanli sanan tayfa tarafindan |
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > Bu mesaja 1 cevap geldi.
|
Külliyen uydurmadır.Kestirip atmak gibi olacak ama biraz Tarihin Arka Odası programını takip etmekte fayda var ya da ara sıra Teketek'e değerli konuklar çıkıyor.Bak mesela ilber hocanın görüşleri: http://www.youtube.com/watch?v=cjyJWWvIsOY Burada da Ahmet Taşağıl hocanın görüşleri: http://www.youtube.com/watch?v=DP0pvp0RZ9E |
Bu mesaja 1 cevap geldi.
Bu iki değerli hocayı da dinlemez onlar  Ama şunu söyliyeyim Erhan Afyoncu'da söyler bunu, Osmanlı Türklerden nefret etmiyor ama bazı göçebe Türkler sınırlar içinde sürekli göçtükleri için onlardan vergi alınamıyordu ve devlet tarafından pek sevilmezdi bu kişiler... Osmanlı hanedanı has ve has Oğuz boyundan gelir adam kendi soyuna neden küfretsin? |
Bu mesaja 3 cevap geldi.
Göçebeler ayrı mesele tabi.Yalnız hocam bakıyorum da eline kalem alan herkes bir şeyler yazıyor.Bazılarının da işine gelen görüşler olduğu için bu yazılanlar, sürekli gündemde elemanlar. |
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi AK KUZGUN -- 6 Eylül 2014; 22:59:44 >
Vah zavalli Osmanli.Turkleri vergiye baglayamamis da o yuzden geliyomus bu Turk dusmanligi,oyle mi? Konustukca batiyorsunuz be |
Bu mesaja 1 cevap geldi.
Kemalist birinden böyle hakaretler duyunca bilgime daha çok güveniyorum |
< Bu ileti tablet sürüm kullanılarak atıldı > Bu mesaja 1 cevap geldi.
| Osmanlı da diğer türk devletleri gibi türkler kurmuş ama büyüyünce türkleri dışlamış. |
Bu mesaja 1 cevap geldi.
tarihe bakınca türk devletlerinin yokolma sebebi hep aynı soysuzlaşma |
|
hee,turk gorduklerinde kafalarini kesiyorlardi zaten. yavv boyle komedilere inaniyorlar bide. gecen de turkler zorla musluman oldu diyenler vardi.  |
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > Bu mesaja 2 cevap geldi.
|
Düşmanlık derken? Halk arasında Türk düşmanlığı olabilir,çok uluslu bir devlet olmasından dolayı misal bazı deyişler var Türklere söylenen: "Türk ata binse bey olur." / "Türk atına binince bey oldum sanır": Alaycı bir anlam taşıyan ve Romanlar için de kullanılan bu deyiş Osmanlı zamanından mirastır.(22) "Türk danişment olur, adam olmaz.": Osmanlı Devleti dönemi ayrımcı bir deyiş.(23) "Türk derneği olmaz.": Yine Osmanlı Devleti mirası bir atasözü.(24) "Türk işi ödünçtür.": Osmanlı Devleti döneminde kullanılan ayrımcı bir deyiş.(25) "Türk karır, kılıcı kararmaz.": Türkçe'de "Türk ihtiyarlığında genç gibi kılıç kullanır"(26) anlamına gelen ve "asker millet" mitini yeniden üreten pozitif ayrımcı bir atasözü. "Türk ne bilir bayramı, lak lak içer ayranı": Yörükler ve Romanlar gibi birçok başka kimlik için de kullanılan bu deyiş, Osmanlı Dönemi mirasıdır.(27) "Türk olana şehir içi zindan olur": Türk kimliğini köylülükle eşleştiren Osmanlı dönemi atasözü.(28) "Türk pohpohu, Acem pehpehi sever": Yine Osmanlı Devleti döneminden kalma Türklere yönelik ayrımcı bir deyiş.(29) "Türk ve tosun, çünkü doğdu anadan, öğüt aldı eşek ile danadan": Osmanlı Devleti döneminde Türklere yönelik olarak kullanılan ayrımcı bir deyiş.(30) "Türk'e beylik vermişler, iptida babasını öldürmüş.": Sonradan dönüşerek Romanlara karşı kullanılan bu ayrımcı atasözünün özgün hali, burada görüldüğü şekliyle aslında Türklere yöneliktir. Bu atasözü, 16. ve 17. Yüzyıllarda Osmanlı toplumunda ortaya çıkan, Osmanlı Devleti'nin Şeyh Celal İsyanı (1519) üzerinden Alevi ve Türkmen kimlikleriyle özdeşleştirdiği Celali İsyanları'nın sonucudur ve ona atıf yapar.(31) "Türk-i bed-lika": "Çirkin suratlı Türk" anlamına gelen bu ırkçı deyiş, Osmanlı Devleti askeri sınıfı tarafından kullanılmıştır. "Türk-i sütürk": Farsça "büyük", "heybetli" anlamına gelen "sütürg" kelimesi", Osmanlı Devleti askeri sınıfı tarafından "Azgın Türk" anlamında kullanılmıştır. "Türk'ün bildiğini tilki bilmez."(32): Türkleri "kurnaz" ve "akıllı" olarak gösteren pozitif ayrımcı bir atasözü. |
Müslümanlığın zorla olması doğal değil mi? Sen seve seve hıristiyan olur musun? Yeni bir din gelse bu çok güzelmiş hemen kabul edeyim der misin? Ne kimse bayılarak hristiyan olur ne de müslüman.Herkes kendi dininde devam eder. Türklerin ırgat gibi kullanıldığı da açık.Savaşa gider vergi verir köylüdür.Zanaat ve ticaret hep gayrimüslimlerde. |
Bu mesaja 3 cevap geldi.
Türkler'in Müslüman olması konusunda, Geçen değil yahu bayağı oldu.Söyleyenlerden biri de kim biliyor musun?Murat Bardakçı.Hem de Cübbeli'nin yüzüne söyledi. Yukarıdaki muhafazakar arkadaşların tavsiye ettikleri Teke Tek programında hem de.Adamlar Ahmet Taşağıl ve İlber Ortaylı'yı da sahiplendiler yahu.İlber Ortaylı'nın Osmanlı münevveri hakkındaki sözlerini bilseniz,soluğu Mustafa Armağan'ın kapısında alırsınız. |
Bu mesaja 1 cevap geldi.
Bu mesajda bahsedilenler: @Mr.Penguin , @AK KUZGUN
Anlamaz ki bunlar millet tarihini sembolik de olsa yaşatır bizim "çağdaş" insanımız atasına söver,eziklemeye çalışır. |
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
|
ise bak yahu.. her din degistiren kilic zoru ile dinini degistirecek diye bir kaide mi var ? aksini iddia eden belge ile kaynak ile gelecek.ne olmusta hepsi korkup zorla musluman olmus ? talkan katliami olmus diye " turkler zorla musluman oldu " diyecek kadar cehalet kusan insanlara ne diyebilirsin ki ? turkler hur iradeleri ile , genis kitleler halinde musluman olmustur.musluman olma araliklari yaklasik 3 asirdir. ne gariptir ki ; zorla (!) musluman olduktan sonra tasidigi islam bayragini dalgalandirabilmek adina asirlarca savasmis ve bu ugurda canlarini feda etmislerdir. |
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Dar-ül Harb -- 7 Eylül 2014; 12:55:55 >
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > Bu mesaja 1 cevap geldi.
Bu mesajda bahsedilenler: @Indigo @FlameSplasher
|
Şuan dünya'nın sorunlu bölgelerine bakın. ister istemez farkında olmadan osmanlı haritası çizersiniz. Bu coğrafyaları perişan etmişler perişan. peki bunları perişan erderken türkler bey gibi mi yaşamış? hayır. türk'ü de perişan etmiş. Ahmet haşim'in 1919'da yazdığı bir mektup var diyor ki; -Anadolu insanı bir kere sağlıksızdır, karınlarında hepsinin parazitler vardır. -Anadolu insanı mayalı ekmek yapmayı bilmez. -Evlerine bakın leylek yuvasına benzer. -O kadar sağlıktan uzaktır ki, bir anadolu kasabasına gittiğinizde iç bükey bir aynadan bakıyor zannedersiniz. sakatın topalın o kadar envai çeşidi vardır. Kendilerini tedavi edemezler. Atatürk'ün devraldığı türkiye taş devri yahu taş devri. 600 yıldır dünya'ya hükmettiği söylenen osmanlı kendine hükmetmekten aciz aslında. Kendi evlatlarına düşman. 21. yy'da hala osmanlı hayalleriyle yaşayan insanlar nasıl bir cehalet içindeler anlamıyorum. osmanlı'yı araştırsa bilse bambaşka şeyler düşünecek. Osmanlı'yı gidin timur'a sorun. bizim yerlere göklere koyamadığımız yıldırım beyazıt'ı adam yerine koymuyor. |
3 asır boyunca katliam yapsan Müslüman olacak adam kalmaz ortada.Ondan bahsetmiyorum.Verilen gözdağına dikkat etmek gerek.Yahu hem peygamber demiyor muydu Türkler'e bulaşmayın diye.Niye katlediyorsunuz bizi?O dönemde din değiştirmenin sebebi güç elde etmekten başka bir şey değildir.İslam bayrağını gören geliyor.Bugün Allah diyenler kitleleri nasıl peşinden koşturuyorsa,o gün de İslam sancağını taşıyanlar aynı amacı güdüyordu. |
Bu mesaja 1 cevap geldi.
|
kardes sen saka yapiyorsun galiba ! merak ettim , sen talkan katliamindan falan mi bahsediyorsun ; eger sozunu ettigin katliam buysa diyeceklerim var.. |
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > Bu mesaja 1 cevap geldi.
Bu mesajda bahsedilenler: @FlameSplasher
Ben değil onu söyleyen sensin.Az yukarıda ne yazdığını oku.Ben örneklendirme yapmadım farkındaysan.Murat Bardakçı'nın düşüncelerini belirttim.Kendi kendine bir şeyler çürüteceksen buyur. |
Bu mesaja 1 cevap geldi.
"sakın türkü insan sanma.
bir an bile olsa türkle birlikte olma.
türk eline şeker olsa o şeker zehir olur.
türkün başını keserken sakın gam yeme.
baban da olsa türkü öldür."
Bu şiir üzerine biraz araştırma yaptım bununla ilgili Hüsnü Merdanoğlu'nun kitabında bir yazı varmış , öncelikle şunu söyleyeyim Hüsnü Merdanoğlu kimdir nedir tanımıyorum güvenilir midin değil midir bunu da bilmiyorum burada biraz bilgili arkadaşların yardımcı olmasını umuyorum yazıyı kısaltarak koyuyorum ;
Bütün tarihi kaynaklar, osmanlı devleti'nin türk ulusu tarafından kurulduğunu kanıtlamaktadır. ancak, kuruluş aşamasını tamamlayan ilk kuruculardan sonra, osmanlı padişahlarının ne denli türk oldukları kuşkuludur. çünkü, kuruluş dönemindeki koşullarda geçerli olan; komşu ülkelere saldırma ve onlardan savaş tazminatı ve ganimeti alma siyasasına dayalı olarak güçlenip zenginleştikten sonra, yatak odalarını, "harem'ler kurarak zenginleştiren padişah-halifelerin birçoğu sayesinde, ırk ve kan birliği bozulmuş olduğu görülmektedir. "...bütün kadın sultanlar, bütün padişah anaları, hep yabancı ırklardan alınan köle kadınlardan geldiler. hanedanda bu kan yabancılığı, osmanlı imparatorluğu'nun son padişahına kadar devam etti"(1)
belki bu özelliklerinden dolayı, "halife" sanlı padişahlar, bu sanın yarattığı olanaklardan yararlanarak, yönetimi altında bulunan ve özellikle "türk" kimliği taşıyan yönetilenleri tıpkı bir sürü gibi yönetmeyi yeğlemişlerdir.
henüz kuruluş dönemi olan 1466 yılında yapılan bir derlemede, "türk iti şehre gelince farisice ürer" denilmektedir.(2) osmanlı şairlerinden baki'nin, "muhteşem süleyman" olarak bilinen padişaha sunduğu bir şiirinin türkçeleştirilmiş dizeleri şöyle:
"her taç yoksulluk ve yokluk ehline baş tacı olamaz.
ey hoca türk toplumundan olanın başı kabadır.
türk, sultan olma yeteneğinden yoksundur."
yine bir osmanlı şairi olan nef'i ise; "tanrı, türke irfan çeşmesini yasaklamıştır" demiştir.
divan-ı hümayun yazmanlarından hafız hamdi çelebi 1499 yılında yazdığı şiirinde, "baban da olsa türkü öldür" nakaratını kullanmakta, üstelik bu sözün islam peygamberi hz. muhammet'e ait olduğunu vurgulamaktadır. sadece bir kıtasını yineleyelim:
"sakın türkü insan sanma.
bir an bile olsa türkle birlikte olma.
türk eline şeker olsa o şeker zehir olur.
türkün başını keserken sakın gam yeme.
baban da olsa türkü öldür."(3)
osmanlı tarihinde çok saygın bir konumu olan fatih bile, otlukbeli savaşından dönerken, elinde bıçak olan birisine ne yaptığını sorduğunda; öldürülen türkmenlerin kulaklarını keserek küpelerini topladığını öğrenmiş ve "işine devam et" demiştir.
hırvat kökenli, sadrazam kuyucu murat döneminde (1606-1611), 155.0000 insan doğranmış ya da diri diri kuyulara doldurulmuşlardır. aman dileyen insanlara kuyucu'nun yanıtı "vurun şu pis türkün başını" olmuştur. cellatların bile öldürmeye kıyamadığı çocuğu atından inerek öldüren kuyucu murat, osmanlı'nın yetkilisi, öldürülen çocuk da anadolu'nun evladı türktür. (olayı ayrıntıları ile osmanlı tarihçisi naima'dan öğrenmek olasıdır.) yavuz sultan selim'in, halifeliği zorla da olsa aldıktan sonra, yönetim ile türk ulusu arasındaki anlayış ve ideoloji ayrılığı açık şekilde çelişmiştir. yönetime dayalı şeriatçı anlayış üst yönetime egemen olur iken, anadolu'da yaygın olan alevilik sayesinde türk dili kendini koruma olanağı bulmuştur. yönetimin anadolu'yu dil unsuru aracılığıyla araplaştırmasına ve acemleştirmesine karşı olan bu halk, yok edilmek istenmiştir. bu nedenle anadolu'da öldürülen türk sayısı, yavuz sultan selim zamanında 40.000 kadardır. bu gerçek osmanlı imparatorluğu'nun türk halkından koptuğunun açık bir kanıtıdır.(4)
osmanlı tarihçisi naima aynı bilinç içinde şöyle yazmaktadır: "türkmen çözülüp gitmesi yamandır, cem-ü iltiyamına derman yok." yani, türk ulusu ve unsuru öylesine eriyip çözülecektir ki, bir daha birleşmesinin ve bütünleşmesinin ilacı ve dermanı olmayacaktır.
osmanlı tarihçisi naima "tarihi"nde türkler için; nadan (kaba) türk, idraksiz türk, hilekâr türk ifadelerini kullanmaktadır.(5)
aslında türkler hakkındaki kötü yargılar selçuklulardan beri yaygındır. örneğin, selçuklu yazar aksaraylı kerimeddin mahmud, şunları yazmıştır: "hunhar türkler, köpek ve kurt gibidirler, ellerine fırsat geçerse yağmayı ganimet bilirler, fakat düşman kuvvetleri gelirse kaçarlar."(6)
osmanlı düşüncesinde, "kavmi necip" olarak görülen araplar karşısında türk ulusu aşağılanmıştır. 1912 yılında sebilürreşt dergisinde çıkan bir yazıda; "türk" deyiminin kullanılması, dinsizlik, kâfirlik sayılıyordu. "türk hükümeti", "türk ordusu", "türk ülkesi" deyimlerinin osmanlı halkı üzerinde rahatsızlık yarattığı biliniyordu. 1913 tarihli "mecmuai ebuzziya" dergisinin 94. sayısında; "bizim türklüğümüz sembolizmden başka bir şey değildir. bizler yani türkler müslümanlık içinde erimişizdir. türk falan değil, sadece müslümanız. buharalı hanlar bile kendilerini türk saymazlar. zira onların cetleri de vaktiyle türkistan'ı zaptetmiş olan araplardan başka bir şey değildir," demekle, kendisini ve anadolu'da yaşayan bütün insanların kimliğini inkâr ediyordu. üniversite profesörlüğü de yapmış olan ahmet naim, 1913 yılında yazdığı "islam'da davai kavmiye" adlı kitabında, türke karşı savaş açmış ve "türkün geçmişini bilmesine ve öğrenmesine lüzum ve ihtiyaç yok... gerekli olan şeriatı öğrenmektir," demiştir. 1919-1920 yıllarında şeyhülislamlık görevine getirilmiş ve padişahla birlikte ülkeden kaçmak zorunda kalmış olan mustafa sabri efendi ise, türke türklük benliği vermek isteyenlere "soysuzlar" yakıştırmasında bulunmuştur.(7)
bu tutum ve koşullar içerisinde "türk" kimliği, yönetimin merkezi olan istanbul'dan uzak, savaştan savaşa asker toplamak için anımsanan, anadolu köylerinde kapalı bir kültür içinde dili ve töreleri ile yaşamıştır. zaman içinde "türk" yöneticisine o denli yabancılaştırılmış ki, kimi kez "osmanlı efendisine türk' demek hakaret sayılmış", "türk" sözcüğü, anadolu köylüleri için kullanılır olmuştur.(8)
istanbul alındıktan sonra, osmanlı yönetiminde, devletin en yüksek yürütme organları türke kapalı tutulmuş, devlet adamlarının yetiştirildiği enderun okullarına türkler alınmamışlardır.(9) istanbul'un alınmasından 4. murat'ın ölümüne dek geçen 187 yıl içinde, devşirmelerden 66, türk kökenlilerden de 10 kişinin sadrazamlığa atandığını, aynı dönemde devşirmelerin toplam 167 yıl, türk kökenli sadrazamların da 17 yıl görev yaptığı(10) gerçeği, türklere yaklaşımı gösteren ayrı bir kanıttır. padişahlar, yakın korumalarını da hep devşirme (kul-köle) olanlardan seçmişlerdir.
osmanlı yönetiminin bu tutumuna karşın halk da kendi arasında birlik ve beraberlik içinde değildi. 12. yüzyıl ortalarında ahmet yesevi'nin kurduğu; türk geleneğini, dilini ve kültürünü şamanlık ile bütünleştiren (bektaşilik gibi) tarikatlar anadolu'da yayılmaya başladı. bir taraftan yesevi yanlısı ve türk kimliğini taşıyan tarikatlar yayılır iken, öte yandan da, sünni iran kültürünü benimseyen nakşibendi tarikatı, yeniliklere karşı koyma alışkanlığını güden zeyni tarikatları ve fars diline önem verdiği için daha çok aydınlar (!) arasında yayılan mevlevilik, yaygınlık gösteriyordu. bu tarikatlar içinde, türk kökenli olanları, doğal olarak arap kültürü görmüş olan medreselilerce aşağılanmaya çalışıldı. bu koşullar altında türk halkı kendi yurdunda aşağılanmış oldu. "kaba türk", "anlayışsız türkler", "pis türkler" gibi önyargılar dönemin özelliklerinden oldu.(11)
osmanlı yönetiminde türke yaklaşım o denli aşağılayıcıdır ki, o günlerden kalan aşağıdaki şiir bu yaklaşımı özetlemektedir:
"türk değil mi, merzifon'un eşeği,
eşek değil, köpekten de aşağı."
osmanlı'nın bu yaklaşımına türkün verdiği yanıt, bir şiirin dizelerinde şu şekilde yer almıştır:
"şalvarı şaltak osmanlı
eğeri kaltak osmanlı
ekmede yok biçmede yok
yemede ortak osmanlı"(12)
kendi yöneticilerinin bu tutumu karşısında, yabancılardan da olumlu yorum beklenemezdi. yabancılar, türkleri "yaklaşık 1000 yılına kadar arapların esiri olan türkler dağ insanı niteliğinde bir kavimdir"(13) şeklinde yorumluyorlardı.
ulusçuluğun etkisi ile etnik kökenlilerin, osmanlı yönetiminden birer birer ayrılmaya başladığı 19. yüzyılın ilk yarısında hatta sonlarında bile, osmanlı yönetiminin türke olan yaklaşımı değişmemişti. 1874 yılında "dünya tarihi" kitabının yazarı, askeri okullar bakanı süleyman paşa, "osmanlı devletin adıdır, milletimizin adı türktür" görüşünü savunmasına karşın, bu düşüncesini kendi kitabında bile kullanmaya cesaret edememişti.(14)
koçu bey, 4. murat'a sunduğu risalesinde (küçük kitap) türkler hakkında şunları yazıyordu: "...mezhebi bilinmeyen şehir oğlanı, türk, çingene, tatar, kurt, ecnebi, laz, yörük, katırcı, deveci, hamal, ağdacı, yol kesen, yankesici ve diğer çeşitli kimseler..."
"harem-i hümayuna kanuna aykırı olarak türk ve yörük, çingene, yahudi, dinsiz, mezhepsiz, nice kallaş ve ayyaş şehir oğlanları girer oldu." bu sözler yazılıp türk olduğu söylenen padişaha veriliyordu.(15)
abdülhamit'in araplara ve islamiyete dayanan siyaseti, türkü, türkçüleri baş düşman olarak görmekteydi. onun zamanında "türküm demek, türkten söz etmek büyük suçtu".(16) devletin dayandığı kendi halkına bu denli yabancılaşmasından olsa gerek, osmanlı devletinde kamu ile ilgili belgelerde, türkçe sözcüğe 1876 anayasasına değin rastlanmadı.(17) zaten, dini ile dilini de değiştiren bir ulusa osmanlı devletinden başka yeryüzünde rastlanmamıştır.
osmanlı yönetimi, kendilerini türk olarak görmedikleri için, türk kökenliler "azınlık" konumunda kaldı. 1897 tarihinde, bir ingiliz gezgini şunları söylüyordu: "türk adı nadiren kullanılır, onun iki yolda kullanıldığını işittim; ya bir ırkı ayırt eden deyim olarak, örneğin bir köyün 'türk' veya türkmen' olup olmadığını sorarsın, ya da bir hakaret deyimi olarak, örneğin ingilizce söyleyeceğin 'eşek kafalı' anlamında, 'türk kafa' diye homurdanırsın."(18)
aynı yıllarda, türk-yunan savaşı ortamında şair mehmet emin'in yayımladığı kitapta, "ben bir türküm dinim cinsim uludur" dizeleri yer alıyordu. ancak, üstünlüğü kanıtlamak için şiirler yeterli değildi. kendi yöneticisi tarafından aşağılanan, üst üste gelen yenilgiler sonucunda benliğini, kişiliğini yitiren ve varlığını yitirmek üzere olan türk halkı tarihin en zor dönemini yaşıyordu.
yabancıların türk imgesi ise osmanlı'nın, türke yaklaşımından farklı değildi. türkologlara göre türkler; insanlar arasında anlayış bakımından sonuncudur. inançtan ötesini kavrayamazlar; anlamaya da çalışmazlar... islam dininin türkler üzerindeki etkisi iyi sonuç vermemiştir. türkler, müslüman asya'nın avrupa'ya karşı savaşan askeri oldu. müslümanlık, türk dehasına ters düştü. islam, bu "yarı çinliler"den "acımasız iranlılar" yarattı.(19)
türk aydınının durumuna gelince; çok az sayıda olsa da uyanma belirtileri başlamıştı. bunlar arasında en önemlisi ziya gökalp adını taşıyor.
"sorma bana oymağımı boyumu,
beş bin yıldır millet gibi yaşarım...
deme bana oğuz, kayı, osmanlı,
türküm, bu ad her unvandan üstündür,"
diye haykırıyordu.
öte yandan, özgür düşüncenin olmadığı bir ortamda, kendi ulusal çıkarlarını savunma olanağından yoksun olan bir avuç kişi yurt dışında özgürlük arıyorlardı. bu aydınlar, yurt özlemi ile, ülkelerinden aldıkları yüz kızartıcı haberlerin ve kötü gelişmelerin ezikliği içindedirler. onlardan birisi, o günlerin koşullarını, şu duygusal satırlarla günümüze aktarmaktadır: "bir mayıs sonu ya da bir haziran başı idi. bağımsız fakat, bütün kalbiyle ittifak devletlerinin zaferini kutlayan bir avrupa şehrinde, başım eğik, gözlerim yaşlı dolaşıyorum. yüreğim bir derin uçurum, kafam bir cehennemdir. ...gün geçmiyor ki, bir mağazada bir lokantada türk olduğum anlaşılınca acı bir alay edilme veya ağır bir hakaretle karşılaşmayayım. ...lakabımız 'makak'tı. (bir çeşit şempanze maymun türü). ... gönül verdiğimiz genç kızlar türklüğümüzü sezince bizden iğrenip kaçıyordu.
işte, o şehrin bu cehennem atmosferi içinde, bir gün yılgın ve çekingen dolaşırken, gözlerim, ansızın, bir gazete satıcısının sergisinde, bir sürü gazete adı ve başlıkları arasında, iri harflerle dizilmiş şu satırlara ilişiverdi: 'bir türk generali itilaf kuvvetlerine karşı yeniden harbe hazırlanıyor.' titreyerek gazeteyi aldım. yürürken okuyorum; 'mustafa kemal paşa isminde bir türk generali.' "(20)
işte o mustafa kemal önce bölgesel sonra ulusal toplantılarla türke türklüğünü, dünyaya insanlığını anımsatacak uğraşısını başlatmadan önce geldiği istanbul'dadır.
ancak biz başa dönerek, osmanlı yönetiminin birinci derecede yöneticisi konumunda olan padişahların kökenlerine bir kez göz atalım. böylece, 3. padişah olan 1. murat'tan başlayarak padişah analarının kökeni öğrenilecek, türk ulusunun kanı ve canı üzerine kurulan saltanata karşın, türke düşman oluş nedeni daha iyi anlaşılacak, "ecdat" özlemi çekenlerin "ecdatları" daha iyi tanınmış olunacaktır.
dipnotlar:
1) şevket süreyya aydemir, makedonya'dan... c.2, s.440.
2) burhan oğuz'dan aktaran, şakir keçeli, a.g.y., s. 118.
3) aktaran, şakir keçeli, a.g.y., s. 121.
4) çetin yetkin, türk halkı... s.161.
5) naima mustafa efendi, tarih-i naima, türkçeleştiren: zuhuri danışman, istanbul, c.1, s.168, 238, c.2 s.536. c.3, s.1180, c.4 s.169.
6) aktaran, çetin yetkin, a.g.y., s.12.
7) mustafa coşturoğlu, a.g.y., s.278, 279.
8) bozkurt güvenç, türk kimliği, s.22, 23, cahen'den aktaran, bernard lewis, modern türkiye'nin doğuşu, s.1.
9) hikmet bayur, a.g.y., s.15.
10) hikmet bayur, a.g.y., s.17.
11) özer ozankaya, türkiye'de laiklik, istanbul, 1990, s. 253.
12) özer ozankaya, a.g.y., s.121.
13) warshew'den aktaran, bozkurt güvenç, a.g.y., s. 311.
14) bozkurt güvenç, a.g.y., s.26.
15) aktaran, çetin yetkin, a.g.y., s.145.
16) esat kamil erkut, a.g.y., s.63.
17) m.rauf inan, atatürk'ün evrenselliği, önder kişiliği, eğitimci kişiliği ve amaçları, ankara, 1983, s.198.
18) ramsay'dan aktaran, bernard lewis, a.g.y., s.331.
19) türkoloji uzmanı cahun'dan aktaran, bozkurt güvenç, a.g.y., s.308.
20) yakup kadri karaosmanoğlu, atatürk, istanbul, 1971, s.24, 25