Yörüngedeki GPU deneyi ne anlama geliyor?

Starcloud tarafından SpaceX roketiyle fırlatılan Nvidia GPU, yörüngede aktif hale getirilerek Google’ın açık kaynaklı büyük dil modeli Gemma’yı çalıştırdı. Bu test, uzayda modern bir yapay zeka çipinin gerçek zamanlı olarak kullanıldığı ilk örnek olarak kayda geçti. Şirket ayrıca Shakespeare’in tüm eserleri üzerinde eğitilmiş küçük ölçekli bir dil modeli geliştirerek uzayda yapay zeka eğitiminin mümkün olduğunu somut biçimde gösterdi. Modelin ürettiği metinler, klasik Shakespeare İngilizcesine yakın bir dil kullanmasıyla dikkat çekti.

Starcloud CEO’su Philip Johnston’a göre bu deney, konseptin teknik olarak sağlam olduğunu kanıtlıyor. Johnston, Dünya’daki veri merkezlerinde yapılan hemen her işlemin uzayda da gerçekleştirilebileceğini ve asıl motivasyonun enerji kısıtlamalarını aşmak olduğunu vurguluyor. Nvidia uzayda yapay zeka eğitimi yaklaşımı, özellikle soğutma ve enerji maliyetleri açısından ciddi avantajlar sunabilir. Uzayda güneş enerjisinin sürekli ve bol olması, uzun vadede operasyonel maliyetleri düşürme potansiyeli taşıyor.

Ayrıca Bkz.Grip virüsünün hücrelere girişi ilk kez gerçek zamanlı izlendi

Bununla birlikte, uzayda veri merkezi işletmenin zorlukları da azımsanacak gibi değil. Dünya’daki tesisler hava ve suyla soğutulabilirken, uzay ortamında ısıyı uzaklaştırmak çok daha karmaşık mühendislik çözümleri gerektiriyor. Starcloud bu sorunu, pasif radyatif soğutma prensiplerine dayanan devasa panellerle aşmayı planlıyor. Şirketin hedefi, altı kilometrekareden büyük soğutma yüzeyine sahip ve tamamen güneş enerjisiyle çalışan beş gigawatt kapasiteli bir yörünge veri merkezi kurmak.

Teknik raporlara göre bu tür yörünge veri merkezleri, modüler yapıları sayesinde hızlı şekilde ölçeklenebilecek. Ayrıca Dünya’daki arazi, izin ve altyapı kısıtlamaları olmadan genişleme imkanı sunacak. Nvidia uzayda yapay zeka eğitimi vizyonu, bu anlamda yalnızca bir teknoloji gösterisi değil, aynı zamanda uzun vadeli bir altyapı stratejisi olarak görülüyor. Ancak radyasyonun elektronik bileşenlere etkisi, uzay çöpleriyle çarpışma riski, yörüngede kalmak için gereken yakıt ve veri güvenliği gibi konular hâlâ çözülmesi gereken başlıca sorunlar arasında yer alıyor.

Bu alana ilgi duyan tek şirket Starcloud değil. Google, Project Suncatcher adı verilen girişimiyle kendi tensör işlem birimlerini yörüngeye taşımayı hedefliyor. OpenAI, Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, Google CEO’su Sundar Pichai ve Elon Musk gibi isimler de uzay tabanlı veri merkezleri fikrini açıkça tartışıyor. Bu da Nvidia uzayda yapay zeka eğitimi hamlesinin, sektörde daha geniş bir dönüşümün parçası olduğunu gösteriyor.