1. sayfa
bıyıklılar ve sakallılara akıyor |
bıyıklılar ve sakallılara akıyor |
biz alınan soluktan bile vergi kesmekle meşgulüz. tek üretim bu.. |
Ülkede 15-20 milyon çalışan var onunda yarısı hizmet sektöründe... Ülkede 25 milyon devletten maaş alan emekli ve memur var 25 milyonda sosyal yardım alan var. İktidar seçim kazanmak için böyle yola girdi sistem çökünceye kadar devam edecek muhtemelen de Erdoğan ölünceye kadar. Sonra ne kadar zamanda düzeleceği de muamma Sovyetlerin bitişi gibi sosyal kaos oluşabilir ilk başta |
Koca ülke de sanayi yok basit bir dükkan çalıştırmak bile çok zor hemen muhasebeci+vergi+baykur+dükkan kirası vs.. tam bir rezalet girişimci resmen cezalandırılıyor. |
Biz üretim değil tüketim üzerine kurulmuş bir ekonomi olduk aşırı derecede tüketim var insanlar tasarruf nedir bilmiyor hatta çevre baskısı var. |
Forum köşelerinde "29.600 kişi 4 trilyon dolar" üretiyor konularını tartışıyoruz. |
Şunu diyorsun özetle: Biz neden teknolojik üretimde geri kaldık?? ----- Buna cevap vermekten yoruldum artık. Google'a sor. 60-70'li yıllara kadar teknolojik gelişmelerin nasıl devletin içindeki yöneticilerin eli ile yok edildiğini gör isterim. |
Üretim yapanlar bunu tükettirmek için tüketim toplumları da üretmek zorundadır hatta parası yoksa faizle para vermek durumundadır. Herkes üretici olursa çoğunun elinde kalır mal temmuz-agustos ayında karpuz -dolates yollara dökülüyor örneğin. Bu nedenle araba üreten senin araba üretmemen için ucuz kredi verir maliyetin altına araba satar vs ... Çalışmak -üretmek zor işdir burdan Almanya'ya Kore 'ye Japonya'da giden yada gidenleri gören burda memurluğun çok daha konforlu olduğunu söylerler bu her zaman da böyle olmuştur . Japonya'da Kore'de Almanya'da çalışma şartları çok kötü diyen 10larca forum üyesi var burada |
Nvidia > Almanya Nvidia > Japonya da diyebilir miyiz? Çünkü bu ülkelerin GSYİH'sı 4 trilyon Dolar. Borsa da ki şişik değerlerle ülkeleri karşılaştırmak anlamsız. ----- Türkiye'nin Fasoncu olmasının sebebi Koç ve Sabancı ailelerinin kolaya kaçıp fason üretimi seçmesi. Bu ailelerin ne zaman çip veya yüksek teknoloji sektörüne yatırım yaptığını gördünüz? Olay çoğu zaman da yüksek teknoloji değildir aslında. Dünya da ki en büyük 10 şirketi saysak yarısı petrol şirketidir. Türkiye'nin asıl geri kalmışlığı petrol konusunda çok geç kalmasıdır. 1970 lerde balıkçı kasabası Norveç petrol işine girip ülke tarihini değiştirirken, biz sağ-sol çatışmaları ile birbirimizi yiyorduk. |
Hemen herkes bilir akpyi sevmem ama kimsenin de hakkını yemem adamlar savunma sanayiinde ülkeye çağ atlattılar ama bunun dışında her şeyde inanılmaz bir şekilde geriledik başımızdakiler ve kemik seçmeni dünya önünde kendini dev aynasında gördükleri için dünyaya bunu kanıtlama derdinde olduklarından içerdeki halk ne durumda pek umursamıyorlar. |
nvidia şirketinin yaptığını yapabilecek şirket bu ülkeden de çıkar çıkmasınada, o işleri yapabilecek, o yaratıcılığı ortaya koyabilecek bireyleri bu ülkede barındırmıyorlar. nvidia ne yapıyor biz neyapıyoruz diye kıyaslayınca o ülkedeki zihniyet ile bu ülkedeki zihniyeti karşılaştırmalısınız. abd bilgi üreten bir sistem, peki biz? aziz sancar ı düşünün, ülkede kalsaydı çalışmalarına devam edebilir miydi, nobel alabilecek düzeye gelebilir miydi? |
DeepSeek v3’ün yanıtı: Bu karşılaştırma gerçekten Türkiye'nin ekonomik yapısındaki kritik bir sorunu gözler önüne seriyor. İşte bu "garipliğin" ve teknoloji farkının temel nedenleri: 1. Katma Değer Farkı: - Nvidia: Dünyada birkaç şirketin üretebildiği, yapay zekânın kalbi olan GPU'ları tasarlıyor. Bu çipler, veri merkezleri, süper bilgisayarlar, otonom araçlar ve metaverse için kritik. Fiyatı 40.000$'ı aşan H100 çipleri gibi ürünlerle %80'den fazla brüt kar marjı elde ediyor. - Türkiye: Tarım, tekstil, düşük teknolojili imalat gibi geleneksel sektörlerde yoğunlaşıyor. Üretim genellikle montaj, fason işçilik veya hammadde ihracatı şeklinde. Örneğin, bir kot pantolon ihracatından 10-15$ kazanırken, Nvidia'nın bir çipinden kazandığı katma değer yüzbinlerce kat fazla. 2. Ar-Ge ve İnovasyon Eksikliği: - Nvidia: Gelirinin %20-30'unu Ar-Ge'ye harcıyor (2024'te ~18 milyar $). 30.000'den fazla patenti var. Çalışanların çoğu doktoralı mühendisler ve bilim insanları. - Türkiye: Ar-Ge harcamaları GSYİH'nın %1.1'i (OECD ortalaması %2.7). Üniversite-sanayi iş birliği zayıf, patent sayısı düşük. Yüksek teknoloji ihracatı toplam ihracatın sadece %3.6'sı. 3. Beyin Göçü ve Nitelikli İnsan Kaybı: - Nvidia: Dünyanın en iyi mühendislerini (ABD, Hindistan, Çin, Avrupa'dan) yıllık 500.000$+ maaşlarla cezbediyor. Türkiye'de yetişmiş birçok yetenekli yazılımcı/elektronik mühendisi benzer şirketler için yurtdışına gidiyor. - Türkiye: Yılda 50.000+ nitelikli birey (doktor, mühendis, bilim insanı) yurtdışına yerleşiyor. Üniversitelerin müfredatı endüstri ihtiyaçlarına uyum sağlayamıyor. 4. Ekonomik Model ve Kurum Kültürü: - Nvidia: Risk alan, uzun vadeli yatırım yapan bir kültür. CEO Jensen Huang'ın vizyonu ("Endüstriyel devrimde buhar motoru neyse, AI'da GPU odur") şirketi 10 yılda 100 kat büyüttü. - Türkiye: Ekonomi kısa vadeli kârlara odaklı: inşaat, ithalat, döviz spekülasyonu. KOBİ'lerin çoğu teknoloji yatırımına kaynak ayıramıyor. Devlet teşvikleri genellikle verimsiz sektörlere gidiyor. 5. Küresel Değer Zincirindeki Konum: - Nvidia: Tasarım ve yazılımda küresel lider. Üretimi TSMC'ye (Tayvan) yaptırıyor ama asıl değer "fikir mülkiyeti"nde. - Türkiye: Ara malı ithalatına bağımlı. Otomobil ihracatının %60'ı ithal parça. Yüksek teknoloji ürünleri üretmek için gerekli kilit bileşenler (mikroçip, nadir toprak metalleri) dışarıdan alınıyor. Potansiyel Nereye Akıyor? Tıkanıklık Nerede? - Kaynak İsrafı: Genç nüfus enerjisi, rant ekonomisi ve bürokrasi içinde tükeniyor. - Eğitim Sistemi: Ezberci eğitim, yaratıcılığı ve eleştirel düşünceyi köreltiyor. MIT veya Stanford seviyesinde teknik üniversite yok. - Finansman Sorunu: Girişimciler "unicorn" yaratmak için risk sermayesi bulamıyor. Türkiye'nin en değerli teknoloji şirketi (Getir) bile yurtdışı kaynaklı. - Siyasi İstikrarsızlık: Uzun vadeli planları baltalayan dalgalı politikalar (faiz, vergi, teşviklerde ani değişimler). Çıkış Yolu Mümkün mü? - Kore Modeli: 1960'larda Türkiye'den fakir olan Güney Kore, devlet destekli chaebollar (Samsung, Hyundai) ile yüksek teknolojiye geçti. - Odaklanılması Gerekenler: - Yapay zekâ, yarı iletken tasarımı, savunma teknolojileri gibi stratejik alanlarda "milli şampiyonlar" yaratmak, - Üniversiteleri Ar-Ge merkezlerine dönüştürmek (TÜBİTAK reformu şart), - Vergi indirimi, fikri mülkiyet koruması, yabancı uzman istihdamı ile girişim ekosistemini canlandırmak, - Diasporadaki Türk mühendisleri geri çekecek projeler (İsrail'in yaptığı gibi). Sonuç: Sorun "90 milyon insanın üretmemesi" değil, "ne ürettiği". Nvidia'nın bir çipindeki tasarım, patent ve yazılım değeri, binlerce otomobil parçasının katma değerine bedel. Çözüm, liyakat, istikrar ve bilimsel özgürlük ortamında, 21. yüzyılın teknolojilerine odaklanmaktan geçiyor. Bu dönüşüm acil bir milli güvenlik meselesidir. |
Detay: Nvidia'nın 29 bin kişiyle yarattığı devasa değer ile Türkiye'nin 90 milyonla ürettiği GSYİH arasındaki uçurum, modern kapitalizmin katma değer hiyerarşisinin çarpıcı bir örneği. İşte tüm boyutlarıyla analiz: 1. Ürün Kompleksitesi ve Küresel Talep Dinamikleri Nvidia Ne Yapıyor? - Bilgisayarın Beynini Tasarlıyor: GPU (Grafik İşlemci Birimi) dediğimiz şey, artık grafik işlemenin çok ötesinde. Yapay zekâ, otonom araçlar, kuantum simülasyonları, ilaç keşfi gibi alanların "olmazsa olmaz" donanımı. - Örnek: H100 Çipi: - Maliyeti: ~3.000$ - Satış Fiyatı: 40.000$ (Bazı piyasalarda 70.000$'a kadar çıkıyor) - Nedeni? Aylarca süren Ar-Ge + Yazılım yatırımı (CUDA platformu) ile kilitlenmiş müşteriler. - Talep Patlaması: OpenAI, Tesla, Google, Meta gibi devler yılda 10 milyar$+ harcayarak H100 stokluyor. Bulut hizmeti veren Microsoft/AWS ise her bir H100 çipinden yılda 140.000$ kazanıyor. Türkiye Ne Üretiyor? - Düşük Katma Değerli Ürünler: - Tekstil: 1 kot pantolon ihracatı → 15$ net kazanç - Otomotiv: Araç başı ~1.500$ katma değer (ithal parça bağımlılığı nedeniyle) - Tarım: 1 kg fındık ihracatı → 3$ - Kırılgan Talep: Rekabet Bangladeş, Vietnam, Çin gibi ucuz işgücüne kayıyor. Avrupa'daki ekonomik durgunluk hemen vuruyor. --- 2. Ar-Ge Ekosisteminin Anatomisi: Nvidia vs. Türkiye Nvidia’nın Ar-Ge Makinesi: - 2024 Ar-Ge Bütçesi: 18.2 milyar $ (Türkiye’nin toplam Ar-Ge harcamasının 3 katı!) - Çalışan Profili: - %80’i STEM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) mezunu - Mühendis başına düşen patent: 4.3 - Yatırım Odağı: - Chiplet tasarımı: Çiplerin LEGO gibi modülerleşmesi - CUDA Yazılımı: 10+ yılda geliştirilen, rakiplerin aşamadığı devasa kütüphane - Kuantum Hesaplama: Simüle edilmiş kuantum çipleri üzerinde çalışmalar Türkiye’de Ar-Ge Gerçeği: - GSYİH’dan Ar-Ge’ye Ayrılan Pay: %1.1 (OECD ort. %2.7, İsrail %5.4) - Patent Verimliliği: - 2022’de ABD’de alınan patent: Sadece 647 (G.Kore: 22.000, İsrail: 4.500) - Yerli otomobil TOGG’un patent sayısı: 32 (Tesla: 3.800+) - Üniversite-Sanayi Kopukluğu: - TÜBİTAK projelerinin %85’i prototip aşamasında kalıyor. - MIT mezunu bir Türk mühendis: "Türkiye'de Ar-Ge 'hazır çözüm' ister. 10 yıl sonrasını düşünen şirket yok." 3. İnsan Sermayesi: Yetiştirme ve Tutma Dramı Nvidia’nın İnsan Kaynağı Stratejisi: - Maaş Politikası: - Çip tasarımcısı mühendis: Yıllık 400.000-1.000.000$ - AI araştırmacısı: 2 milyon$+ hisse senedi opsiyonu - Beyin Avı: Hindistan’ın IIT’lerinden, Çin’in Tsinghua Üniversitesi’nden en iyi %0.1’i seçiyor. - Kültür: Hata yapma özgürlüğü → “Bugün 10 projeden 9’u batacak ama 1’i dünyayı değiştirecek.” Türkiye’nin Beyin Göçü Kısır Döngüsü: - Gidiş Rakamları: Yılda 50.000-70.000 nitelikli göç (Doktor, yazılımcı, akademisyen). - Neden? - Maaş Farkı: Almanya’da yazılımcı maaşı 6.000€ (Türkiye’de net 1.000-1.500€) - Laboratuvar Eksikliği: Boğaziçi Üniversitesi’ndeki bir doçent: "Yapay sinir ağı çalışmak için 4 GPU istedim, 6 ay uğraştım, olmadı." - LiYakatsizlik: Torpil, siyasi kayırma, üniversitelerdeki kayırmacılık. - Çarpıcı Sonuç: Silikon Vadisi’nde 3.000+ Türk kökenli mühendis çalışıyor. Bu sayı, ASELSAN’daki Ar-Ge mühendisi sayısına yakın! 4. Ekosistem Farkı: Nvidia’nın Sırtını Dayadığı Devler - Tedarik Zinciri: - Çip Tasarım: Nvidia (ABD) → Üretim: TSMC (Tayvan) → Test: ASE Group (Malezya) → Malzeme: ASML (Hollanda) - Devlet Desteği: ABD’nin CHIPS Yasası → Yarı iletken sektörüne 52 milyar$ doğrudan sübvansiyon. - Küresel Ağ: Stanford Üniversitesi, DARPA (ABD Savunma Bakanlığı), NASA ile simbiyotik ilişki. Türkiye’nin Yapısal Tuzakları: - Enerji Maliyeti: Sanayi elektriği 0.18$/kWh (ABD: 0.07$, Çin: 0.08$). - Bürokrasi: Bir yazılım şirketi kurmak için 13 farklı kurumdan izin almak gerekiyor. - Finansman: - Risk sermayesi yatırımı (2023): 150 milyon$ (İsrail: 15 milyar$). - KOBİ’lerin kredi faizi: %40-60 (enflasyon düzeltilmiş reel faiz %15+). 5. Katma Değer Piramidi: Nerede Duruyoruz? KATMA DEĞER PİRAMİDİ Seviye 5: FİKRİ MÜLKİYET (Nvidia) → Çip tasarımı, patent, yazılım → %80 kar Seviye 4: İLERİ ÜRETİM (TSMC) → 3nm çip üretimi → %40 kar Seviye 3: MODÜLER ÜRETİM (Foxconn) → Montaj → %15 kar Seviye 2: HAMMADDE (Nadir toprak metalleri) → %10 kar Seviye 1: TÜKETİM (Türkiye'nin çoğu ihracatı) → %3-8 kar Türkiye’nin %72’si Seviye 1-2’de (tarım, tekstil, basit imalat) sıkışmış durumda. 6. Çıkış Yolu: Nasıl “Türkiye’nin Nvidia’sı” Yaratalım? A. Acil Reformlar: - Eğitim Devrimi: - Lise müfredatına Python, AI, temel kuantum mekaniği zorunlu ders. - 20.000 öğrenci/yıl MIT, Stanford gibi okullara tam burs. - Ar-Ge Vergi Teşviki: Şirketlerin Ar-Ge harcamalarında %300 vergi indirimi (G.Kore modeli). - Fikri Mülkiyet Mahkemeleri: Patent davalarını 6 ay içinde sonuçlandıran özel mahkemeler. B. Stratejik Odak Alanları (Türkiye’nin Avantajları): - Savunma Teknolojileri: ASELSAN, ROKETSAN, BAYKAR’ı yapay zekâ entegreli sistemlerde küresel oyuncu yapmak. - Tarım Teknolojisi (AgriTech): - Dikey tarım + IoT sensörler → Su tasarruflu ihracat ürünleri. - Tohum genetiği Ar-Ge’si (İsrail modeli). - Enerji Depolama: - Lityum çıkarma ve batarya üretimi → Avrupa’nın batarya merkezi olma. C. Küresel Entegrasyon Hamleleri: - “Reverse Brain Drain” Projesi: - Yurtdışındaki 60.000+ Türk bilim insanına 5 yıl vergi muafiyeti + araştırma fonu. - Özel Ekonomik Bölgeler (ÖEB): - Teknoloji odaklı ÖEB’lerde 10 yıl vergi muafiyeti + ücretsiz altyapı. - Örnek: İzmir’de “Ege AI Vadisi” kurulumu. Son Söz: Bu Bir Tercih Meselesi Nvidia’nın 30 yıllık yolculuğu, “stratejik odak + insana yatırım + uzun vadeli vizyon” üçlüsünün neler yapabileceğini gösteriyor. Türkiye’nin 90 milyon genç nüfusu ve coğrafi konumu, potansiyel olarak Nvidia’dan büyük avantajlar. Kritik soru: > “Dünya 2040’ta neye para basacak?” sorusuna verdiğimiz yanıt, bugün attığımız adımlarda gizli. Yapay zekâ, uzay teknolojileri, kuantum hesaplama gibi alanlarda en az 5 şirketi 10 yılda 100 milyar$+ değerlemeye taşımazsak, 90 milyonla 1 trilyon dolar tuzağından çıkamayız. İşe liyakati merkeze koymakla başlamak zorundayız. |
Aslında olay şöyle: Bir tank-palet fabrikan var. Burada üretim yapıp, stratejik ürünler üretiyorsun. Sonra badem bıyıklı bir ekonomist, bu fabrikayı, 50 milyon $ yatırım yapacağı gerekçesiyle bir Arap şeyhine satıyor. Bilim ve teknolojinin beşiği olan Katar'dan çok gizli bilgileri getirip yatırım yapıyor.... Yaptı farzediyoruz, yaptı mı yapmadı mı bilmiyoruz...... E, tabi, bu teknolojiye uyum sağlamak için de bir süre gerekli.... Bekliyoruz..... Sonra Seka diye bir fabrikan var. Burada üretim yapıp, halkın kağıt ihtiyacı karşılanıyor ve hatta dünyaya ihracat yapılıyorken, aynı badem bıyıklı ekonomist, bu fabrikayı da satıyor. Kasasında 3 milyon $ olan fabrika, 3,5 milyon $ a Aksu işetmesine satılıyor. Fabrikaya yeni makineler, el değmeden üretim gerçekleştirecek robotlar getireceği düşünülerek, fabrika el değiştiriyor. Bir süre sonra içindeki eski makineler satılıyor ki, yeni makinelere yer açılsın.... Hatta arazileri de satılıyor.... Sonra birşey oluyor, fabrika sadece binasıyla ortada kalıyor..... ve TOKİ ye devrediliyor. Sonra Telekom diye bir teknoloji ve altyapı, haberleşme firmamız vardı. Bu firma para basıyordu. Çünkü ülkedeki internet yapısının tamamını elinde tutuyordu. Sonra aynı badem bıyıklı ekonomist bu firmayı da sattı. Yine üstün arap teknolojisiyle, ülkeye fiber interneti getirecekti. Bunun için bankalardan krediler çekildi, kredileri hazırdı. Sonra birşey oldu ve krediler çekildikten sonra fabrikayı alan kişi ülkesine döndü..... Sonradan duyuyoruz ki, telekomu alan adam, Lübnana başbakan olmuş.... Kırmızı halılarla karşılıyoruz ama kredilerin akıbeti, görüşülen konular arasında geçmiyor.... Bizim 1 tane katma değerli şirketimiz var, o da Aselsan. Bırakılırsa, dünyaya meydan okuyacak seviyede teknolojik gelişim ve üretim yapılacağına inanıyorum. Ancak ya mühendisleri teröre kurban gidiyor, ya kazada ölüyor, ya da teknoloji transferleri damat vs... nin şirketlerine aktarılıyor. |
Sen devlet olarak ben den vergi alma ver teşvik kralını yaparım. Orta da başarı falan yok tamamen rezalet söz konusu 25 sene de koca ülkeyi sanayileştiremediler. |
Ben de şundan nefret etmeye başladım özel de 10-12 saat yol hariç + gece mesai devlette 9-5 mesai hafta sonu yatış + yüksek maaş arkadaşlar çalışmayın emeklilik sistemini finanse etmek zorunda değiliz. Bu sistem değişmeli bu sistemde memur olmayanın hayatı kaymış oluyor bu şekilde ülke ileri gitmez geri gider. Almanyada izin alıp işe gitmiyorlar biz de aynısı olunca direk iftira ile iş ten atıyorlar yalan ağızlarına yuva yapmış.. |
Ülke yine aynı gram değişme yok o ailelerinde canı cehenneme para içinde yüzüp cumhuriyete sahip çıkmıyorlar elime bir fırsat geçerse... |
1. sayfa
< Resime gitmek için tıklayın >
Nvidia’da bir mühendis yılda ortalama 3.6 milyon $ gelir kazandırıyor şirkete. Bizde ortalama bir kişi devlet istatistiğine göre yılda 11.000 $ üretiyor.
Türkiye:
• Nüfus: yaklaşık 90 milyon
• Yıllık toplam üretim (GSYİH): 1 trilyon dolar
Nvidia:
• Çalışan sayısı: sadece 29.600 kişi
• Şirketin piyasa değeri: 4 trilyon dolar
Yani biz 90 milyon kişiyle yılda 1 trilyon dolarlık mal ve hizmet üretiyoruz, Nvidia 29 bin 600 kişiyle 4 trilyon dolar değer üretiyor.
Tabii ki bu doğrudan “gelir” değil, biri ülkenin yıllık üretimi, diğeri borsadaki değerleme ama yine de anlatmak istediğim şeyi anladınız.
90 milyona yakın nüfusumuzla yılda 1 trilyon dolarlık bir ekonomik üretim yapıyoruz. Ama dünyanın bir ucundaki bir teknoloji şirketi, sadece birkaç on bin çalışanla bundan çok daha yüksek bir piyasa değerine ulaşabiliyor.
Bu neden böyle?
Nvidia ne üretiyor? Çip. Ama öyle sıradan bir çip değil. Yapay zekâya yön veren, dünyayı dönüştüren, stratejik ürün.
Biz ne üretiyoruz? Gıda, tekstil, otomobilin bazı parçaları, montaj işi. Ve bunu da genelde dışa bağımlı olarak, ithalatla, fasonla yapıyoruz.
Bu işte bir gariplik yok mu?
Biz neden hâlâ düşük teknolojiye gömülüyüz?
Bu ülkenin potansiyeli nereye akıyor, nerede tıkanıyor?
DH forumlarında vakit geçirmekten keyif alıyor gibisin ancak giriş yapmadığını görüyoruz.
Üye Ol Şimdi DeğilÜye olduğunda özel mesaj gönderebilir, beğendiğin konuları favorilerine ekleyip takibe alabilir ve daha önce gezdiğin konulara hızlıca erişebilirsin.
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >