Bununla birlikte ısı pompalarında kullanılan teknolojiler de giderek gelişiyor. Şu anda yaygın olarak kullanılan kompresörlü ısı pompaları artık eskisinden çok daha düşük derecelerde çalışabiliyorlar. Ama bu alandaki asıl evrim akustik ısı pompaları ile gerçekleşecek gibi görünüyor. Hava transferi ile ısı üreten kompresörlü alternatiflerine kıyasla daha sessiz, daha kompakt ve tabii daha çevre dostu bir çözüm sunan akustik ısı pompaları, yavaş yavaş kullanıcılarla buluşmaya hazır hâle geliyor.

Isıtma çözümleri konusunda ABD'nin önde gelen firmalarından olan, ısı pompaları konusunda da sektöre öncülük eden Copeland, akustik ısı pompaları geliştiren Blueheart Energy'ye yatırım yapacağını açıkladı. Hollanda merkezli şirkete yapılacak yatırımın miktarı açıklanmadı ama Copeland bu stratejik ortaklığın Blueheart Energy'nin yenilikçi ısı pompalarını piyasaya sürmesine yardımcı olacağını söylüyor.

Akustik Isı Pompaları, Enerjisini Ses Dalgalarından Alıyor

Hava bazlı ısı pompaları, evin dışındaki havayı içeriye transfer ederek evin içini ısıtabiliyor. Bunu bir kompresöre eşlik eden hareketli parçalar ve özel doldurulan bir gaz ile yapıyor. Bu versiyondaki hareketli parçaların fazlalığı, hem bakım masraflarını arttırıyor hem de bu pompaları bozulmaya yatkın hâle getiriyor. Bildiğimiz ısı pomalarından tamamen farklı olan akustik ısı pompaları ise sadece ses dalgaları üreten hoparlör kullandıkları ve hâlihazırda helyum gazı ile geldikleri için çok daha az masraf çıkarıyorlar; Bozulma ihtimalleri de daha düşük oluyor.

Akustik ısı pompalarının çalışma prensibi aslında oldukça basit. Bu sistemlerde, helyum dolu bir rezonatör tüp içinde yüksek frekanslı ses dalgaları üretilir. Bu ses dalgaları tüp içinde ileri-geri yankılanarak belirli bölgelerde helyumun sıkışmasına (yoğunlaşma), diğer bölgelerde ise genleşmesine (seyrelme) neden olur. Sıkışan bölgelerde gazın sıcaklığı artar, seyrekleşen bölgelerde ise düşer. Böylece sistemin bir ucunda ısı üretilirken, diğer ucunda ısı emilir. Bu sıcak kısım evi ısıtmak için kullanılırken, soğuk kısım da dış ortamdan ısı toplamak için kullanılır. Böylece klasik bir ısı pompasının yaptığı iş, mekanik parça olmadan gerçekleştirmiş olur. Üstelik isteğe bağlı olarak bu işleyiş tersine de çevrilebilir. Yani akustik ısı pompası evi ısıtmak için kullanılabileceği gibi evi soğutmak için de kullanılabilir.

Ayrıca Bkz.AI Günlükleri: Yapay zeka dünyasında bu hafta (6 Nisan 2025)

Akustik Isı Pompaları ile Kompresörlü Versiyonun Birlikte Çalıştığı Hibrit Sistemler Görebiliriz

Blueheart Energy'nin ilk olarak 2022 yılında duyurduğu 6 kW'lık akustik ısı pompası, 55 x 55 x 55 (cm) boyutlarında. Bu model, hazne içerisindeki ses üretimini bir hoparlörle değil de 100 Hz'de salınan iki pistonla yapıyor. Blueheart Energy'nin ısı pompası, çatıya kurulu güneş panelleriyle entegre şekilde çalışabiliyor ve standart ısı pompalarından daha yüksek sıcaklıklara çıkabiliyor.

Copeland'in Blueheart Energy'ye yaptığı yatırım ve beraberinde gelen açıklama, akustik ısı pompalarının seri üretimine yakın bir gelecekte başlanabileceğini gösteriyor. Gerçi Copeland ilk aşamada bu pompaları kompresörlü versiyonların yerini alacak alternatifler olarak değil de onlara eşlik edecek tamamlayıcı parçalar olarak görüyor.

İlk aşamada bu akustik ısı pompalarını hibrit sistemler içinde kullanılırken görebiliriz. Örneğin evlerdeki günlük kullanımda düşük güç ihtiyacı olduğunda akustik modül çalışırken, soğuk kış günleri gibi yüksek güç gerektiren durumlarda kompresörlü sistem devreye girebilir. Böylece gündelik kullanımda daha sessiz, daha çevre dostu bir sistem kullanılırken, daha az devreye giren kompresörlü sistemin de ömrü uzatılmış olur.