|
İngilizcesi olan arkadaşlar için bir link veriyorum: http://math.ucr.edu/home/baez/physics/ParticleAndNuclear/photon_mass.html Özellikle son kısmı dikkatle okumanızı öneririm. |
| Foton ile direk irtibat halindeki led ampüller ve foto transistörlerin yapısı incelenirse belki iyi anlaşılabilir ne olup ne olmadığı. Çünkü bu malzemelerin çalışmasında foton birincil etkendir. Tabiri caizde led ampül bir foton üretim fabrikası, foto transistörde yakıtı foton olan bir motordur. Bu mazlemelerin temel yapısı yarı iletken denilen silisyum atomudur. Biz çok basit gibi görünen bir şekilde foton üretebiliyoruz yada fotonun etkilerini izleyebiliyoruz. N ve P denilen kirletilmiş 2 silisyum yapısının yüzey teması sırasında üzerinden elektrik akımı geçirilmesi sonucu foton oluşmaktadır. Yani sonuçta elektronların yörüngelerinde yaptıkları değişiklik sonucu bu enerjinin salınımını görünen yada görünmeyen frekansta ışık olarak algılıyoruz. Yani salınan bir madde yok aslında yukarıda arkadaşlarında bahsettiği gibi ortaya bir işlem sonucu yayılan bir enerji var. Sürtünen 2 maddenin yaydığı ısı gibi bir şey diyebiliriz buna. Yapılan iş hareket ama etkisi ısı olarak ortaya çıkmakta. Fotonda bu oluşuma benziyor yapılan iş elektronların yörüngeler arası hareketi, etkisi ya foton yutup enerji yüklenmek yada foton salıp enerjisini düşürmek. |
ben bu topikte birşeyler anlatmaya çok çalıştım yoruldum artık aynı şeyleri tekrarlamak istemiyorum o yüzden sizin katkılarınızı bekliyorum koyduğunuz linkteki yazının tamamını olmasa bile kritik yerlerini tercüme edebilirmisin hem benim için hem de diğer arkadaşlar için faydalı olacaktır |
Yani orada anlam olarak diyor ki: Kütlesi var ise, bu değerlerin altında olmalıdır. Çünkü eldeki yöntemlerle bu değerin altındakiler ölçülemiyor. |
|
@ bahtiyar, Tamam şu anki geçerli bilimsel teorilere göre fotonun kütlesi sıfır olabilir. Benim tepkim kullandığınız usluba karşıdır. Hatırlarsanız bir zamanlar "atom parçalanamaz" deniyordu. O zaman yaşasa idiniz şöyle mi diyecekiniz. "Biz ne anlatmaya çalışıyoz . Parçalanamaz kardeşim, parçalanamaz diyorsak parçalanamaz. " Bu bence doğru bir uslup değil. Yani böyle kesin bir uslupla konuşmak. Bilimin kaynağı şüphedir. Eğer şüphe kaybedlirse bilimin kaynağı da kaybedilir. |
![]() ![]() katılıyorum iyi bi düşünce zaten bişeyin varlığından şüphe duyulmassa araştırmaya ne gerek var |
Fotonun kütleli olduğunu kabul eden bazı kuramlar var ama foton kütleli kabul edilirse deneylere gayet güzel uyan birçok kuram işlemez duruma geliyor. Fotonun durgun kütlesini ölçmek neredeyse imkansız olduğundan kütlesiz kabul etmek çok şeyi kurtarıyor. @bahtiyar0011: İnsanlar üşengeçlikten sadece konuyu ve ilk mesajı görüp aynı şeyleri sorduğundan ve siz de iyi niyetinizden aynı şeyleri tekrarlıyorsunuz, cevap vermezseniz belki eski cevaplarınızı okuyup meraklarını giderecekler. |
foton kütlesi olmayan enerji paketçigidir. oyüzdende kütlesi yoktur |
|
Merhabalar. Böyle bir hesaplama daha önce yapıldı mi bilmiyorum. Ama yapıldıysa, dünya üzerine saniyede düşen güneş ışınlarının kütle olarak eşdeğer ağırlığı kaç kg eder? İyi çalışmalar. (Erçin Sundere) İzninizle sorunuzun yanıtına geçmeden önce bazı noktaları açıklığa kavuşturmaya çalışmakta, bu arada resmi belki daha da bulanıklaştırmak pahasına dahi olsa, yarar var. Bildiğimiz gibi, relativite kuramına göre; bir parçacığın kütlesi varsa eğer, bu kütlenin büyüklüğü hareket hızına bağlı. Şöyle ki; �durağan kütle�si sıfırdan farklı (m0) olan bir parçacığın, v hızıyla hareket ederkenki �etkin kütle�si (m); m=m0/(1-v2/c2)1/2 bağıntısıyla veriliyor. Dolayısıyla, v hızı arttıkça kütle artıyor ve ışığın boşuktaki hızına (c) yaklaşıldıkça, sonsuza doğru gidiyor. Bu durumda, boşlukta c hızı ile hareket ettiklerine ve sonsuz enerji de taşımadıklarına göre, fotonların durağan kütlesinin sıfır olması gerekiyor. Relativite kuramına göre zaten, fotonlar için, örneğin elektronda veya diğer parçacıklarda olduğu gibi, bir �durağan kütle�den söz etmek anlamsız. Çünkü boşluktaki seyahatleri sırasında; hangi referans sistemine binersek binelim, bize göre hızları hep aynı kalıyor. Dolayısıyla, durağan hale getirilmeleri mümkün değil. Gerçi fotonlar, kırılma indisinin sert bir eğimle değiştiği ortamlarda yavaşlatılabiliyor. Hatta durdurulup, kuantum özellikleri, örneğin rubidyum atomlarının spin durumlarına aktarılarak saklanabiliyor, sonra da istendiği zaman geriye alınıp yollarına devam etmeleri sağlanabiliyor. Ama bütün bunlar madde ortamında yapılabiliyor, yani fotonların atomlarla etkileşimini gerektiriyor. Boşlukta, durdurulmak bir yana, yavaşlatılmaları mümkün görünmüyor. Dolayısıyla, relativite kuramına göre, fotonların durağan kütlesinin sıfır olması, kısaca kütlesinin olmaması gerekiyor. Aksi halde bu kuram, sıkıntıya düşüyor: Klasik elektromanyetik teori de öyle. Çünkü Maxwell denklemleri de fotonların kütlesiz olmasını öngörüyor ve (tesadüf olarak) referans sistemleri arasındaki (Lorentz) dönüşümler sırasında veya sonunda şekillerini koruyorlar. Yani relativite kuramına uyuyor ve onunla aynı kaderi paylaşıyorlar. Halbuki, ışık ışınlarının kütleçekiminden etkilendiği biliniyor. Çünkü güneş ve benzeri büyük kütleli yıldızların yanından geçerken saptırıldıkları gözlemleniyor. Öte yandan; vakumlu fanus içerisindeki bir yüzeyi parlak beyaz, diğer yüzeyi siyah boyanmış fırıldaklar, üzerlerine ışık tutulduğunda döndüklerine göre; fotonların momentum aktarma yeteneği de var. Hadi bu ikincisinde diyelim, fotonların momentum aktarımı, örneğin elektron gibi kütle sahibi parçacıklarınkinden şöyle veya böyle farklı. Fakat kütleçekiminden etkileniyor olmaları, bir veya diğer şekilde kütlelerinin olmasını gerektiriyor. Nitekim, relativite kuramını geliştiren Einstein�ın ilk ve hayli erken öngörülerinden birisi, ışığın güneşin yanından geçerken sapacağı yönünde idi. Çünkü yine bildiğimiz gibi bu kurama göre, madde ile enerji birbirine dönüşebilir unsurlar ve E=mc2 ilişkisinden hareketle, bir �eşdeğer kütle� den söz etmek mümkün. Bu eşdeğer kütle kavramı, fotonların momentum aktarımını ve güneş tarafından saptırılmalarını açıklıyor. Fakat o zaman da şu soru doğuyor: �Eşdeğer kütle ne demek?� Bu yüzdendir ki, fotonun durağan kütlesi genelde sıfır kabul edilmekle beraber, bunun bir yandan da deneylerle kanıtlanması gerekiyor. Dolayısıyla, momentum aktarımından hareketle fotonların kütlesini ölçme yönünde, ciddi çalışmalar var. Bunlar, tıpkı kütleçekimi katsayısının ölçülmesinde kullanılan �bükülen iplik� tasarımına benzer bir düzenekten yararlanıyor ve tek tek fotonların aktardığı dönme momentinden hareketle, kütlelerini saptamaya çalışıyor. Yapılan ölçümlerin duyarlılık sınırı 10-51 gram (7x10-19 eV) düzeyine indirilmiş durumda. Fakat hala bir sonuç yok ve dolayısıyla, fotonun kütlesi varsa bile, bu sınırın altında kalıyor. Şimdi dönelim sorunuzun yanıtına... Dünya üzerine düşen güneş ışınlarının �durağan kütle�lerinin ağırlığı: sıfır çarpı her ne ise, sıfır eder. Ama eğer, dünya üzerine saniyede düşen güneş ışınlarının kütle olarak eşdeğerini hesaplamak istersek, örneğin ekvatorun uzunluğunun (C=2πR) 40,000 km olduğu verisinden hareketle şöyle devam edebiliriz: Dünyanın yüzey alanı A=4xPixR2=C2/(2.Pi)= yaklaşık 255 milyon km2=2.55x1014 m2 Dünya yüzeyinin her an için yaklaşık yarısı üzerine güneş ışınlarının düştüğü ve metrekareye saniyede düşen güneş enerjisi miktarının, (ekvatorda yüksek, kuzey enlemlerde daha az) yine yaklaşık olarak 1 kJ=10^3 J olduğu varsayımıyla, her an için düşen toplam enerji miktarı: E=1.275x1014m2 x 103J=1.275x1017J Bu enerjinin kütle eşdeğeri E=mc2'den; m=E/(c2)=1.275x1017J/[(3x108m/sn)2]=1.275x1017/(9x1016)=1.42 kg veya 1,420 g. Fotonların kütlesi yoktur, ama yutulmaları halinde, yutuldukları cismin kütlesini, içerdikleri enerjinin kütle eşdeğeri kadar arttırırlar: Dünyanın kütlesi, yuttuğu güneş ışınları nedeniyle her saniye 1.42kg artar. Ancak geriye yansıttığı ışınlar nedeniyle de azalır. Vural Altın (Bil-Tek) |
|
el cezeri güzel ve aydınlatıcı bir yazı teşekürler cosmicstring bazı kuramların fotonun kütlesinin olabileceğini söylemişsin bu kuramlar hangileri araştırmak isterim zira bu kuramların başarısı durumunda modern fizikte inanılmaz bir devrim yaşanacaktır bu kuramlarda gelecek varmı sence bu konudada görüşlerini almak isterim bu kuramları gerçekten merak ettim kaotika üslubumun biraz tutucu olduğunu bende düşünmeye başladım felsefe hep "düşünceni serbest bırak" der ben bu konuda o kadar iyi değilim herhalde üslubumdaki sertliğin sebebi ise modern fizik adına başarı kazanmış her kuram fotonun kütlesinin olmadığını söylemesinden. bir anda bu kadar fizik kuramından vazgeçmek kolay olmuyor --------------------------------------------------------------------- fotonun kütlesini(varsa) ölçme deneyine gelince çok önemli bir deney bence çünkü newton kuramını kurduğunda gezegenlerin yörüngeleri bu kurama uyuyordu teknolojinin gelişmesi ile daha hassas ölçümler yapılınca ortaya çıktıki newton kuramında hesaplanandan ufak sapmalar var. işte bu sapmalar yeni bir kütle çekim kuramına ihtiyacımız olduğunu ortaya çıkardı. ve einstein bu problemi çözdü(şimdilik) fizikteki teorik gelişmeler hep teknolojinin sunduğu gözlem olanakları ile ve matematiğin sunduğu yöntem olanakları ile paralel olmuştur. örnek olarak newton türev integrali bularak mevcut gözlemlerden yararlanarak kuramını oluşturmuştur einstein ise reinman ve labosevskinin üç boyutlu geometrisinden yaralanmış ve mevcut gözlem teknolojisinin sunduğu verileri kullanmıştır ben hep merak etmişimdir 20. yüzyılın ilk yarısında birçok başarılı fizik teorisi bulmuşuz(izafiyet ve kuantum gibi) ama 20. yy ikinci yarısında görece suskun kalmışız. 60 yıldır izafiyet ve kuantum çapında teorik başarılar kazanamadık eksiğimiz nerde mevcut kuramları yeterince geliştiremedik mi? yoksa teknolojimizi daha hassas ölçümler için geliştiremedik mi? yoksa yeni matematik yöntemleri üretemedikde ondan mı? belkide kaotikanın vurguladığı gibi yeterince özgür ve devrimsel düşünemediğimizden |
Proca eylemiyle yazılan teoriler kütleli foton içeriyormuş. (http://en.wikipedia.org/wiki/Proca_action) Fakat yine hatırlatmak isterim, bu şimdi sahip olduğumuz ve doğru gibi görünen teorideki ayar değişmezliğini ve renormalize olma özelliğini bozuyor. |
lanet olsun bu cahilliğime ortaokulu ve liseyi anadolu lisesinde okudum ing yi bi türlü geliştiremedim inş önümüzdeki yıllarda geliştirecem doktora yaparken bu arada sağol proca eylemi ile türkçe kaynak varmı kütüphaneden bi bakıyım |
|
herşeyin kütlesi olduğu gibi fotonun da vardır.karadelikler tarafından çekilmesi bunun kanıtıdır.ama ölçülebilir bi ağırlığı yoktur. aslında kütle dediğimiz şeyi tam olarak anlamış da değiliz bence.çünkü cisimlerin en küçük yapıtaşının ne olduğu bile tam olarak belli değil. |
|
Şimdi ben bir idia ile karşınıza çıkıyorum: Fotonun kütlesi yok ise hiç bir şeyin kütlesi yoktur. Buna göre maddenin kütlesinden söz edilemez. Ama neden...? |
|
Durgun kütlesi sıfır olarak kabul edilir (2005 yılındaki son verilere [1] göre kütlesinin üst limiti m<6 \times 10^{-17} eV şeklinde ifade edilmektedir), ancak enerjisi ve momentumu vardır. Fotonların enerjisi, frekansına bağlıdır. Benim aklımda kalan kütlesiz cisimin olamayacağı.. |
Eğer fizikte kütlesiz bir cismin olamayacağı yazılmışsa,protonun - elektronların - neutronların kütlesi varsa muhtemelen fotonun da bir kütlesi var.Ancak anladığım kadarıyla fotonların kütleleri ışık hızıyla ilerledikleri zamanda oluşuyor.Durgun olarak kütlesi 0 kabul ediliyormuş.(ama ben ölçülemediğinden dolayı böyle olduğunu düşünüyorum). |
Proca eylemi için kuantum alan teorisi kitaplarına bakacaksınız. Türkçe alan teori kitabı hiç görmedim. İngilizce temeliniz olduğuna göre İngilizce kitaplarda çok zorlanacağınızı sanmıyorum aslında, çoğu hesap kitap |
ders kitapları tarzı şeyleri aramıyorum bu tür konularda popüler bilim kitabı var mı? varsa türkçeyede çevrilmiş olabilir en son kaos teorisine eğilmiştim o zamandan beri eksik olduğum konu olarak kuantum alanlar, yeni evren görüşleri, karanlık madde ve karanlık enerji konularını araştırmayı düşünüyordum. sanırım bu yaz vaktim olacak bu konularda tavsiye edebileceğiniz pop bil kitabı varmı |
ya burayıda akıl oyunlarına çevirdin sorunun cevabı: fotonun kütlesi var benim kütlem yok |
katılıyorum
Bu mesaja 2 cevap geldi. Cevapları Gizle