Ben eskiden Anadolu da göçebelerin alevi; Sivas, Burs, Edirne, Antalya gibi şehirlerde yaşayan Türklerin ise Sünni olduğunu sanıyordum. Ancak son zamanlarda yaptığım araştırmalar ile bulun doğru olmadığını izlenimine kapıldım. Bu konuda bilgisi olan var mı? 17. hata belki 18. yüzyıla Kadar bütün Anadolu Alevilereden mi(kızılbaş) oluşuyordu? Peki öyleyse biz nasıl bugün sunni oluyoruz, osmanlı kızılbaşları zorla mı sunnilestirdi?
Küçük Asya'nın tamamının (Küçük Asya diyorum zira "Anadolu" klasik Osmanlı bağlamında modern Anadolu terimiyle kastedilenin tamamını kapsamayan bir vilayetti) Kızılbaş olduğunu pek sanmıyorum çünkü aksi takdirde Osmanlı 16.yüzyılda ilgili coğrafyada hakimiyet kuramazdı ancak özellikle de Doğu Anadolu'ya karşılık düşen Türkmen ülkesinde Kızılbaşların yerel nüfus içerisindeki payının arttığını ve bunların Osmanlı ve Sünni mezhep mensuplarıyla ciddi sorun yaşadığını, Ehl-i Sünnet Osmanlı'ya rakip Ehl-i Beytçi, 12 İmamcı Safevi etkisi ve hakimiyetine aracı olduklarını ve bu tablonun Doğu Anadolu'nun 16.yüzyıla girerken güvensiz çatışmacı ortamdan ötürü çoraklaşmasına vesile olduğunu söylemek gerek. İlaveten Osmanlı'nın baskısı altında çok sayıda isyankar Kızılbaş Türk'ün Acem'e gidip Şah İsmail'e sığındığı biliniyor. Bunun ötesinde demografi hakkında bir şeyler söylemek esasında veri azlığından ve tarihsel nüfus hareketliliklerinden ötürü zor. Hele üstüne mevzubahis nüfusta isyancılar, Türkmenler, mezhebini gizleyenler, tasavvufi münzevi pasifistler veya dinsel/siyasi sürgünler olunca bir şey söylemek iyicene zor. Osmanlı hakimiyetinin de sık sık zedelendiği veya aşırı yozlaştığı yüzlerce yıldan söz ediyoruz; dile kolay.
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >