Arama butonu
Bu konudaki kullanıcılar: 1 misafir
21
Cevap
7262
Tıklama
0
Öne Çıkarma
yörünge hızı ve kurtulma hızı
S
11 yıl
Yarbay
Konu Sahibi

merhaba, ben şuana kadar kurtulma hızı ile yörünge hızlarının aynı olduklarını zannediyordum. ancak internetten araştırdığım kadarıyla kurtulma hızı yörünge hızının kök 2 katı oluyor. örneğin dünyada yere yakın yörünge hızı 7,8 km/saniye iken kurtulma hızı 11,2 km/saniye.
yani ben dünyanın çekiminden kurtulmak için saniyede 11,2 km ile yere dik olarak yukarı hareket gerçekleştirmeliyim ancak yere deymeden dünyanın etrafında dolanmak için saniyede 7,8 km hızla gitmeliyim yere paralel olarak doğru mu?
bu farkın nedenini bilen var mıdır?

DH forumlarında vakit geçirmekten keyif alıyor gibisin ancak giriş yapmadığını görüyoruz.

Üye olduğunda özel mesaj gönderebilir, beğendiğin konuları favorilerine ekleyip takibe alabilir ve daha önce gezdiğin konulara hızlıca erişebilirsin.

Üye Ol Şimdi Değil



S
11 yıl
Binbaşı

Kurtulma hızı diye bir şey var

1/2mv^2=GMm/r2
v=kök(2GM/r)

ifadesinden çıkar ve yönden bağımsızdır, buradan çekilen v değeri yaklaşık 11,2 km/s dir.
Bu hızla atılan cisim sonsuza gider, ne yöne atılırsa atılsın.

Yörünge hızı ile kastedilen yanlış düşünmüyorsam, bir yörüngede dolanan cismin yörüngede kalabilmesi için gerekli merkezcil kuvvet eşitliğinden çıkan hız olmalı ,
yani,

mv2/r=GMm/r2

v=kök(GM/r)

Yalnız bu hızlar farklı şeyleri ifade ediyor . Denklemler birbiriyle ilgili değildir ve kök2 ilişkisi yoktur. Yukarıdaki denklemde r, dünyanın yarıçapıdır ve sabittir.
Bu son eşitlikteki r ise uydunun dünyadan uzaklığıdır ,dolayısıyla sabit bir yörünge hızından bahsedilemez ki.
Bu hız yörünge üzerinde herhangi bir noktadaki hızdır ve dünyadan uzaklığa göre değişir.
Özel olarak bu r leri eşit alırsak, kök2 kat fark olur, bu da bu hızla(7,8) atılan cismin dünyaya çok yakın (değecek biçimde) bir yörüngede dolanacağı anlamına gelebilir.





< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi savarog -- 5 Kasım 2014; 15:18:15 >
Bu mesaja 1 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @speedy_
S
11 yıl
Yarbay
Konu Sahibi

evet zaten demek istediğim örneğin 100km yukarda kurtulma hızı hesaplandığında 100km + dünyanın yarıçapı diye hesaplanıyor böylece kök 2 katı korunuyor.
şimdi diyelim ki 100km yukarda bir uydu var yörüngede ve yörünge hızı da saniyede 7,8 km. bu yükseklikte kaçış hızı hesapladığımızda saniyede 11,1 km çıkıyor (dünya yarıçap 6400km dersek)
benim anlamadığım bu uydu yörüngede dengede yani ne dünyadan uzaklaşıyor ne de yaklaşıyor. eğer hızını biraz arttırırsa dünyadan uzaklaşmaya başlamaz mı ve bu da kaçış demek olmuyo mu. neden o yükseklikte kaçış hızı atıyorum 7,9 km değilde saniyede 11,1 km çıkıyor


Bu mesaja 1 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @savarog
S
11 yıl
Binbaşı

Evet anladım, şunu söyleyebilirim. Kurtulma hızı sadece bir hız değeri, yörünge hızı hızı ise yörüngenin dairesel olduğu varsayılıp bulunan bir hız.
Yukarıda 7,8 ile hareket eden cismin hızını biraz artırdığında ne olur sorusuna ,bundan hareketle cevabım, yörüngesinin eliptik bir biçime geleceği ve dünyanın etrafında bu şekilde dolanmaya
devam edeceğidir.


Bu mesaja 1 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @speedy_
S
11 yıl
Yarbay
Konu Sahibi

buna tam emin olamadım zira yörünge hızını düşürerek cismi atmosfere sokuyolar diye biliyorum. bunun tam tersi de dünyanın çekiminden kurtulmasını sağlar diye düşünüyorum çünkü yörünge bir denge hali.
ayrıca yörünge eliptik olunca sabite yakın bir yörünge hızından bahsedemeyiz zaten. yörünge öyle bir şekilde ayarlanabilir ki eliptik yörüngede cismin dünyaya yakın yerinde hızı 11,2 nin çok çok üztünde bile olabilir





< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi speedy_ -- 5 Kasım 2014; 16:53:35 >
Bu mesaja 1 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @savarog
S
11 yıl
Binbaşı

Yörünge eğer kurtulma hızını aşacak şekilde bir hız değerine ayarlanabilirse, yörüngenin herhangi bir yerindeki teğet hız kurtulma hızını aşmış olur, o zaman kurtulma hızının bir anlamı kalmaz. Bu yüzden ayarlanamaz olması gerekir.


Bu mesaja 1 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @speedy_
S
11 yıl
Yarbay
Konu Sahibi

Yanlış anlamadıysam kurtulma hızına kadar olan hızlar cismi farklı bir yörüngeye oturtmaktan başka bir işe yaramıyor. Ve hiç bir yörünge hızı kurtulma hızından yüksek olamaz
Bu önermeler kesin doğru mudur



< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
Bu mesaja 1 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @savarog
S
11 yıl
Binbaşı

Evet doğru olduğunu düşünüyorum.

Yalnız öyle bir sordun ki, sanki birazdan bu bilgilere dayanarak bir yörüngeye oturmak üzere roketle yola çıkacak gibi :)





< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi savarog -- 5 Kasım 2014; 19:10:49 >
Bu mesaja 1 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @speedy_
B
11 yıl
Yarbay

"...yörünge hızı kurtulma hızından yüksek olamaz..."...

"...Evet doğru olduğunu düşünüyorum...."...




somut örnek verebilir miyiz arkadaşlar, km. cinsinden saatte kaç km. hız mesela...

@speedy_ @savarog


Bu mesaja 1 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @speedy_ , @savarog
S
11 yıl
Binbaşı

Yukarıdaki mesajlarda bu hız değerleri verildi zaten.


Bu mesaja 2 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @baberti
B
11 yıl
Yarbay

quote:

Orijinalden alıntı: savarog

Yukarıdaki mesajlarda bu hız değerleri verildi zaten.


düzelterek kısa yoldan sorayım...

uzay mekiği vd. yükselirken 40.000 km./saat kaçış hızına kaçıncı km.den sonra çıkabiliyor?..





< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Bayberty -- 5 Kasım 2014; 20:48:03 >
Bu mesaja 1 cevap geldi.
S
11 yıl
Yarbay
Konu Sahibi

Evt komik olmuş :)
Yanlış bilgi edinmek istemiyorum o yüzden



< Bu ileti tablet sürüm kullanılarak atıldı >


Bu mesajda bahsedilenler: @savarog
R
11 yıl
Yüzbaşı

Adları üstlerinde zaten aynı şey olmaları mümkün değil. Yörünge hızı dediğin şey zaten herhangi bir yörüngedeki hızdır. Hızı biraz arttırman cismin o anki yörüngesinden çıkmasına sebep olurken yeni daha büyük bir yörüngeye geçmesine sebep olur. İlk hız arttrıımından dolayı uzun bir süre oval bir yörünge çizecektir.



S
11 yıl
Binbaşı

Uzay mekiğinin hız değeri kendi motorlarına bağlıdır.
Burada kurtulma hızından kasıt, diyelim havaya bir taş fırlatıyoruz,
bu taşı eğer 11,2 km/sn hızıyla fırlatırsak, taşın bir daha dünyaya geri dönmemek üzere dünyadan ayrılacağıdır.


Bu mesaja 1 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @baberti
B
11 yıl
Yarbay

quote:

Orijinalden alıntı: savarog

Uzay mekiğinin hız değeri kendi motorlarına bağlıdır.
Burada kurtulma hızından kasıt, diyelim havaya bir taş fırlatıyoruz,
bu taşı eğer 11,2 km/sn hızıyla fırlatırsak, taşın bir daha dünyaya geri dönmemek üzere dünyadan ayrılacağıdır.

meselenin o kısmını biliyoruz...

bilmediğimiz kısmı şu;
uzay mekiği saniyede 11,2 km. yani saatte 40.000 km. hıza ivmelenmesi için bir mesafe gerekir, tıpkı arabalarda olduğu gibi...
diyelim ki 0'dan 100'e çıkmak için "standart bir araba" 400 m. mesafeye ihtiyaç duyar yani ancak 400 m. sonra 100 km./saat hıza çıkabilir...o arabayı 300 metrelik bir sınırlı piste çıkarsanız 100 km. hıza çıkamaz...

uzay mekiği de o malum hıza çıkabilmek için bir mesafeye ihtiyaç duyar, ivmelenme yavaş yavaş olur zaten fırlatmalarda bunu görüyoruz, yeterli mesafe olmazsa o hıza çıkamaz ve gerisin geri döner...
işte bu gereken 40.000 km./saat hıza ulaşması kaçıncı km.de gerçekleşiyor?..

ek: daha basit ifadeyle uzay araçlarının 0'dan 40.000 km. hıza çıkma süre ve mesafeleri nedir?..





< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Bayberty -- 5 Kasım 2014; 21:56:06 >
Bu mesaja 1 cevap geldi.
S
11 yıl
Binbaşı

Bunun mekiğin motor gücüne bağlı olduğunu söylemiştim, bu hıza ne kadar zamanda ulaştığı bununla ilgili,
nükleer motor kullanırsa çok daha hızlı ulaşır.
Ama diyorsanız ki standart bir roket ne kadar zamanda ulaşır? Bu tamamen teknik bir konu,
standart roket nedir bilmiyorum. Standart arabayı da bilmiyorum hangisidir?


Bu mesaja 2 cevap geldi.

Bu mesajda bahsedilenler: @baberti
B
11 yıl
Yarbay

quote:

Orijinalden alıntı: savarog

Bunun mekiğin motor gücüne bağlı olduğunu söylemiştim, bu hıza ne kadar zamanda ulaştığı bununla ilgili,
nükleer motor kullanırsa çok daha hızlı ulaşır.
Ama diyorsanız ki standart bir roket ne kadar zamanda ulaşır? Bu tamamen teknik bir konu,
standart roket nedir bilmiyorum.

Standart arabayı da bilmiyorum hangisidir?


"bunun mekiğin gücüne bağlı olduğunu" bilmeyecek kişi yok burada onu anladık, siz teknik verileri biliyor musunuz diye sorduk...
dolayısıyla kendinizi yormanıza gerek yok, kısaca "bilmiyorum" demeniz yeterli...

standart araba;
-çok satılan, seri üretim (az sayıda, sınırlı, çok pahalı veya özel üretim olmayan),
-günlük kullanım amaçlı (özel amaçlı, lüks, vs. olmayan),
-0-100 hızlanmasını genelde 10 sn. üzerinde yapan (hız-spor amaçlı olmayan),
-alt ve orta sınıf (A, B, C sınıfı yani çok pahalı olmayan) araçlar...


Bu mesaja 1 cevap geldi.
S
11 yıl
Yarbay
Konu Sahibi

şimdi şöyle bişey farkettim,
örneğin 10 km yukarda yörünge hızı ile 10x2=20 km yukarda kaçış hızları aynı
yani x yükseklikteki yörünge hızı ile 2x yükseklikteki kaçış hızı aynı. bişey ifade eder mi bilemedim





< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi speedy_ -- 6 Kasım 2014; 15:19:36 >

M
11 yıl
Yarbay

quote:

Orijinalden alıntı: savarog

Bunun mekiğin motor gücüne bağlı olduğunu söylemiştim, bu hıza ne kadar zamanda ulaştığı bununla ilgili,
nükleer motor kullanırsa çok daha hızlı ulaşır.
Ama diyorsanız ki standart bir roket ne kadar zamanda ulaşır? Bu tamamen teknik bir konu,
standart roket nedir bilmiyorum. Standart arabayı da bilmiyorum hangisidir?


Merhaba ne iş yaptığınızı öğrenebilir miyim sıkıntı olmassa :)



< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
Bu mesaja 1 cevap geldi.
S
11 yıl
Binbaşı

Cevap vermeyeceğim sıkıntı olmazsa :)




Bu mesajda bahsedilenler: @altnkrtl