Teknoloji Haberleri
H
Gönderiler
Hakkında
H
7 ay
4 H
4 yıl
|
Özellikle son zamanlarda çok sık karşılaştığım bir problem var. Isınma şikayetiyle ya da bakım için cihaz açılıyor. İşlemci ve VGA çip üstündeki eski termal macunu temizlemek için alkol/tiner/kolonya gibi bir sıvıya bulanmış pamuk kullanılıyor. Allah ne verdiyse foşur foşurr çiplere girişiliyor. İnanılmaz derecede ahmakça bir hareket. Bu çipler kenardan bir sıvı temas ederse adeta vakum gibi zaten altına çeker. Cihaz hemen bozulabileceği gibi bir süre normal çalıştıktan sonra saçmalamaya başlayıp nihayetinde tamamen susuyor. Kısa sürede çipin altı fena halde oksitleniyor. Artık o cihazın kurtarılması çok zor. Anakarta direk monte olan işlemcinin sökülüp temizlenmesi ve geri takılması gerek. Çoğu zaman işlemci bozulmuş oluyor ve sonuç vermiyor. Bazen ağır oksitlenmeden dolayı bağlantılar tamamen çürümüş oluyor. Bazı anakartlarda ise işlemci köşelerden epoksi ile yapıştırıldığı için hasar vermeden sökülmesi zaten çok zor. Bakımınızı kendiniz yapıyorsanız buna dikkat edin. Bir servise gidiyorsanız daha dikkat edin, çoğu fena halde kazmadır. Düzgün iş yapana denk gelme ihtimaliniz zayıftır. Kim olursa olsun, salağa anlatır gibi açıklayın, sakın bunu böyle yapmayın diye üstüne basa basa uyarın. Bu arada "Nooolacah yeaa, termal macun zaten yalıtkan değil mi?" diyen oluyor. Termal macunlar %100 yalıtkan değil, ayrıca onca pislikle karıştıktan sonra herhangi bir yalıtkanın yalıtkan kalması zaten mümkün değil. Fotoğraflar Lenovo V310-15ISK I7-7500U işlemcili bir notebook'a ait. Az önce kapağını açtım. Artık ilk baktığım yer işlemcinin kenarı oluyor zaten. Vaziyeti görünce aynen geri topladım. 10-15bin TL değerinde son model makinalarını termal bakım için bilgisayarcıya götürüp pert ettiren çok kişi görüyorum. Eğer makina o anda bozulmayıp ertesi gün sizin elinizde susarsa hiçbir şey iddia edemezsiniz. İşlem esnasında bile makine susarsa yine işiniz zor, çamura yatarlar. Yediği haltın farkına varanlar bazen kenarları temizleyip iade ediyor. O zaman başına ne geldiği de anlaşılmıyor. Ne olursa olsun, çip altına herhangi bir şey kaçıracak kadar rahat hareket edilebilmesine hakikaten inanamıyorum... < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > |
H
4 yıl
|
Özellikle son zamanlarda çok sık karşılaştığım bir problem var. Isınma şikayetiyle ya da bakım için cihaz açılıyor. İşlemci ve VGA çip üstündeki eski termal macunu temizlemek için alkol/tiner/kolonya gibi bir sıvıya bulanmış pamuk kullanılıyor. Allah ne verdiyse foşur foşurr çiplere girişiliyor. İnanılmaz derecede ahmakça bir hareket. Bu çipler kenardan bir sıvı temas ederse adeta vakum gibi zaten altına çeker. Cihaz hemen bozulabileceği gibi bir süre normal çalıştıktan sonra saçmalamaya başlayıp nihayetinde tamamen susuyor. Kısa sürede çipin altı fena halde oksitleniyor. Artık o cihazın kurtarılması çok zor. Anakarta direk monte olan işlemcinin sökülüp temizlenmesi ve geri takılması gerek. Çoğu zaman işlemci bozulmuş oluyor ve sonuç vermiyor. Bazen ağır oksitlenmeden dolayı bağlantılar tamamen çürümüş oluyor. Bazı anakartlarda ise işlemci köşelerden epoksi ile yapıştırıldığı için hasar vermeden sökülmesi zaten çok zor. Bakımınızı kendiniz yapıyorsanız buna dikkat edin. Bir servise gidiyorsanız daha dikkat edin, çoğu fena halde kazmadır. Düzgün iş yapana denk gelme ihtimaliniz zayıftır. Kim olursa olsun, salağa anlatır gibi açıklayın, sakın bunu böyle yapmayın diye üstüne basa basa uyarın. Bu arada "Nooolacah yeaa, termal macun zaten yalıtkan değil mi?" diyen oluyor. Termal macunlar %100 yalıtkan değil, ayrıca onca pislikle karıştıktan sonra herhangi bir yalıtkanın yalıtkan kalması zaten mümkün değil. Fotoğraflar Lenovo V310-15ISK I7-7500U işlemcili bir notebook'a ait. Az önce kapağını açtım. Artık ilk baktığım yer işlemcinin kenarı oluyor zaten. Vaziyeti görünce aynen geri topladım. 10-15bin TL değerinde son model makinalarını termal bakım için bilgisayarcıya götürüp pert ettiren çok kişi görüyorum. Eğer makina o anda bozulmayıp ertesi gün sizin elinizde susarsa hiçbir şey iddia edemezsiniz. İşlem esnasında bile makine susarsa yine işiniz zor, çamura yatarlar. Yediği haltın farkına varanlar bazen kenarları temizleyip iade ediyor. O zaman başına ne geldiği de anlaşılmıyor. Ne olursa olsun, çip altına herhangi bir şey kaçıracak kadar rahat hareket edilebilmesine hakikaten inanamıyorum... < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > |
H
5 yıl
|
Bir süre araştırıp incelemeleri okuduktan sonra bu kartı ikinci el aldım. Öncelikle şunu söylemek lazım ki; aslında bu kart GPU ve VRAM leri soğutma konusunda oldukça başarılı bir kart. VRAM sıcaklığı 80 leri bile zor görüyor. Fakat bana denk gelen örnekte, ekran alıntısında görüldüğü gibi yük altında VRAM sıcaklığı 106 dereceye vuruyor ve bu noktada kart frene basıp GPU frekansı ve voltajını düşürüyor. Biraz araştırma yapınca GDDR6 belleklerin güvenli çalışma sıcaklığının 92 derece altı olması gerektiğini öğrendim. Bunun üstü tehlikeli. Kartın techpowerup'daki bilgilerinde bios yazılımı tarafından müsaade edilen maks. sınırın 105 derece olduğu görülüyor. Kartın VRAM soğutmasında sıkıntı var, ve 105 derece aşılınca frene basıyor, bu arada nefes alıp 105 altına inince gazlıyordu. GPU-Z de görüldüğü gibi dur-kalk şeklinde inip çıkıyordu. < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > Kartı fiziki olarak incelerken, üst kenarından bakınca ram çiplerinden birinin termal padinin eksik olduğunu ve soğutucu ile temas edemediği için ısısını aktaramadığını farkettim. Kartın garanti etiketleri üzerindeydi ve müdahale yoktu. Yani fabrikası oraya termal pad koymayı unutmuş!!! Sorunu size gösterebilmek için Techpowerup'daki incelemesinde yer alan bir fotoğraf üzerinde eksik termal padi işaretledim. İşaretli pad benim kartta yerinde yok! Isısını soğutucuya iletemeyen gariban ram çipi de kart tarafında işaretli. < Resime gitmek için tıklayın > Aslında basit bir müdahale ile eksik termal pad tamamlanıp sorun çözülebilirdi. Fakat garanti etiketlerini bozmak gerekeceğinden müdahale etme şansım olmadı. Kartı aldığım arkadaşı arayıp durumu izah ettim. Sağolsun, bana sıkıntı yaşatmadı ve kartı iade aldı. Garantiye göndermesi gerektiğini, büyük ihtimalle yenisini vereceklerini söyledim. Fakat kartın sorunlu olduğuna kendisini ikna etmeyi başaramadım. Bu kartla şimdiye kadar sorunsuz oyun oynadığını, Furmark testinin zaten kartı çok zorladığı için pek bir anlam ifade etmediğini söyledi. Bu kartlar zaten ısınıyormuş, normalmiş... Kart ısınmıyor, görüldüğü üzere sadece bir VRAM çipi kavruluyor fakat anlatamadım ve kartı benden geri alıp, aynen tekrar ilana koydu... Hani kolay kolay memnun olmayan, bahane uyduran, aşırı kıl insan tipi olur ya. Benim öyle biri olduğumu düşünüp sözüme itimat etmemiş olabilir belki. Oldukça iyi derecede elektronik bilirim ve bu aletlerle de yıllardır oynuyorum. Sorun tespitim 2x2=4 kadar net aslında ama... VRAM ısınma sorunu bir çok 5700XT kartta mevcut. Aldığınız kartı iyice test edin ve 90-92 dereceyi geçiyorsa karta güvenmeyin. Siz farkında olmadan ram ler can çekişiyor olabilir. Bana denk gelen örnekte pad eksik olduğu için sorun tolere edilemeyecek kadar uç noktadaydı, yani bu kart böyle kullanılamaz. Pek çok kartta ise ya soğutucu tasarımı sorunlu, ya da fabrikanın kullandığı termal padler aşırı dandik olduğundan bellekler güvenli sınıra çok yakın ya da üzerinde çalışıyor. Asus bu yüzden kartlarını revize etmek durumunda kaldı diye biliyorum. 90 derece üstüne çıkan VRAM li eski kartları almış olanlara bir çözüm sundu mu acaba? |
H
5 yıl
|
https://www.teknobiyotik.com/donanim/anakart-mainboard/asrock-b450m-pro4-socket-am4-ddr4-3200mhz-oc-quad-crossfirex-ultra-m-2-usb-3-1-gen1-hdmi-dp-vga-matx-anakart.html https://www.teknobiyotik.com/donanim/anakart-mainboard/asrock-b450m-pro4-socket-am4-amd-3000-serisi-islemciler-ile-uyumlu-versiyon-ddr4-3200mhz-oc-quad-crossfirex-ultra-m-2-usb-3-1-gen1-hdmi-dp-vga-matx-anakart.html Bu ikisi aynı anakart değil mi? Aynı kartın neden Ryzen 3000 uyumlu diye listelenip 100TL pahalı olduğunu anlayamadım. Eğer ilk kartın Ryzen 3000 ile çalışması mümkün değil ise bu ayıp. Bütün markalar bios update ile bunu sağlamış. Her iki kart aynı, fakat ikincisi Ryzen 3000 için güncellenmiş bios ile geliyorsa bunun için 100TL fark talep etmek ne demek? Edit: Asrock resmi sitesinde gördüğüm kadarıyla böyle bir ayrım yok. Ryzen 3000 için bios güncellemesi yayınlanmış. Biosu biz güncelleyip +100TL nizi alırız gibi bir durum var anlaşılan. |
H
6 yıl
|
Bir süredir opera bir sekmede video açık ise sistemi çok sıkıştırıp çakılmasına sebep oluyordu. Maden kazan virüs falan bulaştı diye düşünerek yeniden windows kurdum. Sorun devam ediyor. Hem CPU hem GPU yu çok fazla kullanıyor. Birden fazla sekmede video açıksa sonuna kadar kullanıyor. Biraz araştırınca problemin güncel opera'dan kaynaklandığını gördüm. Sekme üzerinde görüntülediği ses aktivitesi animasyonu soruna neden oluyor. İlginç bir şekilde imleci buraya getirince CPU GPU kullanımı normal seviyelere dönüyor. Aynı şekilde sorun yaşayıp çözmüş olan var mı? < Resime gitmek için tıklayın > |
H
14 yıl
|
http://video.haberturk.com/haber/video/ygsde-sifreli-kopya-skandali/49463 http://www.bizkackisiyiz.com/haber.php?haber_id=8917 http://www.facebook.com/video/video.php?v=423958878094&oid=22160303736&comments Kendi amaçlarına hizmet edecek "insan"ları önemli mevkilere koymak ve kurumları ele geçirmek için her türlü sınavda bu yıllardır yapılıyor. Ders çalışmak yerine cemaatin gözüne girmek lazım arkadaşlar. Bunların arasına girip Atatürk' e, Cumhuriyete hakaret etmeniz ve mümkün olduğu kadar çok arkadaşınızı cemaate kazandırmanız gerekiyor. Eğer bunu yapabilecek kadar şerefsiz ya da beyinsiz olabilirseniz önünüz açık. Lanet olsun!!! |
H
14 yıl
|
PSU verimliliğinin elektrik faturalarımıza nasıl yansıdığını bir örnekle açıklamaya çalışalım. günde 12 saat açık olan orta halli bir sistemimiz var diyelim. Sistemimizin güç tüketimi işlem yüküne göre değişmekle birlikte bu çalışma süresi içinde sürekli yük altında olmayacağından ortalama olarak çekilen güç 300W diyelim. Bu arada PSU muzun verimliliğinden kaynaklanan kaybı şimdilik hesaba katmıyoruz. Öncelikle sistemimizin günde kaç Kwh elektrik harcadığını hesaplayalım. Ortalama güç tüketimi 300w olan sistemimiz 1 saatte 0.3Kwh, 12 saatlik günlük çalışaması boyunca 0.3Kwh x 12 = 3.6Kwh, bir ay boyunca 3.6Kwh x 30 = 108Kwh elektrik tüketecektir. Şimdi iki farklı verimlilik seviyesinde PSU ile hesaplama yapıp verimliliğin faturalarımızı ne kadar etkilediğini görelim İlk PSU muzun verimliliği %80 olsun. PSU verimliliğini hesaba kattığımızda tüketim 108Kwh / 0.80 = 135Kwh olur. İkinci PSU muzun verimliliği % 90 olsun. 108Kwh / 0.90 = 120Kwh Şimdi birim fiyat ile çarpalım. Elektriğin Kwh fiyatı hatırladığım kadarı ile en son 0.16TL idi, zamlanmış olabilir. PSU muzun %100 verimli olduğunu varsayarsak ki bu fizik yasaları gereği imkansızdır :)) elektrik tüketimimiz 108Kwh x 0.16TL = 17.28TL %80 verimliliğe sahip PSU ile aylık elektrik tüketimimiz 135Kwh x 0.16Tl = 21.6Tl %90 verimliliğe sahip PSU ile aylık elektrik tüketimimiz 120Kwh x 0.16Tl = 19.2Tl %10 gibi ciddi bir verimlilik artışı aylık faturamıza sadece 2.4TL olarak yansıyor. Bu arada 80+ düz sertifikalı bir PSU ile 90+ denilebilecek platinium sertifikalı ve henüz örnekleri piyasa çıkmamış PSU lar arasındaki fiyat farkını takdir edersiniz. :)) Kısacası kesinlikle bazı ürün tanıtımlarında abartıldığı kadar getirisi yok. Tükettiğiniz kadar ödeyin deyip havaya saçılmış paraları gösterince ister istemez insanlar ciddi bir fark bekliyorlar. PSU Verimliliği konusuna ödeyeceğiniz fatura olarak bakarsanız görüldüğü gibi çokta bir getirisi yok fakat tabloya biraz geniş açıdan bakıldığında işler değişiyor. Çalışan milyonlarca sistem gözönüne alınıp enerji üretmek için büyük ölçüde hala fosil yakıt kullandığımız ve dünyayı yaşanamaz bir yer haline getirmek üzere olduğumuz düşünülürse enerji verimliliğinin ne kadar önemli olduğu anlaşılacaktır. Konu bu noktadan itibaren çok farklı yerlere kayabilir, bu kadarı yeterli. :)) Bütün bunların dışında verimliliği yüksek PSU ların daha ileri teknolojiye sahip olduğunu, daha az ısınıp daha düşük fan devri ile daha sessiz çalıştığını, dolayısı ile daha uzun ömürlü olabileceklerini sanırım söylemeye gerek yok. |
H
14 yıl
|
Forumu takip edenler bilir. Uzun zamandır bu konu her tartışıldığında elimden geldiğince tek rail sisteminin ne kadar sakat olduğunu, tek railin sanki bir yenilik yapmış gibi bazı uyanık üreticilerin ürünlerini ön plana çıkarma çabasından ibaret olduğunu anlatmaya çalıştım. Tek rail PSU ların daha güvenilir, daha kaliteli, daha güçlü vs. vs. olduğu iddia edildi, hiç alakası yok. Tek rail için anlatılanlar şehir efsanesinden ibaret. Tek rail sistemi boşu boşuna güvenliği elden bırakıp risk almaktan başka bir şey değil. Az buçuk ingilizce bilen arkadaşlar aşağıdaki linkte tek rail mitlerinin gayet bilimsel açıklamalar ve deneylerle nasıl yerle bir edildiğini görecekler. http://www.antec.com/Believe_it/PSU/index.php ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Efsane 1: Sadece tek kanallı Güç kaynakları Üst Düzey ekran kartlarını kaldırır: Bazı forumlar ve forum kullanıcıları ve hatta bazı büyük üreticiler +12 V tek kanallı güç kaynaklarının satışı ve kullanıcıları korkutmak için ekran kartlarıyla çok daha iyi çalıştığı dedikodusunu yaymaktadır. Bu kesinlikle tamamen anlamsızdır. Bu yargıya daha iyi varabilmek için, çeşitli senaryolar üstünde çalışalım ve güç kaynağının ekran kartına nasıl dağılım yaptığını görelim. Bugün piyasada bir çok değişik ekran kartı bulunmakta. Kullandıkları çiplerin farklarına göre istedikleri güç oranları da doğal olarak değişmekte. TDD (Thermal design power) Ekran kartının harcadığı toplam güç anlamına gelmektedir. Ekran kartları, özellikle güncel ekran kartları güç kaynağına pci-express kablosu ile bağlanmaktadır. Ekran kartınn isteyebileceği pci express bağlantı sayısı ciddi değişiklikler gösterebilir. Bazı kartlar tek 6 pin pci express konnektörü isteyebilir, bazıları iki, bazıları bir 6 pin ve bir 8 pin isteyebilir.Genel olarak diyebiliriz ki ekran kartı daha komplike ve üst düzey oldukça, ekran kartına gereken güç de o kadar artar.Bugün hemen hemen tüm üst düzey ekran kartları 1 adet 6 pin ve 1 adet 8 pin pci express kablosuyla gelmektedir. Not: Bir çok kişinin bilmediği bir husus vardır. Anakart üzerindeki pci express yoluyla da güç iletimi yapılır. Bu slotda, 24 Pin güç kaynağı konnektöründen beslenir. Tüm konnektörler ve slotlar için maksimum güç dağılımı (ekran kartına giden) aşağıdaki tablodaki gibidir: Pci-e slotu (24 pin anakart güç konnektörü üzerinden) 75 Watta kadar, (6.25A)x2 SLI ile X3 Triple Sli ile 6 Pin PCİ Express Konnektörü 200 watta kadar 6+2 pin pci express konnektörü 200 watta kadar (~17A) Teorik olarak hepsi birlikte ekran kartının güç tüketimi 300 watta kadardır. Ve görebileceğiniz gibi, hangi ekran kartını kullandığınız farketmeksizin, gücün dağılımı için birden fazla yol vardır. 75 Wattda 6.25Amper, sadece pci express slotundan, ve yine 200 watta kadar (17 Amper civarında) pci express konnektöründen. Görebileceğiniz gibi, bu gücün dağılım biçimine göre,Antec ya da benzeri çok kanallı bir güç kaynağından 12V kanallarından her hangi birine aşırı yükleme yapmanızın imkanı yoktur. (Güç kaynağı ekran kartı için yeterli olduğu sürece örneğin GTX 580 ekran kartına 300 watt bağlamamak gibi) < Resime gitmek için tıklayın > Tek kanal efsanesinin kaynağı ekran kartının çok kanallı güç kaynaklarında herhangi bir kanaldan, kanalın verebileceğinden çok güç çekmesine dayalıdır. Bu sayede OCP devreye girerek güç kaynağını kapatır ve komponentlere zarar gelmesini engeller. Fakat bu gerçekten modern sistemlerde böyle midir? Açıkçası az önce bilimsel olarak açıkladığımız gibi çok kanallı gç kaynaklarında tüm kanallar OCP korua faktörü altındadır. Bu bilimsel gerçekliği daha fazla desteklemek için farklı kablo ve güç dağılımları üzerinde tekrar duralım. Üst düzey ekran kartlarında 2 ya da 3 kanallı 12 V kanallı 3 güç girişine kadar (power input) bağlantı yolu gerekmektedir. PCI Express slotu 75 Watta kadar destek verebilmektedir, fakat bu yolun +12V kanalı ise 480 watta kadar limitlidir. Ekran kartının TDP değeri için gereksinim olan geri kalan güç ise 6 veyahut 8 pin ya da her iki bağlantı yolu kullanılarak sağlanır. Tipik Antec, Enermax ya da benzeri çoklu kanal yapısı kullanan güç kaynaklarında 40 Amper OCP kurulum noktasıdır, uygun olan toplam güç ise +12V kanalı vasıtasıyla 6 ya da 8 pin konnektörüyle beraber 40 Amper +12V = her biri 480 Watt olacak şekildedir. Bu herhangi üst düzey tekli ya da çoklu ekran kartı kullanımı için gereken maksimum değerin oldukça üzerinde ve fazlası bir güçtür. Antec çok kanallı güç kaynağı ekran kartına lazım olan tüm geri kalan (anakartın ilettiği dışında kalan güç) pci express kabloları sayesinde iletmektedir. Bununla beraber, tüm kanallardan dağıtılan güç OCP korumasıyla 40 Ampere kadar dengelenmiştir. Elbette bu değerler, güç kaynağının maksimum çıkışına bağlı olarak doğru orantılanmıştır. Ancak tüm yeni çoklu kanal teknlojisi kullanan modeller, ATX standartlarının getirdiği 20 Amperin tam 2 katını sunarak 40 Amper seviyesini kullanmaktadır. BUnun anlamıda en üst düzey ekran kartları için bile gereğinden fazla güce sahipsiniz demektir! Bir efsane için gereğinden çok daha fazlası! < Resime gitmek için tıklayın > İşte yukarıda klasik 2 yollu sli dizilimi görülmekte. 12V 1 kanalı maksimum 150 watt gücü pci express kanalları aracılığıyla sunmakta. 6 pin ya da 6+2 pin express konnektörler geri kalan güç gereksinimi için kullannılmakta. 40 Amper OCP her kanalda yani 12V çıkışında konumlandırılmış olarak yani 480 W güç değeri her bir +12V kanal yoluyla iletilmekte. Her kart için ayrı kanal kullanılması demek her kartın TDP 230 W ayrımı demektir, üstelik kartlar tam güçte çalışırken bile. Görüleceği üzere, ekran kartlarını çalıştırma kabiliyeti açısından çoklu kanal yapısında herhangi bir farklılık söz konusu değil. Bununla beraber, çoklu kanal yapısının tekli kanal yapısına oranla çok büyük bir farkı bulunmakta: GÜVENLİK. Modern çoklu kanal kullanan güç kaynakları, sahip oldukları mühendislik yapısı ve çoklu kanal dağılımı sayesinde siz ne yaparsanız yapın sistem içersinde 12V kanallarına aşırı yük binmesini engeller (doğru konfigürasyonlar dahilinde). Ayrı güç kanalları demek, her bir kanal OCP limitleriyle korunyor demektir. Bu da, yüksek gücün ekstra koruma altında doğru, kararlı ve GÜVENLİ bir biçimde gelmesi demektir. NOT: Bir çok tek kanallı güç kaynağı (piyasadan araştırıp bu modelleri tespit edebilirsiniz) OCP korumasını 60-70 Amper taşıyan 12V kanalı üzerine vermek yerine 10-20 Amper taşıyan 3.3V ve +%V kanallarına vermektedir. Acaba 70 Amper taşıyan kanal yerine 10 Amper taşıyan kanalları korumak daha mı mantıklıdır? Özetlemek gerekirse: Herhangi bir güç kaynağının belli başlı ekran kartlarına yeterli gelmemesinin altında yatan sebep o güç kaynağının toplam çıkış gücünün o model ekran kartına yetmemesidir. Örneğin 400 Watt güç kaynağı ile GTX 580 kullanmaya çalışmak gibi. Bu tüm marka ve model güç kaynaklarında böyledir ve tek kanal çok kanal yapısıyla bir alakası yoktur. Buna paralel olarak üst düzey markalı çoklu kanal yapısı kullanan güç kaynaklarının güncel ekran kartı kombinasyonlarıyla aşırı yük oluşturup sıkıntı çıkartması mümkün dğildir. Şu halde ekran kartı çalıştırma ve yeterlilik prensipleri göz önüne alındığında ve bilimsel olarak açıkladığımız tablolara da bakıldığında tek koruması olan tek kanallı bir güç kaynağının, her kanalda koruması olan çok kanallı bir güç kaynağından daha iyi olduğunu iddia etmek ne kadar doğrudur. Esas soru ise; milyarlarca lira verip para harcadığınız sistemi tek koruması olan güç kaynağına mı yoksa çok kanallı çok korumalı bir güç kaynağına mı emanet ederdiniz??? ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Sonuç olarak gerekli araştırmayı yapıp sisteminiz için yeterli toplam çıkış gücüne ve kaliteye sahip bir PSU satın aldığınızda yeterlilik, stabilite, kalite vs vs. olarak ister single rail olsun ister multi rail olsun aralında kesinlikle bir fark yoktur. Bu farklılıkların rail yapısı ile uzaktan yakından ilgisi yoktur. Var olduğunu iddia etmek saçmalıktır. Bu iki sistem arasındaki tek fark multi rail in ortaya çıkması muhtemel bazı özel durumlarda güvenlik için daha etkili bir sistem olmasıdır, var olma amacı budur. Edit: İlk çeviri eklendi. |
H
16 yıl
|
Uzun süre kullandığım Mushkin 2x1gb 1066Mhz kitin ardından sistemi daha rahatlatmak için 2x2Gb lık yeni bir kit almaya karar verdim. Yurtdışından gelecek olan bir arkadaşıma bu kiti (G.SKILL [PI] DDR2 PC2 8800 CL5 4GB) sipariş ettim ve sağolsun gelirken getirdi. Soğutucusu menteşe gibi birleştirilmiş kıvrımlı iki parçadan oluşuyor ve gayet hoş duruyor. Yeni nesil düşük voltaj ile çalışan DDR2 bellek yongaları kullanılmış. Yüksek frekansda daha stabil bir çalışma için 8 katman PCB kullanılarak tasarlanmış. SPD tablosuna baktığımızda 1.9v gibi bir voltaj ile 1066Mhz yapabildiğini görüyoruz, bu daha az güç tüketimi ve daha az ısı anlamına geliyor. Modüller 1100Mhz (8800CL5) olarak etiketlenmiş ve üretici bu değerlerde stabil çalışmayı garanti ediyor (1100Mhz 5-5-5-15 1.9v) İlk başta düşük voltaj ile çalışabilmesi overclock için iştahımı epeyce kabartmıştı ama umduğum kadar olmadı. 1.9v Default voltaj ile 1160Mhz de stabil çalıştı. Stabil olarak en fazla 1170Mhz yapabildim ve ilginçtir bu değerlere default voltaj ile ulaşıldığı halde voltaj arttırsam dahi daha öteye gidemedim. Sanıyorum yeni nesil DDR2 bellek yongalarının overclock konusunda voltaja duyarlılığı neredeyse hiç yok. Yinede 2x2Gb lık bir kit için oldukça başarılı değerler. < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > < Resime gitmek için tıklayın > Detaylı incelemelere bu linklerden ulaşılabilir. http://www.overclockersonline.net/?page=articles&num=1981&pnum=0 http://overclockzone.com/tor_za/year_2008/08/G.SKILL_F2-8800CL5D-4GBPI/index4.htm |
DH Mobil uygulaması ile devam edin.
Mobil tarayıcınız ile mümkün olanların yanı sıra, birçok yeni ve faydalı özelliğe erişin.
Gizle ve güncelleme çıkana kadar tekrar gösterme.
Problem hiçbir elektriksel arıza olmadığı halde güney köprüsünün durduk yerde bozulması. Güç düğmesine basıldığında power ledi ya hiç yanmaz, ya bazen yanıp söner fakat sistem tetik almaz. Servisler bu modelleri çok sever. (Burada yetkin olanlardan bahsediyorum. Ayaküstü gideceğiniz rastgele bir yerin basit bir sorun için dahi cihazı çöpe çevirip size iade etme ihtimali yüksektir.) Çünkü daha içini açmadan sorunun ne olduğu %90 bilinir. Güney köprüsü değiştirilir, ciddi bir masraf çıkar. Bu makineler adeta yaprak gibi döküldüğü için soruna neyin sebep olabileceğini araştırmaya karar verdim ve bir süre kartlar ve şematikleri ile boğuştuktan sonra sorunu bulduğuma %99.9 eminim. Sorun tasarımı yapan mühendisin bir hatasından kaynaklanıyor.
KONU DIŞI NOT: Bu not özellikle 8. nesil ve sonrası olan ve güney köprüsü değişen bütün marka modeller için geçerli. Güney köprüsü değişimi sonrası sistem biosuna "Clean ME" denilen bir işlem yapılması gerekir. Bu işlem bilinçsizce yapılırsa sonradan ortaya çıkacak ciddi sorunlara neden olabilir. Güney köprüsünün çevre birimleri ile haberleştiği veri yollarının voltaj seviyeleri de dahil sayfalar dolusu konfigürasyon ayarı İntel'in default ayarlarına döndürüldüğünden, fakat sizin bilgisayarın üreticisi bunların çoğunu kendi tasarımına göre özelleştirmiş olduğundan sorunlar çıkar. Mesela güney köprüsü ile ses çipinin iletişim yolu 3.3V seviyesindedir. Default olduğunda 1.8V a döner. Güney tarafı 1.8V iken ses çipinden gelen sinyaller 3.3V seviyesinde olunca güney köprüsü birkaç ay içinde kısmen bozulur ve artık ses çipini görmez. Buna ne oldu diye boşuna uğraşır durursunuz.
Asıl konuya dönelim...
Öncelikle G3 güç konumu ne demek açıklayalım ve aklımızda tutalım. Sistemin tamamen kapalı ve aynı zamanda güç bağlantısının kesik (adaptör çekili) olduğu konum "G3 power state" olarak adlandırılıyor.
Güney köprüsü içinde saat tarih bilgisi ve bios ayarlarının tutulmasını sağlayan RTC bölümü var. Bu kısım aynı zamanda bazı güvenlik önlemleri ve sistem başlatılması öncesi işlemlerden de sorumlu. Eğer RTC zarar görürse sistem hiçbir şekilde çalışmaz.
RTC bölümü genel yapı olarak bütün notebooklarda iki farklı besleme kaynağına sahip. Birincisi G3 konumundayken besleme sağlayan CR2032 para pil. İkincisi ise eğer sistem adaptöre bağlı ise anakart üzerinde daima aktif olan 3.3V lineer regülatör. Bu iki kaynaktan gelen gerilimler 1. şemada görülen D1 içindeki çift diyot ile birleşir ve RTC beslemesini bu noktadan alır.
Adaptör takılı değil ise RTC yi para pil besler. (Bios pili olarak bilinen pil) Takılı ise pilden akım çekilmez, ilgili lineer reg. besler. Bahsettiğim bu lineer regülatör ise anakartın ana 3.3V beslemesini sağlayan smps buck regülatör entegresinin içindeki lineer referans regülatörütür. Smps buck kontrol entegresi içinde mutlaka bulunur ve entegrenin bir pini buna ayrılmıştır. Sistem tamamen kapalı iken çok küçük akımla beslenmesi gereken donanımlar için kullanılır. Bahsettiğimiz RTC gibi...
2. şematikte Tongfang kartlardaki 3.3V buck regülatör kısmı görülüyor. Bu entegrenin 3.3V referans pini yok. Yapı gereği bu regülatör adaptör takılı olduğu sürece daima aktif olduğundan aslında bunun mahsuru yok. RTC beslemesi ref pini yerine daima voltaj bulunan 3.3VA çıkışından alınmış.
Fakat hiçbir anakartta göremeyeceğiniz çok önemli bir fark var. 3.3VA gerilimi 1. şematikte görüldüğü üzere R100 1.5k değerindeki direnç üzerinden RTC ye gidiyor. Normalde burada direnç olmaz, ref regülatör çıkışı direk diyota giriş yapar. Bu kartlarda lineer ref reg. olmadığından ve doğrudan 3.3VA buck çıkışı kullanıldığı için tasarımcı regülatörün kalkış, yük geçiş, ya da arızası gibi durumlarda RTC ye yüksek gerilim gitmesinden çekindiğinden olsa gerek araya direnç koymuş.
RTC kısmı 6uA gibi çok küçük bir akım çektiği için 1.5k direncin hem yeterli olacağını, hem de RTC yi koruyacağını düşünmüş olmalı. Tam bu noktada yanıldığı önemli bir ayrıntı var. RTC sadece G3 güç konumunda iken 6uA çekiyor fakat DC adaptörün takılı olması da dahil diğer güç konumlarında 300-600uA civarı bir akıma ihtiyaç duyuyor.
CR2032 pil tarafından gelen hatta ise R102 1k direnç görüyoruz. Burası Intel datasheetleri de dahil bütün sistemlerde böyle. Pil RTC yi sadece G3 güç konumunda beslemekle sorumludur ve 6uA akım ihtiyacı olduğu için 1k direnç üzerinden bu akım rahatlıkla sağlanabiliyor.
G3 harici güç konumlarında RTC ihtiyacı olan görece yüksek akımı 3.3V regülatörden alması gerekirken bu kartlarda aradaki R100 1.5k direnç yüzünden akım yeterli gelmiyor. +3.3VA_RTC noktasındaki voltaj çöküyor. İhtiyacı karşılamadığı için aynı anda CR2032 pilden de >150uA akım çekiyor. Bu yüzden en az 3-4 yıl civarı dayanması gereken pil daha erken bitiyor.
CR2032 pil bittikten sonra ise sistem ne zaman olacağı kesin olmayan ama eninde sonunda kesinlikle güney köprüsünün bozulacağı bir hale geliyor. Pil bitince +3.3VA_RTC voltajı daha da aşağı inerek Intelin datasheetindeki "electrical charactistics" kısımlarındaki aşılmaması belirtilen bazı sınırların ihlal edilmesine ve bunun sonucu RTC modülünün ve doğal olarak güney köprüsünün bozulmasına sebep oluyor.
Güney köprüsü değiştirildikten sonra ise asıl sorundan kimsenin haberi olmadığı için makine yine aynı arızayı yapmaya mahkum. Yeni takılan CR2032 pilin kalitesi ve doluluk oranına göre bir süre sorunsuz çalışacak fakat bittiğinde yine aynı şey olacak. Güney köprüsü değişiminden yaklaşık bir yıl sonra yine aynı arızayı yapan makineler gördüm.
Makineniz henüz hiç arıza yapmamış ya da güney köprüsü değişimi yapılmış olsun fark etmez. Kalıcı çözüm için R100 direncinin 1.5k yerine G3 haricindeki güç konumlarında yeterli akımı sağlayabilecek bir değere indirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde arıza kaçınılmaz.
< Resime gitmek için tıklayın >
< Resime gitmek için tıklayın >