Teknoloji Haberleri
Aşağı Git
Tüm Forumlar
Kültür ve Bilim
Kültür, Güncel ve Tarih
Kültür ve Tarih
*** Anadolu'da Türk Varlığı 1.600 Yıl Öne Çekildi ***
Bu konudaki kullanıcılar: 1 misafir
0
Cevap 55
Tıklama 1
Öne Çıkarma
Cevap 55
Tıklama 1
Öne Çıkarma
1. sayfa
-
*** Anadolu'da Türk Varlığı 1.600 Yıl Öne Çekildi ***
1. sayfa
DH Mobil uygulaması ile devam edin.
Mobil tarayıcınız ile mümkün olanların yanı sıra, birçok yeni ve faydalı özelliğe erişin.
Gizle ve güncelleme çıkana kadar tekrar gösterme.
Yozgat’ın Sorgun ilçesindeki Kerkenes Harabeleri (Pteria Antik Kenti) kazılarında, Anadolu’nun tarih öncesi dönemine ışık tutacak nitelikte Proto-Türk (Ön-Türk) izlerine rastlandı. Prof. Dr. Şevket Dönmez başkanlığında yürütülen 2025 yılı çalışmaları kapsamında tespit edilen İskit dönemine ait kurganlar ve anıtsal tören alanı, Anadolu’da bilinen ilk Türk mimari yapıları olarak değerlendiriliyor. Bu bulgular, Türklerin Anadolu’daki varlığına ilişkin kronolojiyi 2.600 yıl öncesine taşıyor.
Anadolu’da Proto-Türk İzleri: Kerkenes’te Tarih Yeniden Yazılıyor
Yozgat’ın Sorgun ilçesinde yer alan Kerkenes Harabeleri (antik adıyla Pteria), 2025 yılı arkeolojik kazı sezonunda dikkat çekici bir keşfe sahne oldu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Türk-İslam Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şevket Dönmez başkanlığında 18 Ağustos’ta başlayan ve eylül sonunda tamamlanan kazılar, Anadolu’da şimdiye kadar tespit edilmemiş Proto-Türk (Ön-Türk) kültürel izlerine ulaştı.
Prof. Dr. Dönmez, kazı sezonunun yalnızca Kerkenes değil, genel olarak Anadolu arkeolojisi açısından bir dönüm noktası niteliğinde olduğunu belirterek, “Bu yıl, Anadolu’da Proto-Türklerin varlığına ilişkin somut mimari kanıtlara ulaştık. Bu durum, Türklerin Anadolu’ya geliş tarihini yeniden değerlendirmemizi gerektiriyor,” dedi.
İskit Dönemine Ait Kurganlar ve Kut Alanı Gün Yüzünde
Kazı ekibi, Kerkenes ovasının doğu yamacında iki kurgan (yığma mezar) ve bunları çevreleyen anıtsal bir mezar kompleksi tespit etti. Yapılan incelemelerde, mezarların İskit dönemine, yani M.Ö. 6. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenebileceği sonucuna varıldı. Kurganlarda bulunan ok uçları ve çanak çömlek parçaları, bu tarihlemeyi doğrulayan arkeolojik veriler sundu.
Kazının en çarpıcı buluntusu, kurgan kompleksinin güneyinde ortaya çıkarılan ve 65 metre çapında taş halkadan oluşan kut alanı (tören alanı) oldu. Dönmez, bu yapının hem mimari boyutu hem de ritüel işlevi bakımından büyük önem taşıdığını vurgulayarak şunları kaydetti:
“Kut alanı, taş mimarisiyle Anadolu’da bilinen en eski Türk tören alanı olabilir. Bu yapının boyutları ve düzeni, devlet aklıyla planlandığını düşündürüyor.”
Turan Halklarının Anadolu’daki İlk İzleri
Prof. Dr. Dönmez, Kerkenes’te ortaya çıkan kurgan ve kut alanı mimarisinin, Türkistan, Kazakistan, Moğolistan ve Altaylar’da görülen İskit tipi mezarlarla birebir benzerlik gösterdiğine dikkat çekti. Bu benzerlikler, bölgenin erken dönem Turan halklarıyla bağlantısını somutlaştırıyor.
“Buradaki İskit varlığını saptamamız, Anadolu’ya ilk giren Turan kökenli halkların izlerini de ortaya koyuyor,” diyen Dönmez, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu alan, Anadolu’daki Proto-Türklerin ilk mimari yapısı olma özelliği taşıyor. Dolayısıyla Türklerin Anadolu’daki tarihini, milattan önce 550 yılına kadar geri götürmek artık mümkün.”
Bu tespit, Türk tarih yazımında 2.600 yıllık yeni bir Anadolu kronolojisi başlatma potansiyeli taşıyor. Arkeolojik veriler, İskitlerin Anadolu’daki varlığının yalnızca kısa süreli bir göç değil, kalıcı bir kültürel etki oluşturduğunu gösteriyor.
Proto-Türk Bozkır Devleti Tezi ve Gelecek Kazılar
Dönmez’e göre, elde edilen bulgular yalnızca mezar mimarisiyle sınırlı değil; aynı zamanda erken dönem siyasi yapılanma izleri de içeriyor. Kurgan kompleksinin planlaması, çevre düzeni ve kut alanının büyüklüğü, merkezi bir organizasyonun varlığına işaret ediyor.
Prof. Dönmez, gelecek yıllarda kazıların bu yönde ilerleyeceğini belirterek, “2026 kazı sezonunda hedefimiz, İskitler aracılığıyla kurulmuş olabilecek bir Proto-Türk Bozkır devleti modelinin izlerini araştırmak. Kerkenes’te ortaya çıkan planlı kurgan düzeni, bu toplumun mimari gücünün ve örgütlenme kapasitesinin ipuçlarını veriyor,” dedi.
Bu çerçevede kazı ekibi, önümüzdeki dönemde alanın jeofizik haritalanması, mezar mimarisinin 3D rekonstrüksiyonu ve tören alanının dijital belgelemesi gibi disiplinler arası çalışmalara odaklanacak. Böylece Kerkenes, yalnızca Anadolu’nun değil, Eurasya bozkır kültürlerinin kesişim noktası olarak da değerlendirilecek.
< Resime gitmek için tıklayın >
< Resime gitmek için tıklayın >
DH forumlarında vakit geçirmekten keyif alıyor gibisin ancak giriş yapmadığını görüyoruz.
Üye Ol Şimdi DeğilÜye olduğunda özel mesaj gönderebilir, beğendiğin konuları favorilerine ekleyip takibe alabilir ve daha önce gezdiğin konulara hızlıca erişebilirsin.