Yapay zeka teknolojileri dünya genelinde hızla yaygınlaşmaya devam ederken, bu kontrolsüz büyümenin sebep olabileceği sorunlara dair uyarılar da üst üste geliyor. Hatırlarsanız Nobel Fizik Ödülü sahibi bilgisayar bilimci Geoffrey Hinton, bu teknolojinin sebep olabileceği felaket senaryoları konusunda önemli uyarılarda bulunmuştu. Bu hafta bir başka Nobel sahibinden benzer bir uyarı daha geldi. Bu yılın Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazanan isimlerden biri olan Peter Howitt, yapay zekanın sebep olabileceği sosyo-ekonomik sorunlara dikkat çekerken, yöneticileri bu konuda aksiyon almaya çağırdı.
Peter Howitt, Yapay Zekanın Sebep Olacağı İşsizlik Sorununa Karşı Önlem Alınmasını İstiyor
Peter Howitt, bir ekonomist olduğu için işin daha çok ekonomi tarafına odaklanmayı tercih etti ve özellikle yapay zekanın sebep olacağı devasa işsizlik sorununa karşı uyardı. Howitt’e göre, yapay zekanın istihdam üzerindeki yıkıcı etkisi giderek büyüyor ve bu durum kontrol altına alınmazsa toplumsal düzende derin yaralar açabilir:
“Bu teknolojinin inanılmaz olanakları var, bunu kimse inkar edemez. Fakat aynı zamanda yüksek nitelikli işleri yok etme ya da dönüştürme potansiyeli de bir o kadar güçlü. Bu, toplumun kendi kendine çözemeyeceği bir çatışma. Düzenleme şart (...) Özel sektörün kendi çıkarları doğrultusunda hareket ettiği bir piyasada bu çatışmanın kendiliğinden çözüleceğini düşünmek saflık olur. Devletler, teknolojik dönüşümün yol açacağı toplumsal maliyeti göz ardı edemez.”
Howitt’e göre yapay zekanın en büyük riski, yalnızca düşük vasıflı işleri değil, yüksek nitelikli meslekleri de dönüştürme potansiyelinde yatıyor. Bu durum, üretkenlik artışı sağlasa bile, gelir dağılımında derin bir uçurum yaratabilir. Howitt, bu nedenle yapay zekanın kullanımının hem ekonomik hem de etik boyutlarıyla düzenlenmesi gerektiğini savunuyor. Tarih boyunca her teknolojik devrimin beraberinde fırsatlar kadar krizler de getirdiğini hatırlatan Howitt, “Buhar gücü, elektrik ya da internetin ortaya çıkışı gibi dönemler yaşadık ama bu kez dönüşümün hızı çok daha yüksek” diyor. “Nasıl bir yol izleyeceğimizi henüz kimse bilmiyor.”
Teknolojik gelişmelerin sosyo-ekonomik yapılar üzerinde oluşturduğu tahribat, Peter Howitt'in akademik çalışmalarının da merkezinde yer alıyor. "Yenilik ve Yıkım Teorisi" ile tanınan Howitt, Fransız ekonomist Philippe Aghion ile birlikte yürüttüğü çalışmalarında, teknolojik ilerlemenin “yaratıcı yıkım” süreciyle ekonomik büyümeyi nasıl etkilediğini inceliyor. Nitekim kendisine Nobel ödülünü getiren de bu çalışma oldu.
Peter Howitt’in açıklamaları, yapay zekanın geleceğine ilişkin tartışmaların giderek alevlendiği bir dönemde geldi. Nitekim tam da bu açıklamanın yapıldığı gün, Kaliforniya'da yapay zekaya yönelik ilk düzenleyici yasa imzalandı. Beyaz Saray'ın “yapay zekayı erken aşamada kısıtlamayalım” politikasına ters düşen bu hamle, ilerdei çıkacak daha kapsamlı düzenlemeler için de bir emsal teşkil edebilir.
Yapay zeka'nın çalışan insanların yerine kullanılmasına sınırlama getirilmeli, mesela 100 iş pozisyonu için en fazla 20 si için AI tercih edilebilmeli gibi bir uygulama olabilir.
Bu sayede insanların topyekün işsiz kalıp ekonomiye kötü etki etmesi engellenebilir.
Yakın zamanda kimsenin bilgisinin önemi kalmayacak Zaten bilgiye ulaşım çok kolay ve hızlı Kimse boşuna gereksiz personel çalıştırmak istemez İstemesi için mantıklı bir neden de yok
Peter Howitt, Yapay Zekanın Sebep Olacağı İşsizlik Sorununa Karşı Önlem Alınmasını İstiyor
Peter Howitt, bir ekonomist olduğu için işin daha çok ekonomi tarafına odaklanmayı tercih etti ve özellikle yapay zekanın sebep olacağı devasa işsizlik sorununa karşı uyardı. Howitt’e göre, yapay zekanın istihdam üzerindeki yıkıcı etkisi giderek büyüyor ve bu durum kontrol altına alınmazsa toplumsal düzende derin yaralar açabilir:
“Bu teknolojinin inanılmaz olanakları var, bunu kimse inkar edemez. Fakat aynı zamanda yüksek nitelikli işleri yok etme ya da dönüştürme potansiyeli de bir o kadar güçlü. Bu, toplumun kendi kendine çözemeyeceği bir çatışma. Düzenleme şart (...) Özel sektörün kendi çıkarları doğrultusunda hareket ettiği bir piyasada bu çatışmanın kendiliğinden çözüleceğini düşünmek saflık olur. Devletler, teknolojik dönüşümün yol açacağı toplumsal maliyeti göz ardı edemez.”
Howitt’e göre yapay zekanın en büyük riski, yalnızca düşük vasıflı işleri değil, yüksek nitelikli meslekleri de dönüştürme potansiyelinde yatıyor. Bu durum, üretkenlik artışı sağlasa bile, gelir dağılımında derin bir uçurum yaratabilir. Howitt, bu nedenle yapay zekanın kullanımının hem ekonomik hem de etik boyutlarıyla düzenlenmesi gerektiğini savunuyor. Tarih boyunca her teknolojik devrimin beraberinde fırsatlar kadar krizler de getirdiğini hatırlatan Howitt, “Buhar gücü, elektrik ya da internetin ortaya çıkışı gibi dönemler yaşadık ama bu kez dönüşümün hızı çok daha yüksek” diyor. “Nasıl bir yol izleyeceğimizi henüz kimse bilmiyor.”
Ayrıca Bkz.AI Günlükleri: Yapay zeka dünyasında bu hafta (14 Ekim 2025)
Teknolojik gelişmelerin sosyo-ekonomik yapılar üzerinde oluşturduğu tahribat, Peter Howitt'in akademik çalışmalarının da merkezinde yer alıyor. "Yenilik ve Yıkım Teorisi" ile tanınan Howitt, Fransız ekonomist Philippe Aghion ile birlikte yürüttüğü çalışmalarında, teknolojik ilerlemenin “yaratıcı yıkım” süreciyle ekonomik büyümeyi nasıl etkilediğini inceliyor. Nitekim kendisine Nobel ödülünü getiren de bu çalışma oldu.
Peter Howitt’in açıklamaları, yapay zekanın geleceğine ilişkin tartışmaların giderek alevlendiği bir dönemde geldi. Nitekim tam da bu açıklamanın yapıldığı gün, Kaliforniya'da yapay zekaya yönelik ilk düzenleyici yasa imzalandı. Beyaz Saray'ın “yapay zekayı erken aşamada kısıtlamayalım” politikasına ters düşen bu hamle, ilerdei çıkacak daha kapsamlı düzenlemeler için de bir emsal teşkil edebilir.
Kaynak:https://phys.org/news/2025-10-nobel-economist-ai-dangers.html
DH forumlarında vakit geçirmekten keyif alıyor gibisin ancak giriş yapmadığını görüyoruz.
Üye Ol Şimdi DeğilÜye olduğunda özel mesaj gönderebilir, beğendiğin konuları favorilerine ekleyip takibe alabilir ve daha önce gezdiğin konulara hızlıca erişebilirsin.
Haberi Portalda Gör