Teknoloji Haberleri
Aşağı Git
Tüm Forumlar
Donanım / Hardware
Anasayfa Haberleri
Çarpışan Galaksilerin Süper Masif Karadelik Doğurduğu Keşfedildi
Bu konudaki kullanıcılar: 1 misafir
0
Cevap 185
Tıklama 0
Öne Çıkarma
Cevap 185
Tıklama 0
Öne Çıkarma
1. sayfa
-
Çarpışan Galaksilerin Süper Masif Karadelik Doğurduğu Keşfedildi
1. sayfa
DH Mobil uygulaması ile devam edin.
Mobil tarayıcınız ile mümkün olanların yanı sıra, birçok yeni ve faydalı özelliğe erişin.
Gizle ve güncelleme çıkana kadar tekrar gösterme.
COSMOS-Web NIRCAM verilerini kullanan bilim insanları (Yale Üniversitesi'nden Pieter van Dokkum ve Kopenhag Üniversitesi'nden Gabriel Brammer) iki çarpışmış galaksiden meydana gelen ve olağandışı biçiminden dolayı "sonsuzluk galaksisi" (the ∞ galaxy) olarak bilinen bileşik galaksinin çarpışma bölgesinde beklenmedik bir aktif süper masif karadelik keşfettiler.
Normalde temel bir astronomi olgusu ve bilgisi olarak süper masif karadeliklerin genelde galaktik merkezlerde yer aldıkları iyi bilinmektedir ve özellikle de faal halleriyle aktif galaktik çekirdek olarak adlandırılmaktadırlar. Sonsuzluk bileşik galaksisinin iki eski kaynak galaksisi de bu süper masif karadeliklerden barındırmaktadır. Ancak normalde böyle bir denklemde herhangi bir süper masif karadeliğe fazladan eşlikçi veya dışardan galaksiye giriş yapmış başıboş bir obje olarak mümkün olabilecek üçüncü bir süper masif karadeliğin varlığı ve olağanüstü özellikleri araştırmacıları şaşırtmıştır.
< Resime gitmek için tıklayın >
< Resime gitmek için tıklayın >
< Resime gitmek için tıklayın >
Aktif süper masif karadelik beklentilerin aksine iki devasa galaktik çekirdeklerin herhangi biriyle ilişkili görünmemektedir, ancak bunların arasındaki karmaşık çarpışma bölgesinde yer almaktadır. Buradan oldukça belirgin biçimde yüksek iyonizasyonlu UV/optik emisyon çizgileri, radyo emisyonu ve X ışınları yaymaktadır.
Araştırmacılar bu tuhaflığı açıklamak için çeşitli senaryoları irdelemişlerdir. İlk senaryo olarak bir süper masif karadeliğe yani bir galaktik çekirdeğe ev sahipliği yapan üçüncü bir galaksinin de bileşik sonsuzluk galaksisinde yer aldığı ve üç galaksili birleşme senaryosu üzerinde durmuşlardır. Ancak bu senaryoyu üçüncü bir galaksinin varlığına dair galaksi şişkinliği, diski, uzantıları vb özelliklerin mevcut bulunmamasından dolayı elemişlerdir.
İkinci senaryo olarak araştırmacılar ilgili süper masif karadeliğin bambaşka bir galaksinin merkezinde bulunup ya ikili süper masif karadelik interaksiyonu yüzünden ejeksiyon veya dağılan bir galaksinin soyulmasıyla ayrışmış olabileceği ihtimalini değerlendirmişlerdir. Ancak bu model herhangi bir galakside gerçekleşebiliyor olsa da süper masif karadeliğin özellikleri ile eski veya yeni taşıyıcı galaksiler arasında zaruri bir ilişki öngörmemektedir ve bu süper karadeliğin tuhaf düzenli durumunu bir tesadüfe bağlamaktadır. Araştırmacılara göre iki model de bileşik sonsuzluk galaksisinin olağandışı morfolojisini, ilgili süper masif karadeliğin radyal hızının onlara uyar/paralel şekilde iki halkanın ve çevresindeki iyonize gazların hızları arasında kalmasını ve iki galaktik çekirdek arasında sıkışmış iyonize gaz dağılımının tam ortasında durmasını tatmin edici veya anlamlı biçimde açıklamamaktadır.
< Resime gitmek için tıklayın >
Dolayısıyla araştırmacılar günümüzde James Webb teleskobunun erken galaksilere dair bulgularıyla daha fazla geçerlilik kazanmış bir teoriyi raftan indirmeye karar vermişler: Doğrudan gravitasyonel çöküşe (direct gravitational collapse) dayanan ağır tohumlama (heavy seed) modeli. Araştırmacılar göre iki galaksinin çarpışması çekirdekler arasındaki kalan iyonize gazı şoklayarak sıkıştırmış ve bu sıkışan aşırı sıcak gaz ağır tohumlama modelinin izahına uygun olarak ekstrem koşullar yüzünden herhangi bir yıldız formasyonu yaşamadan doğrudan devasa bir karadeliğe dönüşmüştür. Çünkü onlara göre bu senaryo süper masif karadeliği içinde bulunduğu gaz bulutuyla özellik uyumlarını açıklayabilecek biçimde ilişkilendirmekte ve karadeliğin radyal hızının neden iki galaktik halkadaki gazların hızlarına bu kadar uyumlu olduğunu açıklamaktadır (daha iyi anlatmak için şöyle ifade edebiliriz; korunum yasaları gereği karadelik belirli bir kısmından oluştuğu gaz yığının momentum niceliklerini ve lokasyonunu muhafaza etmektedir ve gazdan arta kalanlarla uyumu bu sebepledir).
Sonuçta bu araştırmaya göre bileşik sonsuzluk galaksisine vücut vermiş olan bu çarpışmış galaksiler - hem de oldukça geç sayılabilecek bir kozmolojik fazda - doğrudan çöküş yoluyla karadelik doğurmuşlardır. Yine de araştırmacıların doğrudan çöküş ve ağır tohumlama modeline kanıt adayı olarak tanımladıkları galaksi üzerinde daha fazla çalışılması, bilim camiasının bu hipotezleri daha fazla veriyle sınaması ve modelleri güncelleyebilecek veya tamamen yadsıyabilecek yeni bulgulara göre perspektifi geliştirmesi gerekmektedir.
Kaynak:
https://validate.perfdrive.com/fb803c746e9148689b3984a31fccd902/?ssa=b5073a70-8559-4c2e-a5b5-781a118dc791&ssb=94977284497&ssc=https%3A%2F%2Fiopscience.iop.org%2Farticle%2F10.3847%2F2041-8213%2Faddcfe&ssi=0467ed90-cnvj-4c97-9e7b-5f8169d5933f&ssk=botmanager_support@radware.com&ssm=35844976455692037106258758189130&ssn=59df3d8cff75f18dab472b12311c2a3f74b9ae04c414-f2ef-4f83-ab51ea&sso=7e3c43cb-30919ff6c0886ef4e84a32f125cfc3d7764f8b6246fc15c8&ssp=08864640781753849785175383252092329&ssq=39960816186622496330661866166626243782084&ssr=MTA0LjI0Ny4xNzIuNjE=&sst=&ssu=&ssv=&ssw=&ssx=eyJyZCI6ImlvcC5vcmciLCJfX3V6bWYiOiI3ZjkwMDBhZTA0YzQxNC1mMmVmLTRmODMtYTNjYi0zMDkxOWZmNmMwODgxLTE3NTM4NjE4NjY1ODEwLTAwMDNjYjkzODQzZWE3YzJiMWQxMCIsInV6bXgiOiI3ZjkwMDBhYjJhNTQ5Ny00ZDNhLTQxNDYtYWMyMy0xZTI4YjA5MjU2NGYxLTE3NTM4NjE4NjY1ODEwLWQ2MDhlNDYxMzYwMjExMDQxMCJ9
https://validate.perfdrive.com/fb803c746e9148689b3984a31fccd902/?ssa=b5073a70-8559-4c2e-a5b5-781a118dc791&ssb=94977284497&ssc=https%3A%2F%2Fiopscience.iop.org%2Farticle%2F10.3847%2F2041-8213%2Faddcfe&ssi=0467ed90-cnvj-4c97-9e7b-5f8169d5933f&ssk=botmanager_support@radware.com&ssm=35844976455692037106258758189130&ssn=59df3d8cff75f18dab472b12311c2a3f74b9ae04c414-f2ef-4f83-ab51ea&sso=7e3c43cb-30919ff6c0886ef4e84a32f125cfc3d7764f8b6246fc15c8&ssp=08864640781753849785175383252092329&ssq=39960816186622496330661866166626243782084&ssr=MTA0LjI0Ny4xNzIuNjE=&sst=&ssu=&ssv=&ssw=&ssx=eyJyZCI6ImlvcC5vcmciLCJfX3V6bWYiOiI3ZjkwMDBhZTA0YzQxNC1mMmVmLTRmODMtYTNjYi0zMDkxOWZmNmMwODgxLTE3NTM4NjE4NjY1ODEwLTAwMDNjYjkzODQzZWE3YzJiMWQxMCIsInV6bXgiOiI3ZjkwMDBhYjJhNTQ5Ny00ZDNhLTQxNDYtYWMyMy0xZTI4YjA5MjU2NGYxLTE3NTM4NjE4NjY1ODEwLWQ2MDhlNDYxMzYwMjExMDQxMCJ9/pdf
Görsellerin Kaynağı:
Aynı makale, karadelik görseli ESO ve M. Kornmesser'den:
https://www.eso.org/public/images/eso2402a/