Çin’in uzay ajansı operasyonun başarıyla tamamlandığını henüz resmi olarak doğrulamamış olsa da, bir Amerikan uzay gözlem şirketi, iki uydunun birbirine yaklaştığını tespit etti.

Yakıt ikmal teknolojileri, hem insansız hem de insanlı uzay görevleri için önemli bir gelişme olarak görülüyor. Mürettebatlı roketler, yörüngeye ulaşmak için yakıtlarının büyük kısmını harcadığından, daha derin uzay görevleri için bu tür karmaşık yakıt aktarım operasyonlarına ihtiyaç duyulacak.

Shijian-21 ve Shijian-25 uydularıyla gerçekleştirildi

ABD merkezli durumsal farkındalık yazılım şirketi COMSPOC, 2-6 Temmuz tarihleri arasında Çin’in Shijian-21 ve Shijian-25 uydularının optik sensör verilerinde birleşmiş göründüğünü duyurdu. Şirket, bu uzun süren yakın manevralar nedeniyle, iki uydunun kenetlenmiş olabileceğini belirtti.

COMSPOC, Haziran ve Temmuz aylarında her iki uydunun jeosenkron yörüngede bir dizi yakın geçiş gerçekleştirdiğini gözlemledi. Bu geçişlerin ilki 13 Haziran’da yaşandı. Shijian-25 ve Shijian-21, o gün 1 kilometre kadar yaklaştı ve yaklaşık 90 dakika bu konumda kaldı. Bu sırada, ABD’ye ait iki gözetleme uydusu (USA 270 ve USA 271) Çin uydularının iki yanına konuşlanmış durumdaydı.

İsviçreli uzay gözetim firması s2a systems’in optik görüntüleme verilerine göre, iki Çin uydusu 30 Haziran’da bir başka yakın geçiş daha gerçekleştirdi. Bu esnada her iki uydu da ekvatorun yaklaşık 35.786 kilometre üzerindeki yörüngede bulunuyordu.

s2a systems, 2 Temmuz’daki açıklamasında “Dün aralarındaki mesafe sabit kalmışken, bugün yeniden yaklaştılar ve saat 11:00 UTC itibarıyla (Pekin saatiyle 19:00) artık cihazlarımızla birbirlerinden ayırt edilemiyorlar” dedi.

Ayrıca Bkz.Güneş ilk defa bu kadar yakından görüntülendi: İşte o anlar

Yörüngede yakıt ikmali neden önemli?

Shijan-25 bu yılın Ocak ayında fırlatılırken, Shijian-21 2021'den beri uzayda bulunuyor. Şanghay Uzay Uçuş Teknolojisi Akademisi, Shijan-25 uydularını yörüngede yakıt ikmal kabiliyetlerinin yanı sıra bir uydunun ömrünü uzatabilecek operasyonları test etmek için tasarladı.

2022 yılında Shijian-21, karmaşık bir yörünge operasyonunda görev aldı. O yıl, artık kullanılmayan bir Çin navigasyon uydusu olan Beidou-2 G2 ile kenetlendi. Shijan-21 daha sonra uyduyu GEO üzerindeki bir “mezarlık yörüngesine” taşıdı. Bu süreçte Shijian-21’in büyük miktarda yakıt tükettiği biliniyor. Şimdi ise, bu uydu Shijian-25 tarafından başarıyla yeniden yakıtla doldurulmuş olabilir.

Dünyanın önde gelen uzay güçleri, yörüngede yakıt ikmali teknolojisini hem uydu operasyonları hem de insanlı derin uzay görevleri için kritik görüyor. Örneğin SpaceX’in Starship programı, Mars’a insan göndermeyi hedefliyor ve bunun için yörüngede yakıt ikmali yapılması gerekiyor. ABD'nin benzeri bir teknolojiyi 2026 yılında deneyeceği belirtiliyor.