Buharlasma bir etken olabilir. Eger sogutma islemi buharlasmaya oranla cok yavas gerceklesirse, donacak suyun miktari gitgide azalir. Sicak su daha cabuk buharlastigina gore teorik olarak ilk buz kristalinin görülmesi daha cabuk olabilir. Sogutulan suyun kabi, derecesi, sogutma isleminin nasil yapildigi gibi parametrelerle oynanarak sadece buharlasmanin bile buna sebep olabilecegi kagit ustunde kanitlanabilir. 3000 lira olmasa bile bi 50 lirayi falan ![]() |
Mpemba etkisi diye geçiyor, sebebi tam bilinmemekte ama bazı teoriler mevcut. |
Soruyu ilk okuduğumda benimde aklıma gelen buydu, fakat kapalı ortamlarda da aynı sonuç gözlemleniyormuş. |
Kapalı ortamda suyun buhar basıncı yüksek olur. Dolayısıyla gaz basıncı daha da artar. Ve basınç suyun donmasına katkı sağlar. |
Su soğudukça buhar basıncı azalmayacak mı peki? |
Sıcak su nasıl donarki. Önce soğuması lazım Yada basınçla katılaştırılır. Soru tam olarak ne? |
Çocukluğumda bizim dik yokuşta kışın sıcak su dökerdi abilerimiz , soğuk su dökünce su-kar-buz karışımı pek güzel olmazdı. Sıcak su dökünce buz cam gibi olur öyle kayardık... O zamanlar geldi aklıma Ben suyun istisna kabul edilen hacim değişimi sebebiyle olduğunu düşündüm Isınan maddelerde durum nasıl farklıdır bilmiyorum fakat su için benim aklıma şu gelmişti: bir H2O molekülündeki hidrojen , diğer H2O molekülündeki oksijeni elektrostatik çekim kuvveti ile çekip arasında oluşan fiziksel bağa (dipol-dipol) yada hidrojen bağı deniyor. Oksijen in diğer bir moleküldeki hidrojeni fiziksel kuvvetle çekmesi , kendi molekül içindeki kovalent hidrojen bağlarını zayıflatır. Tüm Oksijen-Hidrojen arasındaki bağlar olması gerekene göre daha uzun oldukları için suyun özkütlesi düşer. Bu anormal durum +4 ve -4 aralığında oluyor sanırım. Soğuk su yani +4 ve -4 aralığındaki suyun yada buzun yoğunluğu daha düşük, hacmi daha büyük. Sıcak yani 10,20,30 santigrad ın hacmi daha küçük yani ,yoğunluğu daha yüksek. Buz yani katı hale geçme , moleküller arasında boşluk kalmadan dip dibe yanaşma olarak düşünürsek. Sıcak suyun molekülleri , soğuk suya nazaran birbirine daha yakın. Dolayısıyla katı hale geçiş hızı sıcak suda daha yüksektir diye düşündüm. sağlama olarak şöyle düşündüm: Diğer türlü sıcak su ve soğuk suyun katılaşmasını adım adım düşünürsek , sıcak olan ilk etapta ısı kaybetmesi gerekir, sonra soğuk sudan farkı olmaz ve fark olmadıktan sonrada diğerinden daha hızlı donmaz. Bu sebeple hal geçişi ısı alışverişi esnasında olmalıki 2 farklı sıcaklıktaki suyun farklı hızlarda donmasından söz edebilelim. böyle düşünmüştüm fakat şimdi yazarken farkettim , bu diğer maddeler içinde geçerli değil sonradan gelen ekleme: Isı alış verişi esnasında , hal geçişi olmalı gibi bir önermeden sonra şuna ulaşabiliriz, hal geçişi olurken aynı zamanda bazı H2O molekülleride buharlaşmaya devam ediyordur. Dolayısıyla hal geçiş esnasında sabit kalması beklenen sıcaklık var ve bu buharlaşma onu azalması yönünde zorlayacak. Bu zorlamayı hal geçişi olduğu için sıcaklığını değiştiremeyen madde , titreşen moleküllerinin enerjisini soğuracakki buda normal halde daha hızlı bir donma gözlenmesine sebep olcak. Bu haliyle kurubuz üretimi gibi oldu. |
Yani 0 dereceye ulaşmadan donduğuna göre bu olay basınçla alakalı bence. Kapalı kaptaki buhar basıncı suyun çok soğumadan donmasına neden oluyor. Soğurken basınç azalıyor ama diğeri kadar azalmıyor. |
0 derecede donma gerçekleşiyor önceside ondan bağımsız değil ona bağlı bir süreç sanırım. Kesin ayrımlar yok ortada @neverlate pazarlığa gerek bile kalmadı 50 ye fitsin yani ![]() |
Hiç şansınız yok gençler! Aristo bile gözlemlemiş ama nedenleri hakkında deney ortamındaki ölçüm güçlüğünden dolayı tam bir çözüme ulaşmak güç gözüküyor. Sonunda bu iş HY'nin işine döner, para koyanın cebinde kalır! ![]() |
Böyle bir soru sormadan önce sabit koşulları belirtmek gerekir. Ödül için verilen soruda birde "ikna etmek" eklenmiş. Yani ikna edilecek kişi için her zaman açık kapı kalmış oluyor. Suyun garip bir karakteri var. 2008'de şöyle bir soru sormuştum: Suyu kaynata kaynata dondurMak mümkün müdür? (Çevre koşullarını istediğiniz gibi ayarlamakta özürsünüz.) Termodinamikden faydalanıp kendimce bir cevap bulmuştum ama farklı orijinal yanıtlarda gelmişti. İlginizi çekebilir:http://resim.donanimhaber.com/m_27928966/mpage_1/f_/key_//tm.htm#27928966 |
Evet ortam şartlarından kesinlikle söz edilmeli konuya baktım "Deep Impact" doğrudan suyun faz diyagramından bahsetmiş, tamamlamak adına: üçlü nokta konlarının gözüktüğü bir faz diyagramı < Resime gitmek için tıklayın > vasago da doğru söylemiş , ani değişen ortam şartlarında moleküller akması gereken ısıda kendi titreşimlerinden ve kendi enerjilerinden feragat ettikleri için bu durum gözleniyor. Kendi yukarıdaki mesajımın düzletme kısmından sonra son cümlede kuru buz üretimi gibi oldu demiştim. Vasago da aynen bundan bahsetmiş. Kurubuz üretiminden kısaca bahsedersek, CO2 alınıp hacmi hızlıca değiştirilebilen bir kaba konur, iyice sıkıştırılır ardından ani olarak genleştirilir. CO2 molekülleri bu ani hacim değişiminden (yada vakum yardımı ile) çok ani olarak basınç düştüğü için kaynamak yani buharlaşmak isteyecekler. Tabi buharlaşmak içinde ortamdan o kadar ani olarak ısı çekemeyecekleri için kendi potansiyellerinde olan moleküler titreşim enerjilerinden feragat edecekler. Bu ani olarak sıcaklık düşüşü yaşanacak ve tüm CO2 molekülleri donarak katı hale geçecekler. CO2 faz diyagramı: < Resime gitmek için tıklayın > |
Eklemelerin için teşekkürler @C2H5OH, Aslında bu soruyu, senin sorduğun soruyla ilişkili olarak paylaştım. Kıyıdan köşeden birbirine bağlantılı gibi. En azından biraz fikir veriyor. Yani benim sorduğum sorudan da çıkartılabileceği gibi donma ve kaynama olayları birbirinden bağımsız koşullar gerektiriyor. Cevabı düşünürken bütün değişkenler bir arada düşünülmeli. Ama çok fazla parametre olduğu için bazı değişkenlerin sabit olması gerekiyor. Eğer sabitler belirtilmezse sonuçta çok farklı çözümler ortaya çıkabiliyor. Neyse, kimyadan hiç hoşlanmam da termodinamiği, akışkanlar mekaniğini severim. Soruyu biraz düşünecem sanırım. |
beyler ekşide gördüğüm bir yazı: özdeş kapalr içerisindeki bir kilogram sıcak su ile bir kilogram ılık suyu yanyana koyar, ikisini de aynı yöntemle ve birim zamanda aynı ısıyı kaybedecekleri şekilde soğutursanız, önce ılık su sonra sıcak su donar. mpemba etkisi denilen geyiklik ise modern bilimin sarsılmasından haz duyanların gereğinden fazla büyüttüğü ve neredeyse allahın hikmeti saymaya başlayacakları cinsten bir denyoluktur. (bkz: bilim efsaneleri) peki nedir bu etkinin anlattığı. efendim işin söz kısmı şöyle : özdeş iki kap içerisine yerleştirilmiş eşit miktarda fakat farklı sıcaklıklarda iki su kütlesini soğutmaya başlarsanız kimi durumlarda buz kristallerinin oluşmaya başlaması sıcak olanında soğuk olanından önce görülebilir. peki nasıl olur bu. bu, verilen sıcaklığın suyu meydana getiren moleküllerin ortalama ısıl birikimlerini gösteriyor olmasından kaynaklanır. yani 70 derecedeki su ısıl enerjileri ortalamasının ölçümü 70 derece eden su anlamındadır yoksa tüm su moleküllerinin sıcaklıkları 70 derece değildir. aynı durum 30 derecedeki su için de geçerlidir;tek bir farkla: 30 derecedeki su içerisinde ortalamadan çok uzakta ( çan eğrisinin uçlarında ) bulunan moleküllere daha az rastlanır. suları soğutmaya başladığınızda, genel ortalamadan çok uzakta bulunan moleküller düzensizliği fazla olan 70 derecelik su içerisinde daha fazla olduklarından, önce donarak buz kristallerin sıcak suda daha önce görülmesine sebep olabilirler. yoksa termodinamik halen daha koç gibidir çok şükür. |
dün gece mpemba etkisi hakkında neler denmiş diye sözlüğe bende baktım , aynı yorumları okumuştum. mpemba nedir diye ingilizce kaynaklara bakmadım , çok iyi bir ingilizcem olmadığı için birazda üşengeçlikten. son paragraftaki ortalama sıcaklıktan sonra aynen denen şu cümlede: "30 derecedeki su içerisinde ortalamadan çok uzakta ( çan eğrisinin uçlarında ) bulunan moleküllere daha az rastlanır. suları soğutmaya başladığınızda, genel ortalamadan çok uzakta bulunan moleküller düzensizliği fazla olan 70 derecelik su içerisinde daha fazla olduklarından, " 70 derecedeki ortalamadan düşük olan moleküllerin enerjisi ile 30 derecedeki ortalamadan yüksek olan molekül enerji miktarlarında bu şundan fazladır denilemez. |
ben bunun normal şartlarda böyle olduğunu sandım sonra wikipedi ye girdim ve deneyin şartlarından dolayı olduğunu tahmin ettim.Sonra deney yaptım ılık su daha çabuk dondu.Bence soruda bi kandırmaca var sıcak suyu don tutucu maddeyle kaplarsanız tabi o çabuk donar .Yada soğuk suyun donma noktasını azaltırsanız gene sıcak su çabuk donar. sizde aynı şeyi düşünüyormusunuz http://www.bilimbilmek.com/tr/mpemba-etkisi.html hepsini okuyun EDİT:Yanlışsam düzeltin ama gerçekten soru saçmalık.Wikipedi özel koşullarda demiş ee bu özel koşullarda olucaksa ne anlamı var. |
İngiliz kraliyet ailesine ait bir kimya kuruluşu bu sorunun cevabını bilmsel yönüyle kanıtlayana yüklü miktarda para verilecegini okumuştum.yaklasık 280.000 sterlindi galiba |
Bir arkadaşımın yolladığı cevap ;
|
Bu soruyu bir arkadaşım sordu ve cevapladım sonra acaba düşünmediğim başka bir sebep varmı kendime sordum. Facebook da çok garip ve komik cevaplar verenler oldu kimyasal fiziksel değilde metafizik güldürücü cevaplar :)
Neyse bende size sorayım , sebebi nedir? bakalım neler gelecek
DH forumlarında vakit geçirmekten keyif alıyor gibisin ancak giriş yapmadığını görüyoruz.
Üye Ol Şimdi DeğilÜye olduğunda özel mesaj gönderebilir, beğendiğin konuları favorilerine ekleyip takibe alabilir ve daha önce gezdiğin konulara hızlıca erişebilirsin.