quote:

Orjinalden alıntı: AbsoluteZero

@majaturamp

Belleklere 2.3v - 2.4v verebilirsin, cogu zaman oem bellekler bile bu voltajlarda problem cıkarmıyor. Ondan sonra hızları ve timingleri ile oynayabilirsin.

quote:

Orjinalden alıntı: AbsoluteZero

Temel bellek zamanlamaları 101 ( Prerequisite bellek overclock 101 )

Diyelimki 4-4-4-12 1T bir bellek zamanlamamız var.

• Birinci basamak CAS gecikme süresini gösterir.
  
• İkinci basamak RAS to CAS ( Trcd ) gecikme süresini gösterir.
  
• Üçüncü basamak RAS Precharge ( Trp ) gecikme süresini gösterir.
  
• Dördüncü basamak Active To Precharge ( Tras ) gecikme süresini gösterir.
  
• 1T / 2T olarak adlandırılan bölüm ise Command Rate'tir.
  

Bilgisayarımıza taktığımız bellek modülleri bellek çiplerinden oluşmaktadır. Yani o slotlara yerleştirdiğiniz her bellek modülünün içinde bellek çipleri vardır. Sayıları bellekten belleğe, modelden modele değişkenlik gösterir ama bizim için önemli olan varolmaları. Belleği 2 boyutlu bir harita olarak düşünmeliyiz. Bellek üzerindeki herhangi bir veri ( bit ) haritada yer belirtirken kullandığımız enlem ve boylam benzeri yöntem ile bulunmaktadır. Bir verinin nerede olduğunu satır ve sütun dediğimiz adresler belirler. Anakartımız belleklerden veri çekmek istediğinde "şu satır, şu stundaki veriyi getir" der ve bellekler ona göre işlem yaparlar. Tabi olay bu kadar basit gelişmez. Bellekte belli bir noktadaki veriyi çekmek için ilk önce satır, sonrada stün aktif hale getirilir, o satır ve stünun kesiştiği noktadaki veri odacığı aktif olur ve data hattına veri aktarılır. Fakat bunların hepsi anlık olmaz, fizik kanunları yüzünden olamaz. Belleklerimiz aptaldır, etrafında kendisi ile etkileşimdeki diğer bölümlerin ne durumda olduğunu, kendi hızına cevap verip veremeyeceğini bilmez, bu yüzden kontrollü bilgi alımı sağlanamazsa sistem stabilitesini kaybeder ve bumm.. hepimizin iyi bildiği "mavi ekran" yada kilitlenmeler, reset vb..

İlk önce anakartımız belleklere "şu satırı aktif et" ( RAS ) emri gönderir. Fakat bu emir işlenmeden önce stabilite için belli bir zaman geçmesi sağlanır. İşte bu zamana Command Rate ( 1T / 2T ) denir. 1T 1ns, 2T 2ns zaman birimine eşdeğerdir. Bu zaman birimi tamamen anakartınızın kuzey köprüsünden yada işlemci içindeki bellek yöneticisinden sinyalin belleklere ulaşması için bir süre geçmesi gerektiğinden olması gereken bir gecikmedir. Bellekler bir komutu bitirmeden ikinci bir komut gelirse çökerler. Bu gecikmelerin hepsi bunun için mevcuttur.

Satır aktif edildikten sonra stün aktif edilmek istenir fakat satırın aktif olması ile stünun aktif olması arasında bir zaman geçmesi gerekir. Bu gecikmeyide elle ayarlayabilmekteyiz, Trcd dediğimiz RAS to CAS delay bu aradaki gecikmeyi belirten değerdir. Bu gecikmenin olmasının sebebi ise tamamen satırın aktif olması istendikten sonra aktif olabilmesi için bir müddet izin vermektir. Eğerki satır aktif ol emrinden hemen sonra stün aktif ol emri göndersek ve bellekler satır aktif ol emrini tamamlayamamışsa sistem çökecektir.

Bu sürede aşıldıktan sonra sütun aktif edilmiş olur, artık veri odacığımız aktiftir. Bu noktada oku emri gönderilir.. Oku emrinden sonra verinin data hattına aktarılması için belli bir süre geçmesi gerekir, buna CAS gecikme süresi denir.

Veri data hattına aktarıldıktan ve anakartımızın kuzey köprüsü tarafından veya işlemci bellek kontrolcüsü tarafından elde edildikten sonra satırın deaktive edilmesi için RAS Precharge komutu gönderilir. Bu işlemin gerçekleşmesi içinde belli bir zaman geçmesi beklenir. Buna Trp gecikme süresi denir.

Son olarak Tras dediğimiz gecikme süresi, bir satırın deaktive edilmeden önce minimum ne kadar süre aktif kalması gerektiğini belirtir. Bu değer CAS + RAS to CAS + RAS Precharge toplamı ile aynı yada daha düşük olmalıdır. Daha yüksek olursa, bellekleriniz veri alımını erken bitirirse, yani örneğin 15ns'de toplam işlemi tamamlamışsa fakat sizin Tras değeriniz 20ns ise 5ns Tras'i tamamlamak için bellekler boşta bekleyecektir. Tras değerini çok düşürmek stabiliteyi bozabilir. Çünkü bu değer aynı zamanda failsafe görevi görür.

Aslında yukarıdaki yazıdan belleklerin ne kadar aptal olduğunu anlıyorsunuz. Bu aynen birisine bir harita vermeniz ve "şu sokağı 15sn'de gececeksin, sola döneceksin ki sola dönmek için 5sn harcayacaksın, sonra şu sokağıda 20sn'de geçeceksin" demek gibi. Kişi ilk sokağı 15sn'de değilde 10sn'de geçebilir fakat sırf 15sn'de geçmesi gerektiği için 5sn bekleyecektir. Bellekler içinde aynısı geçerlidir. Bu yüzden fabrika çıkış gecikme değerlerinden daha düşük değerlere inilebilmektedir. Ayrıca bellek modüllerindeki her çipin içindeki her satırın ve her kolonun ne kadar mükemmel üretildiğine bağlı olarakta aynı marka modelden aldığınız iki bellek modülleri arasında farklar olabilmektedir. Bu yüzden overclock bölümünde bazı arkadaşlar "oem ramim şu değerleri yaptı, ramlere bu kadar para verenlere acıyorum" derken bazıları "bu kadar para verdim birşey yapamıyor ramler" derken bazılar "cas4 1400 MHZ yaptım" diyor.

Buradan çıkaracağımız ders, hepimiz kardeşiz, savaşma barış ( ayaküstü ceza almayalım diye değiştirmek zorunda kaldım ), komşuda pişer bizede düşer, kedi birşey görmüş yara zannetmiş vs.. vs..

quote:

Overclock'taki amaç elde edilebilecek en yüksek performans artışını elde etmek olduğuna göre mümkünse 1T'de kullanın derim.

quote:

Orijinalden alıntı: AbsoluteZero
Rica ederim, iki sene önce yazdığım bir yazının bugün birisine yardımcı olmuş olması bile paylaşmanın ödülü oldu

quote:

Orijinalden alıntı: ZAGROSs
hocam yazilarinizi okudum ellerinize saglik faydali bilgi olmus.

fakat biosda CR veya command rate bolumunu bulamadim.ben 4gb kingston hyperx kullaniyorum 800mhz 5-5-5-15 2T. bunu 1T nasil yapabilirim