Teknoloji Haberleri
K
Gönderiler
Hakkında
0 K
3 hafta
|
Multi Split Klima Sistemleri Klimalar Hakkında Genel Bilgi Bu yazıyı PDF formatında incelemek ve indirmek için buraya tıklayabilirsiniz. Klimalar ; iç ortamın sıcaklık, nem ve hava kalitesini istenilen düzeye getirmek ve bunu sabit tutmak amacıyla kullanılan cihazlardır. Günümüzde sadece yazın serinletmekle sınırlı kalmayıp, kışın ısıtma da yapabilen çok yönlü sistemler haline gelmişlerdir. Evlerden ofislere, araçlardan büyük sanayi tesislerine kadar birçok alanda yaygın olarak kullanılırlar. Bir klimanın temel çalışma prensibi, buzdolabına benzer şekilde, bir soğutucu akışkanın çevrim yoluyla ısıyı bir ortamdan alıp başka bir ortama taşımasına dayanır. Bu çevrimde kompresör, evaporatör, kondenser ve genleşme valfi (veya kılcal boru) gibi bileşenler görev yapar. Klima çalışırken sadece sıcaklığı değil, aynı zamanda havadaki nemi de kontrol eder. Bu sayede hem daha konforlu bir ortam sağlanır hem de bazı durumlarda yapısal koruma ve enerji tasarrufu da mümkün hale gelir. Yapısı gereği nem alma cihazları kadar yüksek performans sağlamasa da nem kontrolünde başarılı sayılabilir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte inverter klimalar gibi enerji verimliliği yüksek modeller yaygınlaşmıştır. Aynı zamanda filtreleme sistemleri sayesinde hava kalitesini artıran, alerjenleri azaltan, sessiz çalışan ve akıllı sistemlere entegre olabilen klimalar da günümüzde bulunmakta ve tercih edilmektedir. Klimalar artık bir lüks değil, pek çok yerde bir gereklilik halini almıştır. Ancak doğru klima seçimi, kurulum ve düzenli bakım, cihazın verimli çalışması ve uzun ömürlü olması açısından kritik öneme sahiptir. Split Klima Nedir? Split klima, iç ve dış olmak üzere iki ayrı üniteden oluşan bir klima sistemidir. “Split” kelimesi İngilizce’de “ayrılmış” anlamına gelir ve bu tip klimanın iç ünite ile dış ünitenin fiziksel olarak ayrı konumda bulunmasına işaret eder. İç ünite genellikle duvara monte edilir ve soğuk ya da sıcak havayı bulunduğu ortama verirken, dış ünite binanın dış cephesine , zeminine veya çatısına yerleştirilir ve ısı değişimini sağlayan ana bileşenleri barındırır. Bu iki ünite arasında genellikle bakır borular ve elektrik kablolarıyla bağlantı kurulur. Bakır borular içinden dolaşan soğutucu gaz, iç ortamdan aldığı ısıyı dış üniteye taşır ya da tam tersi şekilde ortamı ısıtmak için çalışır. Dış ünitedeki kompresör, soğutucu akışkanın dolaşımını sağlar ve sistemin kalbidir. Split klimalar sessiz çalışmaları, estetik görünümleri ve bağımsız oda kontrolü gibi avantajları sayesinde evlerde ve küçük işletmelerde en sık tercih edilen klima türlerinden biridir. Ayrıca inverter teknolojisiyle donatılmış modelleri enerji verimliliği açısından oldukça başarılıdır. Kurulum sırasında iç ve dış ünitenin uygun şekilde yerleştirilmesi, vakum yapılması , bakır boru bağlantılarının dikkatli yapılması ve drenaj hattının doğru bir şekilde tasarlanması önemlidir. Aksi takdirde sistemin verimi düşebilir veya cihaz arızalanabilir. Kısacası split klima, hem performans hem de konfor açısından günümüzün en yaygın kullanılan iklimlendirme çözümlerinden biridir. Mono Split Klima Nedir? Mono split klima, bir iç ünite ile bir dış ünitenin eşleştirildiği en temel split klima sistemidir. "Mono" ifadesi, sistemin tek iç üniteye sahip olduğunu belirtir. Bu tip klimalar genellikle bir odayı veya belirli bir alanı iklimlendirmek için kullanılır. Dış ünitede kompresör ve kondenser gibi ana parçalar bulunurken, iç ünite evaporatör ve fanı barındırır. İki ünite, bakır borular aracılığıyla birbirine bağlıdır ve bu borular üzerinden dolaşan soğutucu gaz sayesinde ısı transferi gerçekleştirilir. Sistem hem soğutma hem de ısıtma yapabilir; yani yazın serinletir, kışın ısıtır. Mono split klimalar ev kullanımı için en yaygın çözümlerden biridir. Tek bir alanda ihtiyaç duyulan iklim konforunu sağlamada oldukça etkilidirler. Enerji verimliliği yüksek inverter modelleri sayesinde hem tasarruf sağlarlar hem de ortam sıcaklığını daha stabil bir şekilde korurlar. Inverter olmayan , aç-kapa mantığı ile sabit hızda çalışan modeller ise yeni üretimlerde çoğunlukla üreticilerin terk ettiği bir teknoloji halini almıştır. Multi Split Klima Nedir? Multi split klima sistemi, bir dış üniteye birden fazla iç ünitenin bağlandığı klima sistemidir. Her iç ünite ayrı bir odaya yerleştirilir ve bağımsız çalışır. Ama hepsi aynı dış üniteye bağlıdır. Amaç, birden fazla odayı ayrı ayrı kontrol etmek ama sadece bir dış ünite kullanmaktır. Avantajı Nedir? Her odanın sıcaklığı ayrı ayarlanabilir. Tüm iç ünitelerin aynı dereceye ayarlanması gerekmez,özgürce ayar yapılabilir. Dışarıda birden fazla dış üniteye ihtiyaç yoktur,tek ama daha büyük bir dış ünite kullanılır. Enerji verimliliği inverter modellerde yüksektir (mono split klimalara kıyasla istisna durumlar haricinde düşüktür. Detayını yazının ilerleyen bölümlerinde inceleyebilirsiniz). Estetik olarak bina dışı sade kalır. Tek bir noktada dış ünite görüntüsü oluşur. Uzun borulama mesafesi sayesinde dış ünite pencere vb. Bölümlerden uzak alanlara konumlandırılarak iç ortamda dış ünite sesi hiç duyulmayacak şekilde konumlandırma yapılabilir. Ayrıca iç üniteler bu uzun borulama imkanı sayesinde istenilen yere daha özgürce yerleştirilebilir. İç ünite tipleri özgürce seçilebilir,bir iç ünite duvar tipi iken diğeri kanallı tip vb. olabilir. Dezavantajı nedir? Her iç ünite soğutma ve ısıtma bakımından bağımsız çalışamaz. İç ünitelerden biri soğutma yaparken diğeri ısıtma modunda açılırsa sonradan açılan ünite (üreticinin tasarımına göre) hemen geri kapanabilir , beklemede kalıp diğer iç ünitenin / ünitelerin bulundukları ortamı ayarlı olan sıcaklığa getirmesini bekleyebilir ancak multi split sistemlerde aynı dış üniteye bağlı iç üniteler aynı anda biri soğutmada,diğeri ısıtmada çalışamazlar. Enerji verimlilikleri mono split klimalara göre istisnalar haricinde daha düşüktür. Olası bir dış ünite arızasında tüm iç üniteler servis dışı kalır. Kurulum maliyetleri yüksektir (çoğu multi split klima sisteminde montaj ücretlidir) Malzeme maliyeti yüksektir (çoğu marka bakır boru ve kablo ürünlerini mono split sistemin aksine ücretli olarak sağlar). Tüm iç ünite boruları tek bir dış üniteye bağlanacağı için boru metrajı daha uzun olur ve bu estetik açıdan özellikle inşaatı ve tadilatı bitmiş binalarda estetik açıdan sorun oluşturabilir,ek tadilat işlemleri gerektirebilir. < Resime gitmek için tıklayın > Multi Split Klimalar Nasıl Çalışır ? Multi split klimalarda iç ünite mono split klimaların iç ünitesi ile aynı yapıya sahiptir. Sadece elektronik kartı multi split dış ünite ile haberleşebilecek şekilde tasarlanmıştır. On – Off multi klimalarda genellikle en fazla 2 veya 3 iç ünite bağlantı imkanı olurdu. Her iç ünite için büyük bir dış ünite içerisinde ayrı ayri kompresör bulunurdu. Çalıştırılan iç ünitenin kompresörü devreye girerek soğutma veya ısıtmayı başlatırdı. Dış ünite petekleri olan kondanser ise iç ünite adet ve kapasitesine göre bölünmüş şekilde idi. Dış ünite fanı kondanser sıcaklığına göre aç-kapa yaparak veya devrini sadece iki kademe olacak şekilde ayarlayarak çalışıyordu. Günümüzde yerini tamamen inverter cihazlara bırakan bu teknoloji eski cihazlarda karşımıza çıkabilir hale gelmiş durumda. Günümüzdeki inverter multi split klimalar ihtiyaca göre çalışma hızını ayarlayabilen bir adet inverter kompresör ve aynı mantıkla çalışabilen bir veya iki adet (dış ünite gücüne göre) fan içermektedir. Kompresör ve fanlar çalışan iç ünite sayısı ve iç ünite kapasite ihtiyacına göre çalışma hızlarını belirlemektedir. Örneğin ; İki adet 9000 Btu ve bir adet 12000 Btu iç ünitenin bulunduğu bir sistem düşünelim. Üç adet iç ünitenin bağlı olduğu bir dış ünite çalışan iç ünitelerin sayısına , iç ortam sıcaklığı , dış ortam sıcaklığı , kumandan ayarlanan sıcaklık gibi değerleri analiz ederek uygun tempoda çalışma sergiler. İç ünitelerden biri kapatılıp diğeri açık kaldığında kapatılan ve diğer kapalı olan iç ünitelere giden soğutucu akışkan akışı kesilir ve dış ünite temposunu düşürerek çalışan iç ünitenin ihtiyacına uygun çalışma sergiler. Tam tersi çalışma esnasında iç ünitelerden biri daha açıldığında dış ünite artan kapasite ihtiyacına göre çalışma temposunu arttırarak gücü nispetinde çalışan tüm iç ünitelere yetecek kapasitede ısı transferini sağlamaya çalışır. Dağıtım Kutulu Multi Split ve Normal Multi Split Multi Split klimalar ikiye ayrılmaktadır. Normal ve Dağıtım Kutulu olarak adlandırabiliriz. Normal multi split klimalarda iç ünitelere gidecek olan soğutucu akışkan miktarını belirleyen genleşme vanaları (expansion valve) her iç ünite çıkışı için ayrı olacak şekilde dış ünitenin içinde konumlandırılmış haldedir. Bu tarz multi split dış üniteler en fazla 5-6 iç ünite bağlanabilir şekilde üretilmektedir. Daha yüksek kapasiteli ve daha fazla iç ünite bağlanabilen multi split dış üniteler ise dağıtım kutuları ile iç üniteye bağlanırlar. Bu dış ünitelerde mono split klimalar gibi 2 adet ancak tüm iç ünitelere yetecek çapta boru çıkışı bulunur. Bu çıkışlar direkt olarak iç ünitelere dağıtılmak yerine dağıtım kutusu veya branşman ile dağıtım kutularına bağlanır. Her bir iç üniteden gelen boru grubu bu dağıtım kutularına bağlanır. İç ünitelere gidecek soğutucu akışkan miktarını belirleyen genleşme vanaları dağıtım kutusunun içinde bulunur. Normal sisteme göre iç ünitelerden gelen borular dış ünite yerine dağıtım kutusuna bağlandığı için daha esnek borulama imkânı sağlamış olur. Kapasite Seçimi ve Eş Zamanlılık Faktörü Multi Split klimalarda On Off sistemlerde dış ünite gücü iç ünite gücüne eşit seçilirdi. Nitekim kompresörlerin hizmet vereceği iç ünite kombinasyonları da belirli idi. Ancak inverter klimalarda kullanım şekline göre dış ünite kapasitesini seçmek mümkündür. Buna eş zamanlı kullanım durumuna göre karar verilir. Aynı örnekten gidersek , 2 tane 9000 Btu ve 1 tane 12000 Btu iç ünitenin bulunduğu bir kombinasyonda toplam iç ünite kapasitesi 30.000 Btu yapar.8 Ancak örneğin 12000 Btu olan iç ünite salonda , 9000 Btu olan yatak odasında , 9000 Btu diğer cihaz ise çocuk odasında olduğunda 3 iç ünitenin birden aynı anda çalışma ihtimali çok düşük olacaktır. Salondaki klima çalışırken yatak odasındaki klimanın kapalı olmasi veya açık olsa bile düşük kapasite talebi ile çalışması muhtemeldir. Çocuk odasındaki klima ile yatak odasındaki veya çocuk odasındaki klima ile salondakinin aynı anda çalışma ihtimalleri üzerinde durulabilir. Bu durumda toplamda 30000 Btu olan iç ünite toplamında iki adet 9000 olan veya 12000 + 9000 Btu toplam kapasitenin kullanılması ihtimali göz önünde bulundurulursa toplam kapasitenin 30000 Btu olmasına karşın talep edilecek kapasitenin 18000 veya 21000 Btu olduğu sonucuna varabiliriz. Bu bağlamda iki durum için de 3 iç üniteyi 18000 Btu veya 24000 Btu bir dış üniteye bağlamak gayet uygun ve yeterli bir uygulama olacaktır. Böylelikle daha düşük satın alma maliyeti ile gereksiz yüksek kapasitede dış ünite seçimi yapmadan iç ünitelerin ihtiyaç halinde istisna durumlar hariç tam kapasite çalışabilirler. Bu kombinasyonda eş zamanlı olarak tüm iç ünitelerin çalıştırılması ise sisteme zarar vermeyecektir. Ancak dış ünite talep edilecek kapasite düşünülerek iç ünitelerin toplamından küçük seçildiği için iç ünitelere sağlayacağı kapasite de bu oranda olacaktır. Bu nedenle geçici olarak talep yüksekliğinden ötürü iç üniteler düşük performansla çalışacak ve sarfiyat artacaktır. İç ünitelerin talebi azalana kadar bu şekilde çalışma gerçekleşecektir. Dış ünite gücünün ileride başka iç ünite ekleriz düşüncesiyle büyük seçilmesinde veya mevcut iç ünitelerin gücüne eşit seçilmesinde sakınca yoktur. Ancak bu durumda da tam tersi olarak kısmî yüklerde (3 iç ünite bağlıysa en küçük kapasiteli iç ünite tek başına) çalıştığında bu sefer dış ünite kapasitesini azaltsa da iç üniteye fazla gelecektir. Örneğin büyük bir dış ünite minimum 5000 Btu kapasiteye inebilirken en küçük ve tek başına çalışan iç ünite 3000 Btu kapasite talep ettiğinde dış ünite çalışma aralığının dışında kalan bu kapasiteye inemeyeceği için On off cihazlar gibi dur-kalk yaparak iç ortamın sıcaklığını istenen değerde tutmaya çalışacaktır. Bu da yine tüketimi arttıran bir çalışma düzenine sebep olacaktır. Bu sebepler ışığında multi split klimalarda kapasite seçimi mutlaka keşif hizmeti alınarak , istişareler eşliğinde yapılmalıdır. Uygun kapasite seçimi , uygun işçilik ile verimli ve performanslı bir kullanım sağlanabilir. Toplam bağlanabilir iç ünite sayısı ve dış ünite kapasiteleri üreticiye göre değişiklik göstermektedir. İç ünitelerin toplam gücü dış ünite gücünden büyük olabilir. Ancak bu uygulamada dış ünite için uygun görülen kombinasyon sınırı aşılamaz. Örneğin üç adet iç ünite bağlanabilir 18000 Btu bir dış üniteye eş zamanlı çalışma olmayacak diye 3 adet 18000 Btu iç ünite bağlanamaz. Bağlanabilir minimum ve maximum kapasite için multi klima sistemlerinde sunulan “kombinasyon tablosu"na bakılarak bu sınırlar içerisinde seçim yapılmalıdır. Faydalı olmasını dilerim. - Klima5505 Saygılarımla... |
K
3 yıl
K
4 yıl
|
Klimadan Neden Su Geliyor veya Gelmiyor ? Klimalar,konfor amaçlı kullanılan iklimlendirme ve soğutma makinelerinden biridir. Yazın soğutma veya nem alma,kışın ısıtma veya nem verme gibi özellikleri ile klima,yaşam konforunu ısıl yönden sağlayan bir yapıya sahiptir. Ev tipi klimalar ; iç veya dış ortamda bulunan havanın ısısını,ortamlar arasında transfer ederek verimli bir şekilde iklimlendirmeyi sağlarlar. Yaz aylarında soğutma modunda çalışan bir klima,iç ortamdan emdiği ısıyı dış ortama atarak iç ortamdaki ısının,ortamdan uzaklaştırılması sonucu iç ortam sıcaklığının düşmesini sağlar. Bu işlemi,dış ünite içerisinde bulunan kompresör adlı elemanın soğutucu akışkanı sıkıştırıp basınçlandırması ve iç-dış üniteler arasında dolaştırarak ısı transferi sağlaması ile gerçekleştirir. Klima soğutma konumunda çalışırken iç,ısıtma konumunda çalışırken dış ünitesinden su gelmesi gayet normal bir durumdur. Klima,su üretmez veya su açığa çıkarmaz veya bu suyun açığa çıkması için elektrik harcamaz. Açığa çıkan,meydana gelen su ; ortam havasında buhar halde bulunan “nem”dir. < Resime gitmek için tıklayın > Fizik kuralları gereği Buhar,ısı verdiğinde yoğuşarak sıvı hale dönüşür. Sıvı ise ısı verdiğinde katılaşarak buz haline dönüşür. Tam tersi olarak Katı,ısı aldığında eriyerek sıvılaşır. Sıvı ise ısı aldığında buharlaşır ve gaz haline dönüşür. Isı akışı,pozitiften negatife doğru gerçekleşir. Yani sıcak olan madde,soğuk olan maddeye ısı verir. Örneğin sıcak bir çay ; bardağa koyduğumuzda zamanla soğur. Bu esnada sıcak çay,bulunduğu ortamın havasına ısısını bırakarak soğur. Çayın sıcaklığı ile ortam sıcaklığı eşitlenene kadar bu ısı transferi devam eder. Tam tersi olarak soğuk su,ortam havasından ısı alarak ısınır. Soğuk su ısınıp sıcaklığı ortam havasının sıcaklığı ile eşitlenene kadar ısınmaya devam eder. Burada soğuk su örneği,klimalar ile bağdaştırılabilir. Dolaptan çıkardığımız soğuk suyun,kışın yaz aylarında camların üzerinde bir buğu tabakası oluşur. < Resime gitmek için tıklayın > Bunun sebebi,iç ortam ile dış ortam arasındaki sıcaklık farkıdır. Dış ortamın soğuk havasından ötürü soğuyan cam,iç ortamın sıcak havası ile de temas halindedir. Dış ortamın soğuk havası ile soğuyan camın yüzeyine temas eden iç ortam havasının nemi,soğuk cam yüzey ile buluşarak yoğuşur ve sıvı hale gelir. Bu da cam üzerinde su birikmesine sebep olur. Aynı durum klima sistemleri için de geçerlidir. Klima,soğutma konumunda çalışırken iç ünite serpantini olan evaporatör,soğuk bir yüzeye sahiptir. Çünkü iç ortam havasındaki ısıyı emip dış ortama attığında evaporatör soğumuş olur. İç ortamdaki hava,iç ünite fanı vasıtası ile soğuk olan evaporatörden geçirilir. Soğuk evaporatörden geçen havanın sıcaklığı,evaporatörün sıcaklığından yüksektir. Bu nedenle iç ortam havası,evaporatöre ısısını bırakır. < Resime gitmek için tıklayın > Sıcaktan soğuğa,yani pozitiften negatife doğru bir akış gerçekleştiğini söylemiştik. Sıcak olan ortam havası,soğuk olan iç ortam evaporatörüne ısı bırakarak soğur. Böylelikle iç ortamdaki hava soğutulmuş ve istenen sıcaklığa getirilmiş olur. Bu esnada tıpkı cam örneğinde olduğu gibi,soğuk evaporatör yüzeyi ile buluşan buhar haldeki nem,yoğuşarak sıvı hale dönüşür ve cam yüzeyinde biriken su damlacıkları gibi iç ünite evaporatörü üzerinde birikmeye başlar. Burada biriken su,ısı transferi sürekli olarak gerçekleştiği için cam yüzeyinde oluşan sudan daha fazladır ve sürekli artış gösterir. Bu nedenle meydana gelen yoğuşmuş nemin,tahliye edilerek uzaklaştırılması gerekir. Evaporatör yüzeyinde artarak biriken nem,yerçekimini kuvvetiyle aşağıya doğru akmaya başlar.Evaporatör elemanının altında,biriken nemi toplayıp tahliye etmek için “drenaj tavası” adı verilen bir hazne bulunur. Birikerek akan nem bu haznede toplanır ve klima iç ünitesine bağlanmış olan hortum vasıtası ile dış ortama veya atık su hattına gönderilir. < Resime gitmek için tıklayın > Tahliye (drenaj) hattında bir tıkanıklık meydana gelirse,bu durumda drenaj haznesinde biriken su,iç üniteden akmaya başlayacaktır. Suyun hortum yerine iç üniteden iç ortama akması,bir arıza göstergesidir. İç üniteden dış ortama akacak olan su,klima ancak soğutma veya nem alma konumunda çalıştığında meydana gelecektir. Fan veya ısıtma modunda iç üniteden dışarı herhangi bir su akışı olmaz. Çünkü fan modunda çalışan bir klimanın evaporatörü ortam sıcaklığından daha düşük bir sıcaklığa sahip olmaz. Bunun olması için dış ünitenin çalışması ve soğutma çevrimini gerçekleştirmesi gerekir. Fan modu,iç üniteyi bir vantilatör gibi kullanmamızı sağlar. Soğutma veya ısıtma yapmadan,sadece iç ortam havasının devridaim edilmesini sağlar. Isıtma konumunda çalışan bir klimanın iç ünitesinde bulunan petekler (klima ısıtma modunda çalıştığında iç ünite petekleri “kondanser” adını alır) sıcak bir yüzeye sahip olacağı için yoğuşmadan söz edilemez. Soğutma modunda çalışan bir klimanın dış ünite kondanserinde su birikmeyecektir. Çünkü soğutma modunda çalışan bir klimanın dış ünite kondanseri sıcak bir yüzeye sahiptir. Fan modunda çalışan bir klimadan hiçbir şekilde su gelmeyecektir. Isıtma modunda çalışan bir klimanın ise dış ünitesinde bulunan peteklerde su birikmesi söz konusu olacaktır. Evaporatör : Buharlaştırıcı Kondanser : Yoğuşturucu Anlamlarına gelmektedir. Bu nedenle klima soğutma modunda çalışırken iç ünite petekleri evaporatör,dış ünite petekleri kondanser görevi görür. Isıtma modunda ise tam tersi söz konusu olacaktır. Isıtma modunda çalışan klimanın dış ünitesinde bulunan peteklerden (dış ünite evaporatörü) su gelmesi söz konusu olacaktır demiştik. Bu durumda dış ünitenin tabanında biriken su,dış ünitenin alt kısmında bulunan tahliye deliklerinden akacaktır. Bu deliklere hortum takılabilmesini sağlayan aparatlar,klima ile birlikte verilmektedir. Buna ek olarak çok düşük dış ortam sıcaklıklarında ve nem oranının yüksek olduğu zaman dilimlerinde dış ünite peteklerinde su birikmesine ek olarak,biriken suyun donması sonucu kristalleşme (karlanma) meydana gelmesi de olağan bir durumdur. < Resime gitmek için tıklayın > Klima dış ünitesinde biriken su,dış ortam sıcaklığının düşük olduğu zaman dilimlerinde dış ünite tabanına doğru akarken donabilir. Çok soğuk havalarda otomobil camlarında yoğuşan nemin buz oluşturması da buna bir örnektir. Oluşan kar,dış ünite fanının oluşturduğu hava sirkülasyonunu engeller ve hava geçiş yollarını tıkayarak hava geçişini bloke eder. Yeteri kadar karlanma olduğunda klimanın performansı düşer ve ısıtma yapamaz hale gelir. Soğutucu akışkan sıcaklıklarını takip eden iç-dış ünite kartı ; dış ünitenin bu karlanmayı,buzu çözmesi gerektiğini algıladığında klimaya bu karlanmayı eritecek manevrayı yapması için komut gönderir. Bu manevranın adı “ defrost “ manevrasıdır. Klima defrost manevrası yapmaya başladığında ısıtma işlemi durdurulur ve klima soğutma moduna geçer. Ancak iç ortamı soğutmaması gerekir. Bunun için dış ünitede bulunan fan ve iç ünitede bulunan fan durdurulur. Klima soğutmada çalışırken dış ünite peteklerinin sıcak olduğunu söylemiştik. Klima soğutma moduna geçtiği için dış ünite peteklerine ısı aktarılmaya başlanır. Böylelikle dış ünite peteklerinde biriken kar,eritilir. Bir kısmı buhar,bir kısmı sıvı hale gelen nem ; dış ünite peteklerinden temizlendikten sonra klima tekrar ısıtma modunda çalışmasına devam eder. Bu işlem bir defaya mahsus değildir,her karlanma meydana geldiğinde tekrarlanır. Soğutma modunda çalışan bir klimanın bulunduğu iç ortam,ısıtma modunda çalışan bir dış ünitenin maruz kaldığı düşük sıcaklıklarla karşılaşmadığı için soğutma konumunda herhangi bir defrost ihtiyacı,ev tipi klimalarda söz konusu olmaz. Her Zaman Su Akar mı ? Gelen suyun,yoğuşan nem olduğunu söylemiştik. İç veya dış ortam havasında bulunan nem miktarına göre açığa çıkacak olan suyun miktarı da değişiklik gösterir. Çünkü bahsettiğimiz gibi akan su,ortam havasındaki nemin ta kendisidir. Suyun kaynağı nem olduğuna göre,miktarı da havadaki nem oranına bağlıdır. Klimanın çalışma süresine de bağlı olmakla beraber,çok kuru bir hava mevcut ise bu durumda iç üniteden veya dış üniteden su akışı gerçekleşmeyecektir. < Resime gitmek için tıklayın > Aynı zamanda klima açıldığı andan itibaren su gelmesi söz konusu değildir. İç veya dış üniteden gelen su,ancak birikip süzülmeye başladıktan sonra dışarı atılabilir. Birikip süzülmeye başlayana kadar meydana gelen su petekler üzerinde birikir ve peteklere tutunur. Bu tutunmayı azaltmak,biriken suyun çabuk bir şekilde iç üniteden uzaklaştırılabilmesi için iç ve dış ünite petek yüzeylerine suyun tutunmasını engelleyen,suyu kaydırıcı özelliğe sahip kaplamalar uygulanır. Böylelikle su petek yüzeyinde oluştuğu anda petek yüzeyinden kayarak tahliye haznesine ulaşır. Çünkü bu durum özellikle ısıtmada çalışan klima dış ünitesi için bir sorundur. Çünkü yüzeye tutunup kalan su donarak kar haline dönüşür ve klimanın defrost manevrası yaparak ısıtmaya ara vermesine sebep olur. Yüzey ne kadar kaygan olur ve su o kadar az tutunursa,meydana gelecek karlanma da o kadar az ve geç olacaktır. Açıklamış olduğumuz gibi gelen su,nem miktarına bağlıdır. Mutlaka su gelecek diye bir yorum yapılamaz. Miktarı ortam havasının nemine bağlıdır. Klima soğutma konumunda çalışıyorsa ve hortum ucundan su gelmiyorsa,ancak buna rağmen iç ünitenin herhangi bir yerinden iç ortama da su akmıyorsa bu durumda herhangi bir arıza yoktur. Suyun iç ortama akmaması ve buna karşılık hortumdan da akmaması,suyun meydana gelmediğini gösterir ve bu bir arıza değildir. Ancak hortumdan akmayan su,iç ünitenin herhangi bir yerinden veya ısıtma modunda çalışan bir klima için dış ünitenin drenaj delikleri yerine dış ünite tabanının herhangi bir yerinden akıyorsa ; bu durumda drenaj hatları tıkanmıştır. Çünkü duvar tipi klimaların iç ünitelerinde,meydana gelen suyu dışarı tahliye eden bir pompa tertibatı bulunmaz. Kaset tipi,yer-tavan tipi gibi yüksek hizalara monte edilen klimalarda meydana gelen su,iç ünitede bulunan tahliye pompası ile basılır. Tıkanan tahliye hattının ucu,ulaşılabilir bir konumda ise bunun çözümü için en yaygın kullanılan yöntem,drenaj ucunun elektrikli süpürgenin hortumunun ağzına sokulması ve bu şekilde drenaj (tahliye) hattındaki tıkanıklığın vakumlanmasıdır. Bu işlemin uygulanacağı süpürgenin ıslak-kuru süpürge olması,tıkanıklığın vakumlanması esnasında hortumdan gelen suyun süpürgeyi bozmaması adına faydası olacaktır. Kullanıcının yapabileceği bu işlemin,kullanıcıyı aşması durumunda servise bırakılması daha sağlıklıdır. < Resime gitmek için tıklayın > Düzenleme : Kırık PDF Linki yenilendi. ...Saygılarımla... |
K
4 yıl
  2HP Electric Motor Driven Smart Drive HV GeneratorJust for the fun of it, my Brook 2HP motor driving the smart drive generator with a microwave transformer hooked up to it. |
K
4 yıl
ATCN20-02-Newsletter .pdfATCN20-02. OCTOBER 2020. Newsletter Newsletter Editor: Ceren Vatansever, Samad Moghanirahimi, Can İşbilen. 2021 ASHRAE Annual Conference. ASHRAE through competitions. Phoenix, AZ | Jun 26–30, 2021. Instructor-Led Training. 2020 HVAC&R STUDENT PAPER COMPETITION Joshua Vasudevan (second from left) was ... |
K
4 yıl
K
4 yıl
Daikin exclusive swing inverter compressorMost manufacturers use a standard rotary inverter compressor but Daikin (http://www.comfortconnections.com/) improved the technology with its exclusive swing inverter compressor. This change makes a huge difference in how quite and efficient the system operates. Most inverter compressors use a spring and a seal to create the compression cycle. Daikin has welded components together to eliminate the spring and the seal. Small change, big impact. Rotary Kompresörler,ekseninden kaçık bir diskin soğutucu akışkanı sıkıştırıp basınçlandırması mantığını dayalı olarak çalışırlar. Emme ve basma kanalları arasındaki izolasyonu ise yay baskılı bir kama sağlar. Özellikle yüksek basınçlı soğutucu akışkanlarda (R410A,R32 vb.) bu kompresör türünde sızdırmazlık bir sorun haline gelmektedir. Sızdırmazlık kaması/port ayracı ; eksenel şekilde hareket eden diske,doğrusal bir baskı uyguladığı için diskin dönüşü esnasında kama ile diskin arası açılabilmektedir. Bu da kamanın sekmesine ve kompresör diskine bir çekiç gibi çarpmasına sebep olmaktadır. Bu,sesi artırmakla beraber sızdırmazlığı olumsuz etkileyerek kompresörün meydana getirdiği basıncı azaltır ve basma kısmından emiş kısmına soğutucu akışkan sızmasına sebep olur. Twin Rotary kompresörler ise çift disk bulundurur. Triple Rotary kompresörler ise 3 adet disk bulundurmaktadır. Disk sayısının artırılması daha yüksek verim,daha düşük sürtünme ve daha düşük ses seviyesi gibi avantajları meydana getirir. Swing Kompresörler ise Daikin tarafından sunulan ve sızdırmazlık kamasının/port ayracının,kompresör diskinin hareketine göre yön değiştirdiği uygulamayı meydana getirir. Böylelikle Rotary kompresörde meydana gelen sızdırmazlığa ve sese dair sorunlar minimize edilmiş olur. |
K
4 yıl
Rotary Compressor Exposed - Headless!This is the General Rotary with its head removed, showing the "Ring", mounted on an eccentric lobe of the crank shaft. Videoda görülen kısım,kompresörün alt kısmıdır. Kompresör ters çevrilmiş,alt kısmı kesilmiş ve o şekilde gösterilmektedir. Rotary kompresörlerin motor kısmı üstte,mekanik kısmı alttadır. Videoda görülen ve kompresörün diskine temas eden parça,kompresörün emiş ve basma portlarını (odalarını) birbirinden ayırmaktadır. Rotary kompresörün ekseninden kaçık olan diski emiş portundan soğutucu akışkanı alıp sıkıştırarak basma portundan devridaim eder. Bu esnada emme portu ile basma portu birbirinden bağımsız olmalıdır. Check valve vazifesi görerek iki portu birbirinden ayıran yay tertibatı fotoğrafta işaretlenmiştir. Video ve kanal sahibi Edward,28 Mayıs 2019'da hayatına son vererek aramızdan ayrılmıştır... https://forum.donanimhaber.com/kompresor-port-ayraci--149341890#149341890 |
K
4 yıl
Fridge Compressors get Naked!This is a Danfoss TL4A 240V domestic refrigeration compressor that I have cut open with a grinder to show its workings. |
DH Mobil uygulaması ile devam edin.
Mobil tarayıcınız ile mümkün olanların yanı sıra, birçok yeni ve faydalı özelliğe erişin.
Gizle ve güncelleme çıkana kadar tekrar gösterme.
Inverter klima, içinde yer alan kompresörün ve fan motorlarının hızını ayarlayabilen gelişmiş bir klima türüdür.
Kompresör, klimada soğutucu gazı sıkıştırarak dolaşıma sokan ve soğutma / ısıtma işleminin kalbini oluşturan elemandır. Klima sisteminin “motoru” gibi düşünülebilir. Inverter klima teknolojisinden önce klasik (on-off) klimalar piyasada bulunmaktaydı.
Inverter Olmayan Klasik On Off Klima Davranışı
Klasik (on/off) klimalarda kompresör ve dış ünite fan motoru ya tam güçle çalışır ya da tamamen durur. Ortam istenilen sıcaklığa ulaştığında kompresör kapanır, sıcaklık istenen değerin dışına çıkınca tekrar tam güçle devreye girer. Çalışma temposu sabittir.
Bu da ;
Sık sık açılıp kapanma,
Yüksek elektrik tüketimi,
Daha fazla mekanik yıpranma
Daha düşük hassasiyette çalışma anlamına gelir.
Inverter Klima Davranışı
İnverter klimalarda ise işler akıllıca yürür ;
Kompresör ve dış ünite fan motoru tamamen durmaz, gerektiği kadar hızlanır ya da yavaşlar.
Bu da ortam sıcaklığına göre hassas ayar, sabit sıcaklık ve düşük enerji tüketimi sağlar.
Avantajları ;
Kompresör düşük devirde çalışabildiği için sessizdir,
Sürekli tam güçle çalışmadığı için uzun ömürlüdür,
Sıcaklık dalgalanması az olur, daha konforludur,
Elektrik faturasında klasik klimalara göre %30-50’ye varan tasarruf sağlar.
Dezavantajları ;
Değişken devirli olduğu için elektronik donanımı daha karmaşıktır.
Elektronik kart arıza tamirleri ve kart maliyetleri pahalıdır.
Elektronik kartları şebekeden gelen parazit vb. bozucu etkilere ve voltaj dalgalanmalarına karşı daha hassastır ancak bunu kompresör ve fan motoru gibi bileşenlere yansıtmazlar.
DC Inverter Nedir?
İnverter klimaların farkı sadece “değişken devir” değil, o devri nasıl sağladıklarıdır. İşte burada DC motor teknolojisi devreye girer. DC : Direct Current , yani doğru akım anlamına gelir.
Klasik Klimalar AC ile Çalışır
Eski tip on/off klimalarda kompresör motoru AC (alternative current , alternatif akım) ile çalışır. AC motorlarda hız, gelen elektrik frekansına ve kutup sayısına bağlıdır (örneğin 50 Hz).
Bu da motorun devrini doğrudan kısıtlar.
Yani ya tam güç çalışır ya hiç çalışmaz. Arası yoktur.
Inverter Klima İçin AC → DC → 3 Fazlı PWM / PAM Dalga Dönüşümü Yapılır
İnverter klimalar evdeki 230 VAC elektriği önce DC'ye çevirir.
Ardından doğru akım elektrik, özel bir kontrol kartıyla 3 Fazlı PWM / PAM Dalga formuna çevrilir ve frekansı değiştirilebilir hale gelir. Bu sayede:
Motorun hızı ayarlanabilir.
Kompresör ihtiyaca göre yavaşlayabilir veya hızlanabilir.
Sıcaklık daha hassas kontrol edilir.
Neden Inverter?
Çünkü DC inverter sistem şu avantajları sağlar:
Değişken frekans sayesinde motor hızı hassas şekilde ayarlanır (20 Hz – 120 Hz arası gibi).
Sessiz çalışma: DC motorlar düşük hızda daha az ses yapar.
Enerji tasarrufu: Gerektiğinde düşük devirle çalışarak %30-60 daha az enerji harcar.
Daha uzun ömür: Sık aç-kapa yok, parçalara yük binmez.
Ekstra Bilgi: BLDC Motorlar
İnverter klimalarda genellikle BLDC (Brushless DC) motorlar kullanılır.
• Fırçasız oldukları için sürtünme azdır.
• Sessiz, verimli ve uzun ömürlüdür.
Kısa Özet:
İnverter klima, evdeki AC elektriği DC’ye çevirir, sonra da istediği frekansta veya genlikte PWM / PAM Dalga formuna dönüştürerek kompresörü ve fan motorunu gerektiği kadar çalıştırır.
Bu sistem, klasik klimalardan farklı olarak sadece soğutmaz ya da ısıtmaz, aynı zamanda bunu daha zeki ve ekonomik şekilde yapar.
AC Inverter , Yarım Inverter , 3D Inverter vb. Terimler
AC Inverter:
AC inverter klima, kompresörü AC motor olan, ama bu motorun hızını şebeke frekansını değiştirerek kontrol eden sistemdir. Günümüzde yeni üretimlerde örneği yoktur.
Nasıl çalışır?
1. Şebekeden gelen 230V AC, inverter kartına gelir.
2. Burada AC → DC çevrilir (doğrultucu devreyle).
3. Ardından bu DC akım, tekrar AC’ye çevrilir ama:
Frekansı değiştirilebilir hale gelir (örneğin 30Hz – 100Hz arası).
Bu frekans, kompresörün dönme hızını belirler.
Bu noktada çalışan motor hala AC motor (genellikle asenkron motor ya da RPS tipi)
Yani BLDC değil.
Şebekeden gelen 50 Hz sabit frekanslı elektriği frekansı değiştirilebilir hale getirir,tüm farkı bundan ibarettir. Böylelikle kompresör hızı ayarlanır.
Özellikleri:
Genelde Daimi Yardımcı Sargılı PSC veya RPS motor kullanır.
Hız kontrolünü frekans değiştirerek (V/f kontrol) sağlar.
Orta Seviyede Verimliliktedir (On-Off’a yakın)
Başlangıç hızlıdır ama ilk kalkış akımı daha fazladır
Basit değişken frekanslı AC besleme kartı bulunur.
Günümüz Inverter Klimalarından Farkı Neydi?
Kompresör “bir nebze” hız kontrollüydü, ama BLDC motorlardaki kadar hassas ve düşük güçlü çalışamazdı.
Dış ve iç ünite fan motorları klasik AC idi.
O yüzden sadece kompresör kısmı "inverterdi", geri kalanı on/off mantığındaydı.
Dış ünite fan motoru kompresör uygun devirde çalışırken aç-kapa yaparak uygun tempoyu yakalıyordu.
Bu yüzden konfor da sınırlıydı, elektrik tasarrufu da.
Ancak Teknik Olarak Inverter idi :
Çünkü teknik olarak AC motoru değişken frekansla sürüyordu.
Yani inverter kavramı doğruydu, ama:
DC inverter değil, AC inverter motor kullanıyordu.
Özetle:
Kompresör = AC motor (RPS veya asenkron)
Hız kontrolü = Frekans değiştirme (V/f)
Fan motorları = Sabit devirli klasik AC
Kontrol hassasiyeti = Düşük , sadece kademeli hız
On-Off yerine kapasite aralığı dar AC Inverter
Yarım Inverter
Yarım inverter klima, yalnızca kompresörü DC inverter (BLDC) olan ama fan motorlarının klasik AC motor olduğu bir klima sistemidir.
Kompresör BLDC motorlu DC Inverterdir.
Dış ünite fan motoru AC ile çalışır.
İç ünite fan motoru AC ile çalışır.
Dış ünite fan motoru AC Frekans kontrollü sürücü tarafından devir ayarlı olarak beslenir.
Bazı klimalarda dış ünite fan motoru iki kademelidir.
Kompresörün çalışma frekansına göre düşük devir veya yüksek devir oacak şekilde kademeli çalışır.
Bazı modellerde ise klasik klimalardaki gibi tek kademeli AC fan motoru kullanılır.
Bu modellerde ise kompresörün çalışma frekansına göre fan motoru aç – kapa yapacak şekilde çalışır. Yani fan motoru çalışma süresi boyunca sıklığı değişecek şekilde açılıp kapanır.
3D Tam inverter klimalara göre daha düşük verimli , AC Inverter klimalara göre daha yüksek verimlidir. Inverter klimaların popüler olduğu ilk dönemlerde örneği çokça mevcuttur.
Tam Inverter Klima
Tam inverter klima, hem kompresörü hem iç ünite fanı hem de dış ünite fanı BLDC motorlu ve inverter kontrollü olan klimadır.
Bu, sistemdeki tüm motorların hızının kademesiz olarak ayarlanabildiği anlamına gelir.
Yani sadece kompresör değil, fanlar da gerektiği kadar hızlı veya yavaş çalışabilir.
Aç - Kapa gereksinimi olmaz (İstisnalar hariçtir).
Tam inverter klimalarda kompresör, fırçasız doğru akım motorudur. Hızı, klima ihtiyacına göre artırılır veya azaltılır. Tam durmaz. Sürekli çalışır ama gerektiğinde düşük hızda, gerektiğinde yüksek hızda çalışır. Bu sayede sıcaklık hassas bir şekilde korunur. Ani dalgalanma olmaz. Enerji verimi çok yüksektir.
Tam inverter sistemlerde iç ünitedeki fan motoru da fırçasız doğru akım motorudur. Bu fan, sadece üç beş sabit hızla değil, ihtiyaca göre çok hassas şekilde ayarlanabilir. Örneğin oda yeni soğutuluyorsa yüksek devirde çalışır, ortam sabitlenince yavaşlar. Bu sessizlik ve konfor sağlar. (Otomatik Fan hızında).
Dış ünitedeki fan da inverter kontrollüdür. Dış ortam sıcaklığına, kondenserin ısısına ve kompresörün o anki hızına göre fanın hızı ayarlanır. Bu da gereksiz çalışmayı önler. Sessizdir, enerji tasarrufu sağlar.
Tam İnverter Klimaların Avantajları
Sıcaklığı çok hassas kontrol eder. Ne ayarladıysan ona çok yakın çalışır.
Gereksiz enerji harcamaz. Her şey gerektiği kadar çalışır.
Sessizdir. Özellikle gece modunda fanlar neredeyse duyulmaz.
Kompresör ve fanlar birbirine uyumlu çalıştığı için sistem zorlanmaz.
Ani aç-kapa yoktur. Bu da sistemin daha uzun ömürlü olmasını sağlar.
Inverter klimalarda da Kullanılan Modülasyon Tipleri : PWM , PAM Inverter
PWM Nedir?
PWM, yani "Darbe Genişlik Modülasyonu", sabit bir gerilim kaynağından çıkan elektriği çok hızlı açıp kapatarak ortalama gücü kontrol etme yöntemidir.
Buradaki aç kapa genellikle kHz veya MHz mertebesindedir (saniyede binlerce , onbinlerce , yüzbinlerce ve hatta milyonlarca kez yapılan aç kapa işlemiyle gerçekleşir)
1. Klimaya şehir şebekesinden gelen AC elektrik önce DC’ye çevrilir (doğrultucu devre ile).
2. Bu DC gerilim, inverter devresi üzerinden MOSFET veya IGBT gibi anahtarlayıcılar kullanılarak PWM sinyalleriyle motorlara aktarılır.
3. Bu PWM sinyalleri sayesinde inverter:
Kompresör motoruna giden gücü hassasça ayarlar
Fan motorlarının hızını da hassas bir şekilde ayarlayabilir
PWM sayesinde motor, sabit bir güç ile değil, gerektiği kadar enerjiyle çalışır.
PAM nedir?
PAM, yani Pulse Amplitude Modulation, Türkçesi ile Darbe Genlik Modülasyonu, motorlara veya devrelere verilen elektrik sinyalinin genliğini (voltajını) değiştirerek güç kontrolü yapma yöntemidir.
PWM’de zamanlama (darbe , aç kapa süresi) değiştirilir.
PAM’da ise voltaj seviyesi değiştirilir.
Inverter Klimalarda PAM Ne İşe Yarar?
İnverter klimalarda yüksek performans gereken anlarda, yani:
Klima ilk çalışırken,
Oda ani şekilde soğutulacak veya ısıtılacaksa,
PAM, motorun ihtiyacı olan gücü daha hızlı verebilmek için voltajı yükseltir.
Bu, kompresörün daha güçlü çalışmasını sağlar.
Yani PWM kontrolde voltaj (genlik) sabit iken uygulanan darbe (pulse) sayısı artırılıp azaltılarak devir ayarı sağlanır.
PAM kontrolde ise genlik (voltaj) artırılıp azaltılarak daha da hassas ve etkili kontrol mekanizması elde edilir.
PAM + PWM Sistemlerde İse :
İki modülasyon bir arada kullanılır.
Bu sayede hem genlik hem de darbe (pulse) sayısı ayarlanarak çok daha hassas bir kontrol mekanizması elde edilir.
PAM veya PAM + PWM modülasyonları genellikle üst segment klimalarda kullanılmaktadır.
Faydalı olmasını dilerim.
Klima5505