MSI GE60-70 DONANIMSAL VE YAZILIMSAL SORUNLAR (ANA KONU)

S skid_row Konu Sahibi ✔
8 yıl (3908 mesaj)

Merhaba Sevgili Arkadaslar,

Bu başlığı en başta boost sorunu yaşan kişileri bir araya getirmek ve bu sorun ile ilgili bir çözüm merkezi oluşturmak adına açmıştım. Aslında konu ve emeklerimiz meyvesini verdi. Boost sorunu MSI'ın çıkartmış olduğu yeni BIOS ile; en azından windows8 yüklü gelen cihazlarda, bu sorun ortadan kalktı.

Bu sayfada oluşmuş olan takipçi kitlesinin, bilgi ve birikimlerini aktarabileceği bir kaynak haline getirerek, GEXX serisi notebooklarda karşılaştığımız sorunların çözümleri için bir bilgi bankası oluşturmayı amaçlıyorum. Şüphesiz, kullanıcı sayısı arttıkça, sorunlar ve ya sorun olarak adledilen durumlar da atış gösterecektir. Bu konu ile de bu sorunu yaşayan arkadaşlaa bir nebze de olsa yardımcı olmayı, sizlerin; deneyimli MSI GEXX kullanıcılarının, tecrübe ve paylaşımları çok kıymetli ve gerekli olacaktır.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

SORUN = GPU BOOST

Msi ge serisi notebooklarda bircogunuzun bildigi uzere ekran karti ile ilgili bir boost sorunu mevcut. Bu sorun genelde yeni seri cihazlar ve guncel bios versiyonlarinda yasaniyor. Geming series adi altinda satilan bir notebookun kisitlanmis ekran karti ile gelmesi, kabul edilemez oldugu kadar tuketiciyi; kasten yapilmis bir sey ise , enayi yerine koymaktan baska bir sey degildir. Isin ozunde boost olmadan gtx660 aslinda boostu olan bir gt650den neredeyse farksizdir.
Dolayisi ile burada sesimizi duyurabilmek adina sadece boost sorunu yasayan kullanicilarin sorunlarini anlatmalari ve sanal bir platform kurabilmemiz adina bu konu basligini olusturdum. Msi turkiye ile iletisime gectim ve sorunu aktardim. Bir sonraki iletisimimde, bir liste ile kendilerine donerek sorunun boyutunu gostermek istiyorum.
Msi notebook sahiplerinden konu ile ilgii bu konu altinda destek bekliyorum.
Boost sorunu yasiyorsaniz notebook modeli serisini ve bios versiyonunu yazarak olusturacagim listeye destek vermenizi bekliyorum.
Sorunun varlığını tespit etmek için:
a) MSI Afterburner ve MSI Kombustor yazılımlarını indirin.
b) Afterburneri açın, PC'yi güç ayarlarından Gaming ve ya Yüksek Performansa alın
c) Afterburner üzerinde K ikonuna tıklayarak kombustor uygulamasını çalıştırın
d) GPU clock hızlarını inceleyin/gözlemleyin, GPU 835mhz'yi geçemiyor ise Boost olmuyor demektir, geçiyorsa sorun yok (değerler GTX660 içindir)

GPU BOOST ÇÖZÜMÜ = BIOS GÜNCELLEME

YÖNTEM:
Bu sorun yazılımsal nedenler ile oluşan, 2 çözümü olan bir sorundur. 1. çözüm manuel overclock yapmak; ki ben buna değinmeyeceğim ve ikinci çözüm MSI'ın BIOS güncellemesi yayınlamasıdır. MSI nihaytinde BIOS yayınladı, fakat MSI sayfasından indirilen BIOS ne yazık ki kurulum aşamasında hata veriyor. Bu nedenle MSI forums'ta Svet isimli adminin düzenlediği BIOS versiyonu kullanılabilir. Aşağıda; ihtiyacı olan kişilerin, nasıl BIOS güncellemesi yapılacağının anlatımını ve söz konusu BIOS için gerekli dosyalar paylaşıyorum:

NOTLAR:
*Bilgisayarınız muhakkak güç kaynağına takılı vaziyette iken aşağıdaki işlemleri gerçekleştirin !!!
** Windows8 yüklü cihazlarda BIOS güncellemesi yaptıktan sona Windows7'ye geri dönmek bir takım riskler taşıyor. Fakat bunu sorunsuz yapan arkadaşlar da var. Bunu değerlendirmenizi öneririm.

1) Bir adet USB bellek edinin
2) USB belleği Notebookunuza takın ve Bilgisayarımın altından FAT32 olarak biçimlendirin (İçindeki bütün veriler silinecektir)
3) Buradan FAT32 olarak formatlanan USB'ye atacağınız dosyaları indirin
4) Ekli ZIP'li dosyayı ZIP'ten çıkartarak doğrudan USB'nin içine atın ( dizilim USB / EFI / BOOT / "7 adet dosya şeklinde olmalı)
5) Pil simgesine sağ tıkalyın ve Güç Seçeneklerine tıklayın (MSI PDF adım 2)
6) Açılan ekranın sol üst koşesine "Güç düğmelerinin yapacaklarını seçin" linkine tıklayın (MSI PDF adım 2)
7) Yeni ekranda mavi puntolar ile "Şu anda kullanılamayan ayarları değiştir" linkine tıklayın ve aşağıda müdahale edilebilir hale gelen "Hızlı başlatmayı aç (Önerilen)" alanından çek işaretini kaldırın ve " Değişiklikleri Kaydet " butonuna tıklayın (MSI PDF Adım 3)
8) Şimdi bilgisayarınızı yeniden başatarak MSI logosu gelene kadar "Del" butonuna basıp bırakın, BIOS ekranı gelecek. Burada security sekmesi altında "Secyre Boot" alanını "Disabled" (MSI PDF Adım 7)yaparak F10'a basın
9) Notebook BIOS ayarlarını kayıt ederek yeniden açılacak, bu aşamada yine MSI logosu gelene kadar F11 tuşuna basıp bırakın.
10) Boot ekranı çıkacak ve USB belleğinizi seçmenizi isteyecek(MSI PDF Adım 11), bu işlemi yaptıktan sonra çıkacak iki farklı MS-DOS ekranında Enter diyerek geçin, aksilik olmaz ise BIOS update edilecek ve fs4 ile başlayan sarı bir komut satırı açılacak buraya reset (MSI PDF Adım 13)kelimesini yazıp Enter'a basın. (PC bende açılır gibi oldu ve kapandı, sizde de aynısı olur ise korkmadan güç tuşuna basarak alltaki adıma geçin)
11) 10. adımdan sonra PC yeniden başlayacak yine MSI logosu gelmeden "Del" tuşuna basıp bırakın ve BIOS'u açın. Burada F9 ardından da F10 yaparak sistemden çıkın(MSI PDF Adım 14) ve güle güle 514 BIOS'u kullanın:)

Görsel olarak size destek olması açısından aşağıdaki MSI kılavuzunu da kullanabilirsiniz.
(MSI PDF olarak bahsedilen aşamalar bu kılavuzda anlatılmıştır)

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

SORUN = WIFI KOPMALARI
Bu FW versiyonu silinmis ve yerine yeni versiyon gelmistir. Kuramayan arkadaslar muhtemel olarak bundan sonra da kuramayacaklar.

MSI ge60 serisi notebooklarda sıkça WIFI ağından kopma kaynaklı şikayetler oluyor.

WIFI KOPMALARINA ÇÖZÜM

Anladığım kadarı ile MSI, bu sorunun ağ bağdaştırıcısının güç yönetiminden kaynaklandığını tespit etmiş ve sorunun giderilmesi için yeni bir Firmware yayınlanmış. Güncellemeyi yaptıktan sonra WI-FI ağlardan kopma sorunu yaşamadım.

YÖNTEM

(GE60 0ND 453TR WIN8 İÇİNDİR)

1) MSI web sayfasına giriyorsunuz ve fimrmware seçimini yapıp ilgili dosyayı indiriyorsunuz->FW Sayfasını açmak için tıklayın ve ya doğrudan WIFI'yi düzelten FW Download sayfası için tıklayın

2) Bu dökümanda yer alan önergeleri izleyin -->Döküman (İngilizce)
Türkçe anlatım:
a) Cihazı mutlaka elektrik (Pil takılı iken) hattına bağlayın ve adım 1'de bahsedilen dosyayı .zip klasöründen çıkartın
b) .zip dışına çıkarttığınız klasörü açarak, winflash isimli dosyayı çalıştırın
c) Açılan uygulama ekrtanının sap alt köşesinde yer alan Shutdown kutucuğunu işaretleyin ve Start Butonuna tıklayın (Çıkan mesaja OK diyerek devam edin)
d) Yükleme tamamlanınca PC kapanacak.
e) Kapanan PC'nin elektrik fişini çekin ve pilini çıkartın. 30 sn - 1 dk sonrasında pili tekrar takın ve cihazı elektrik hattına bağlayın.
f) PC güç açma butonuna tıklayın, MSI logosu gelmeden "Del" butonuna sürekli basıp bırakın(BIOS açılacak)
g) Açılan BIOS ekranında sırası ile:
- F9 --> "Enter"
- F10 --> "Enter" tuşlarına tıklatın.
h) Yeni FW kurulmuştur güle güle kullanın

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

AceOfSpade nick'li arkadaşımızın yaşadığı SORUN= ISINMA, DONMA VE ONLINE OYUNLARDA DÜŞÜK FPS
ALıntı:
arkadaşlar ge60 ond 660xtr pcyi aldım,kullandığımda farkettim ki pc oyun oynarken çabuk ısınıyor ve oyunda 80 dereceye gelince donup kalıyor,oyunu kapatmadan görevn yöneticinsnden düzelmiyor.belki sıkıntı işletim sistemindedir diye 2 aynı win7 ve win8 yükledim sorun değişmedi,servise yolladık doa raporu çıktı ve bugün aynı model yeni bir makine elimegeçti.direk dota2 ile test ettim,baaşta sıkıntı yoktu önceki pcden daha yavaş ısınıyordu,oynarken gene donma problemi oldu,pc çakılıp kalıyor oyun yanıt vermiyor görev yöneticinsnden kapatmak zorunda kalyorum.2 ayrı pcde de bu sorun var bu tükürdümün aletini artık göndermek istemiyorum servise,ne yapabilirim,sıkıntı nerdedir?donma esnasında afterburnerda max değerler sıcaklık 76 derece,gpu usage %99 olmuştu.sizde bu %99un bir etkisi var mi,%99 nedir yav?bunun bir etkisi yoksa sıkıntı ne kafayı yicem aşağı mı atayım pcyi,üst üste 2 pcde de aynı sıkıntı oluştu.acil yardımlarınızı istiyorum.

ÇÖZÜM (AceOfSpade)
evet arkadaşlar servisin çözemeyip değişim talebinde bulunduğu sorunu çözdüm.deneme yanılma yöntemiyle.sorun yeni üretilen msi ge60-70 modellerinin tamamında var,donanımsal değil yazılımsal bir problem.bu beyinsiz firmanın bu modellerde en övündüğü KİLLER NETWORK 2200 teknolojisinin bir problemi.ağ bağdaştırıcılından killet network'u devre dışı bırakıp görev yöneticisi-işlemler den o an çalışan killer network ü sonlandırıp programını bilgisayardan kaldırıyoruz ve bum hata çözülüyor.hatayı neden herkes almıyor,gereksiz görüp yüklemeyen insan sayısı fazla bu programı.ki bende büyük bir etkisini görmüş değilim.ÇÖZÜLMÜŞTÜR,BU BİLGİSAYARLARI ALANLARIN BAŞINA GELECEK BİR PROBLEM,SAYIN SKİD_ROW DAN ANA KONUYA EKLEMESINI TALEP EDIYORUM.

ayrıca servisin bunu beceremeyip değişim talep etmesini ve beni 10 gün bilgisayara mahrum bırakmasını da kınıyorum,bu mudur "İleri Düzey Tamir Laboratuvarımızda komponent bazında onarım yapıyoruz !" diyen MSI TR yetkili servisinin yapabileceği?

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi skid_row -- 1 Aralık 2013; 22:20:29 >

P Proph
8 yıl (2217 mesaj)

Bende yok ama forumda birçok arkadaş bu durumdan şikayetçi. Düzeltilemez birşey olduğunu düşünmüyorum. İnşallah yakın zamanda çözüme ulaşılır.

D discjockeyyy
8 yıl (355 mesaj)

Sorun Gpu boost
Msi ge60 453tr
Bios 513

edit: bios 514 güncellemesiyle boost sorunu çözüldü umarım başka problem yaşamam/yaşamayız.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi discjockeyyy -- 10 Nisan 2013; 20:08:21 >

Ö özgür23
8 yıl (12 mesaj)

Sorun Gpu boost
Msi ge60 411tr
Bios E16GAIMS.511

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

P pckopat53
8 yıl (647 mesaj)

serviste bilgisayar. göndermeden önce bakmamıştım. gelince kontrol edip yazarım buraya..

S skid_row Konu Sahibi ✔
8 yıl (3908 mesaj)

sayisal olarak ne kadar cok olursak o kadar etkili baski olusturabiliriz. Bekliyor olacagiz kardesim

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

S SerhatAld
8 yıl (306 mesaj)

Sorun Gpu boost
Msi ge60 0nd 411tr
Bios e16gaims.513

M matrix999
8 yıl (1859 mesaj)

< Resime gitmek için tıklayın >

windows 8
ge 60 0ND 411 - TR

E16GAIMS.511 4.10.2012

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi matrix999 -- 16 Şubat 2013; 18:25:13 >

F FastegL
8 yıl (1680 mesaj)

bu sorunu bende yaşıyorum arkadaşlar bir önerim var ilk mesajlarda vardı eskiler bilir ramler 1333 gelmişti msı'dan bir görevli bu konuya yazmıştı laptopları alıp 1600 ram takmıştı falan filan hatırlayan vardı sanırım görevlinin adı gökhandı onu bulsak mesajı var bu konuda bize yardımı dokunmazmı ?

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
Bu mesaja 1 cevap geldi.

M matrix999
8 yıl (1859 mesaj)

bu yöntemle oluyor isteyen böyle yapsın ama biz diğer çözümlere bakıyoruz

quote:

Orijinalden alıntı: matrix999
quote:

Orijinalden alıntı: cos37

quote:

Orijinalden alıntı: weezer009

quote:

Orijinalden alıntı: cos37

gtx660m de 835mhz i geçememe sorunu yaşayanlar için

Nvidia inspector ile denemeler yapıyorum şuan 1020mhz yi gördüm (sonunda 970 mhz yi geçtim) nasıl yapıldığını buraya yazıcam umarım 660m de işe yarar.

Edit :

1) Nvidia inspector'ı indiriyoruz

Nvidia inspector indir

2) Nvidia inspector'ın kurulu olduğu yere 2 adet .bat dosyası oluşturuyoruz , birisi oc.bat diğeri ise default.bat olsun.

OC içerisine :

nvidiaInspector.exe -setGpuClock:0,2,950 -setMemoryClock:0,2,2500 -forcepstate:0,5

Default içerisine :

nvidiaInspector.exe -setBaseClockOffset:0,0,0 -setMemoryClockOffset:0,0,0 -setVoltageOffset:0,0,0 -setPowerTarget:0,100 -forcepstate:0,16

yazıyoruz.

3) Nvidia inspector ı açıyoruz , alttan show overclock a tıklıyoruz.Sağ kısım açılacak sağ üstte performance level kısmını (P5) yapıyoruz.

Gpu hızını 950mhz yapıyoruz bellekleri ise 2500mhz yapıyoruz.

4)Önceden yaptığımız oc.bat dosyasını çalıştırıyoruz sonra programa dönüyoruz ve apply clocks & voltage yapıyoruz.

5) Programın sol kısmındaki current clock kısmına bakıyoruz 950mhz yazıyorsa olmuş demektir ama unutmayın bu hız sürekli etkin kalacak , default.bat ile hızları varsayılana çevirin eğer gerekmiyorsa.Sonra tekrar oc.bat yapın hızları daha önce ayarladığımız için hız 950 mhz ye çıkacak sabit bir şekilde.

Umarım işe yarar.

olmadı bende :( hala 835. 0nd-411tr modelinde.

Not defterini aç kod kısmını yaz ve bat uzantılı dosya olarak kaydet. (nvidia inspector uygulamasının yanına at yoksa çalışmaz)
@color 0a 
  @title Nvidia Inspector Overclock Tool 
  @CLS 
  :MENU 
  @ECHO ------------------------------------------------ 
  @ECHO Nvidia Inspector Overclock Tool 
  @ECHO  V1.0 GT650M / GTX660M Forcestate P5 Overclocking 
  @ECHO ------------------------------------------------ 
  @ECHO 1 - Overclock to 950/3000 
  @ECHO 2 - Set default to 835/2000 
  @ECHO ------------------------------------------------ 
  @SET /P M= 1 OC , 2 DEFAULT , 3 EXIT : 
  IF %M%==1 GOTO OC 
  IF %M%==2 GOTO DEF 
  IF %M%==3 GOTO EXT 
   
  :OC 
  nvidiaInspector.exe -forcepstate:0,2  -setMemoryClock:0,2,3000 
  nvidiaInspector.exe -forcepstate:0,5 -setGpuClock:0,1,950 -setMemoryClock:0,1,3000 
  EXIT 
   
  :DEF 
  nvidiaInspector.exe -setBaseClockOffset:0,0,0 -setMemoryClockOffset:0,0,0 -setVoltageOffset:0,0,0 -setPowerTarget:0,100 -forcepstate:0,16 
  EXIT 
   
  :EXT 
  EXIT
Sonra nvidia inspector aç ve hızlara bak , sonra kaydettiğin bat dosyasını çalıştır 1 yazıp enterla ve oc yapsın bu arada nvidia inspector dan current clock kısmına bak (oyun oynamadığınız zaman yine bat dosyasını açıp 2 yazıp enterlayın ki eski hızına geri dönsün yoksa boş yere ısınır)

Kod kısmında :OC altında " -setGpuClock:0,1,950 -setMemoryClock:0,1,3000 " kısmında 950 yerine başka değerler de yazabilirsiniz ama bildiğiniz gibi riskli iş.Memory clock kısmında 3000mhz den fazlasını önermem mavi ekran yemeniz olasıdır.

Forcestate 5 de yapıldığını başka yerden buldum ama onun dışında diğerleri kendi uğraşımdır
reserved lazım olur

Bu mesaja 2 cevap geldi.

S skid_row Konu Sahibi ✔
8 yıl (3908 mesaj)

quote:

Orijinalden alıntı: haliscik

bu sorunu bende yaşıyorum arkadaşlar bir önerim var ilk mesajlarda vardı eskiler bilir ramler 1333 gelmişti msı'dan bir görevli bu konuya yazmıştı laptopları alıp 1600 ram takmıştı falan filan hatırlayan vardı sanırım görevlinin adı gökhandı onu bulsak mesajı var bu konuda bize yardımı dokunmazmı ?

Selamlar,
Ben gokhan bey ile gorusuyorum zaten. Pazartesi kendisine screenshot aticam ayrica benim sorunumu yasayan insanlarin istesini de. Msi merkezi ile gorusecekler.

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

C Curimo
8 yıl (2062 mesaj)

Bu sorunu ben de yaşıyorum;
MSI Ge60 OND 412tr

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

M matrix999
8 yıl (1859 mesaj)

üstteki mesajımı deneyin arkadaşlar öyle çözülüyor bu sorun ama tabikide servisle görüşmek gerek
büyük ihtimal biosdan kapalıdır

S skid_row Konu Sahibi ✔
8 yıl (3908 mesaj)

Cozumleri var ama bu yontemden kaynaklanabilecek butun sorunlar tuketici mesuliyetinde olacaktir. Bir sey olma orani cok dusuk ama yine de ihtimal disi degil.
Yalniz su an;) boost olmadan isinma diye bir olay yok bu duruma +115mhz ne kadar etki eder bilemedim;)

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

E embriyo_terk
8 yıl (174 mesaj)

Sorun : GPU Boost
Model : MSI GE60 453tr
BIOS Sürümü : Bios e16gaims.513

B bjk__nvidia__intel
8 yıl (669 mesaj)

arkadaşlar bu sorun sadece vatan'da satılan modellerde mi var? bir de vatan dan alan herkes bu sorunu yaşıyor mu

Bu mesaja 2 cevap geldi.

S skid_row Konu Sahibi ✔
8 yıl (3908 mesaj)

quote:

Orijinalden alıntı: tokuchi

arkadaşlar bu sorun sadece vatan'da satılan modellerde mi var? bir de vatan dan alan herkes bu sorunu yaşıyor mu

Vatandaki seri en son uretilen en guncel seri.
453tr ve sanirim 451tr de eski surumlerde bahsedilen sorunlarin neredeyse hic biri yok. Sadece boost sorunu var. Bu sorun da tamaminda var. Hepsinde guncel bioslar mevcut. 11 ve 13... bu da kisitin yazilimsal oldugunu dusundurtuyor. Bence %100 oyle de msi teknik servisi kesin su sebepten ve ya bu sebeptendir diyemiyor. Benim de bu konu ile amacim; durumun sebebini netlestirip gerekir ise isteyen herkes icin iade sureci baslatabilmektir. Gerekir ise konuyu msi forumsa, global platforma tasiyacagim. Sonuna kadar msi ile ugrasicam...

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >

M matrix999
8 yıl (1859 mesaj)

quote:

Orijinalden alıntı: tokuchi

arkadaşlar bu sorun sadece vatan'da satılan modellerde mi var? bir de vatan dan alan herkes bu sorunu yaşıyor mu

bu sorun ne msi ile ne vatan ile alakalı lenovo y580 lerde de olmuştu bu yazılımsal bir şey GTX 660m ekran kartları ile alakalı

Bu mesaja 1 cevap geldi.

S skid_row Konu Sahibi ✔
8 yıl (3908 mesaj)

quote:

Orijinalden alıntı: matrix999

quote:

Orijinalden alıntı: tokuchi

arkadaşlar bu sorun sadece vatan'da satılan modellerde mi var? bir de vatan dan alan herkes bu sorunu yaşıyor mu

bu sorun ne msi ile ne vatan ile alakalı lenovo y580 lerde de olmuştu bu yazılımsal bir şey GTX 660m ekran kartları ile alakalı

Aynen dell de de vardi bir ara. Bios ile duzelttiler. Yalniz beni en cok sinir eden durum msi ile ilgili bu sorunu sadece turkiyedeki kullanicilarin yasiyor ve dile getiriyor olmasi. Arkadas koyun yerine koyuyorlar ya bizi nevrim donuyor.

Bir de ikinci kazik ;) arkadas neden gtx660 i anakarta gomersin.. hauvan herif koysan bir mxm port max sana maliyeti 100 usd olur...;/ belki ben gtx675 takacaktim

< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
Bu mesaja 2 cevap geldi.

M matrix999
8 yıl (1859 mesaj)

quote:

Orijinalden alıntı: skid_row

quote:

Orijinalden alıntı: matrix999

quote:

Orijinalden alıntı: tokuchi

arkadaşlar bu sorun sadece vatan'da satılan modellerde mi var? bir de vatan dan alan herkes bu sorunu yaşıyor mu

bu sorun ne msi ile ne vatan ile alakalı lenovo y580 lerde de olmuştu bu yazılımsal bir şey GTX 660m ekran kartları ile alakalı

Aynen dell de de vardi bir ara. Bios ile duzelttiler. Yalniz beni en cok sinir eden durum msi ile ilgili bu sorunu sadece turkiyedeki kullanicilarin yasiyor ve dile getiriyor olmasi. Arkadas koyun yerine koyuyorlar ya bizi nevrim donuyor.
Bir de ikinci kazik ;) arkadas neden gtx660 i anakarta gomersin.. hauvan herif koysan bir mxm port max sana maliyeti 100 usd olur...;/ belki ben gtx675 takacaktim

öyle yapsalar zaten onlar karlı çıkar insanları daha çok cezbeder üstelik servisten para da alırlar

neyse ama galiba yurtdışında da olmuş bu sorun düzeltirler gibime geliyor merkeze söylerlerse update yayınlanır