1. sayfa
Hotas'ı ben biliyordum uçtuğum zamanlar ama unuttum, sanırım uçaklardaki Radar Coursor ile alakalıydı. Fly by wire, F-16 da bulunan bir sistemdir. Saniyede aşırı derecede fazla kontroller ve milimetrik hesaplamalar yaparak, o anki hava şartlarına, uçağın pozisyonuna, pilotun hareketlerine uygun olarak uçağın stabil kalmasını sağlayan uçuş kontrol bilgisayarı diyebiliriz. Örneğin pilot lövyeyi sağa çekince, bu sistem gerekli düzenlemeleri yaparak, stabil bir şekilde uçağın sağa yatışının gerçekleşmesini sağlar. Bu sistem olmayan uçaklar genellikle lövye demir halatlarla bağlıdır, ve uçağı kontrol etmek kas gücü gerektirir. Ancak f-16'da elektriksel yolla pilotun hareketleri, azönce söylediğim durumları ele alarak saniyede neredeyse milyonlarca hesaplamalar yaparak uçağı stabil bir şekilde, çok fazla efor sarfetmeden uçurur. Hotas sanırım Radar Coursor'u hareket ettirmek için lövyede bulunan sağ sol yukarı aşağı butonuydu galiba. ![]() |
Asıl merak ettiğim su f4 ve f14 rus uçaklarında kullanılan hidrolik sistemin adı |
HOTAS ile Fly by Wire ayrı olaylardır hocam HOTAS denilen olay "hands on throttle and stick"in kısaltması olay daha çok sim sistemleri için kullanılan bir ifadedir. HOTAS terimini internette aratırsanızda bunu karşılığı çıkar gerçek uçaklar ile alaksı yoktur. Fly by Wire olayı ise tamamen farklı F16'dan kullanılan verdiğiniz her kumandayı modifiye edip uçuş yüzeylerine uygulayan sistemin adıdır. Bu sistemde sadece uçuş değil gun atışı olduğunda uçağın sola burun vermesini engellemek amaçlı gun atışı yapıldığı anda sağa rudeer verme gibi kapsamlı işleri de kapsar. Fly by wire sistemi ile pilotun verdiği tüm kumadalar bilgisayar yazılımı ile kontrol edilir ve FLCS denilen sistemi oluşturur yani flight control system. FLCS sistemleri çok önemli olduğundan ramp2 ya da rampstart dediğimiz uçak başlatma sırasında muhakkak kontrol edilen unsurlardır ve checklistlere yerleştirilmiştir. |
Sağolsun hocam soruların yanıt buldu fly by wire yeni nesil uçaklarda kullanılıyor Peki f14 f4 f5 ve rus uçaklarında hangi sistem kullanılıyor |
F14, F4 ve F5'de fly by wire yok tamamen hidrolik ve bildiğiniz makara kayış sistemi kontroller bu sistemlerde daha hassas ve daha iyidir ama şöyle bir olay varki bu tarzdaki uçaklar F16 gibi olamaz bunun nedeni F16 yapısı bakımında uçmaya müsait değildir ve Fly by Wire şartır eğer olmasaydı uçak ne havada kalabilir ne de manevra yapabilirdi. Rus uçakları ise tamamen muammadır Mig29 dahi çok ilkel görülür ama potansiyelleri çok yüksektir Rus uçak teknolojileri açıkçası pek net değildir. |
Bir yerde okuduğum kadarıyla rus uçakları motoru dursa bike bi miktar süzülebilecek yapıda yapılmış f16 da bu yok f4 f5 dede varmı bi belgeselde f4 un aerodinamiği kayaya benzetiliyordu Hocam mesela f16 nın 40k ft de yakıtı bitse ucak aşağı doğru hız kazanarak bi yere gidermiş simülasyon da olduğu gibi |
Hayır her uçağın bir süzülme eğrisi vardır bu da 1/30 ya da 1/120 diye ifade edilir mesela bu değerler planörler içindir. Eğitim planörleri 30 metre ilerleyip 1 metre çökerken yarışma planörler 1/120 gibi çok üst düzey değerlere sahiptir F16 için bu çok çok daha düşük olsa da F16'nın da bir süzülme eğrisi vardır. 40000 feet gibi bir irtifada F16 motoru dursa dahi en kötü ihtimalle 20-25 mil ötedeki bir piste bu irtifasını kullanarak rahatlıkla inerbilir. Youtube dahil videoları bulunuyor böyle acil durumların kalkış sonrası motoru dursa bile meydan turu yapıp geri inebiliyor ama diğer uçakalra nazaran bu eğri çok düşük. |
Cavplarınız için sağolsun hocam |
Bu bilgiyi neye dayanarak söylüyorsun? HOTAS gerçekte de doğal olarak simulasyonlarda'da vardır, Hands on throttle on stick, yani pilotun her türlü aviyonikleri, ( Radar cursoru, radar elevation, FCC Submodes, Kilit at - kilit kır, NWS, EWS, Radar modları, Kominikasyon, HUD modları, Hava freni, MFD kontrolleri, Hedefleme vs.) sistemleri ellerini gaz ve stick üzerinden çekmeden kontrol etmesine yarayan pratik bir sistemdir.Gerçekte de vardır simlerde de, sadece sim deneyimi ile burada bilgi vermeye çalışmayın lütfen! |
Sakin ol şampiyon. Hepimiz sanal havayıcız burda sen F16 pilotuysan bilemem, hepimiz öğrenmeye çalışıyoruz bu işleri. Kaldı ki arkadaş hidrolik sistem ile yani kontrol ile HOTAS olayını karıştırmış ben o konuda yardımcı oldum. HOTAS'ı gerçek F16 Manuellerinde hiç görmedim gözümden kaçmış olabilir, bilgiyi paylaştığın için teşekkürler. Ama dediğim gibi sakin ol, sanal havacılığın Türkiye'de sürekli gerilim ortamı olmasının sebebi herkesin bilgisini bir diğerinin gözüne sokma çabasında olmasıdır. Bu şekilde birbirimize hiç bir şey kazandıramayız. |
Tesekkurler |
1. sayfa
DH forumlarında vakit geçirmekten keyif alıyor gibisin ancak giriş yapmadığını görüyoruz.
Üye Ol Şimdi DeğilÜye olduğunda özel mesaj gönderebilir, beğendiğin konuları favorilerine ekleyip takibe alabilir ve daha önce gezdiğin konulara hızlıca erişebilirsin.